Khi anh đào nở vào mùa thu

Du khách ngắm hoa anh đào ở Nhật Bản đầu năm 2018 - Ảnh: AFP

Cây thường ra hoa vào mùa xuân.

Đây là thời điểm cho lễ hội ngắm hoa, cắm trại và ăn uống tại các khu vườn hoa anh đào tại Nhật Bản, một hình ảnh có ý nghĩa lớn trong văn hóa, đời sống tinh thần của người dân quốc gia này, cũng như là biểu tượng thu hút du khách tới xứ phù tang.

Nhưng giờ đây, anh đào đã nở vào mùa thu.

Bất thường

Vì giá trị tinh thần to lớn và mức độ nổi tiếng, sự kiện hoa nở sớm bất thường đã thu hút sự chú ý của đông đảo người dân Nhật Bản và thế giới. Hầu hết các trang báo quốc tế đều đưa tin về trường hợp "mùa xuân tới sớm nửa năm" ở Nhật.

Thông thường, hoa anh đào sẽ nở vào khoảng tháng 3 hoặc tháng 4 dương lịch. Nhưng năm nay, từ tháng 9, hàng trăm địa điểm tại Nhật đã xuất hiện hiện tượng hoa nở.

Website về thời tiết Weathernews cho biết đã nhận được hơn 350 báo cáo về việc hoa nở sớm, rải từ khu vực đảo Kyushu cho tới khu vực Hokkaido ở phương bắc.

Hiện tượng này khiến giới khoa học và những người có kinh nghiệm đều hoang mang.

Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên có hiện tượng hoa anh đào nở sớm. Tuy vậy, việc nở sớm "khắp nước Nhật" rõ là điều hiếm cả ngàn năm mới thấy.

Hãng tin Reuters dẫn lời ông Toru Koyama tại Hiệp hội Hoa Nhật Bản nhận xét: "Mỗi năm chúng tôi đều nhận được tin báo về việc hoa nở sớm, nhưng chỉ ở một số địa điểm cụ thể mà thôi. Lần này thì lại chứng kiến hiện tượng nở sớm trên khắp cả nước".

Các chuyên gia cho rằng việc hoa anh đào xuất hiện bất thường có thể liên quan tới các sự kiện khí hậu gần đây của Nhật Bản, nhất là hai cơn bão lớn vừa quét qua quốc gia này trong tháng 9 và tháng 10.

Theo lý giải của nhà nghiên cứu thực vật tại Hiệp hội Hoa Nhật Bản Hiroyuki Wada, những cây anh đào nở hoa một cách bất thường là do các cơn bão kèm theo gió mạnh.

Ông Wada nhận xét rằng giống anh đào nổi tiếng nhất, có tên yoshino, thường ra nụ vào mùa hè nhưng hiếm khi nở. Lý do vì lá cây sinh ra một loại hormone khiến nụ hoa không nở được.

Thế nhưng năm nay, đa số lá đã rụng hết vì bão mang theo gió giật và lượng muối quá cao. Thời tiết ấm áp sau đó đã kích thích hoa nở.

Dấu hỏi về khí hậu

May mắn rằng, theo các nhà nghiên cứu, đợt trái mùa này sẽ không ảnh hưởng tới mùa hoa vào thời điểm xuân về, và mọi người vẫn có thể tận hưởng truyền thống "hanami" - ngắm hoa, như mọi năm.

Hình ảnh hoa anh đào nở vào mùa xuân tại cố đô Kyoto của Nhật đã nhiều lần xuất hiện trong các tác phẩm nghệ thuật suốt cả ngàn năm nay.

Giáo sư Yasuyuki Aono của Đại học Osaka đã nghiên cứu những bản ghi của vua chúa, giới quý tộc và tăng lữ. Sau quá trình nghiên cứu, ông xác định được thời điểm nở hoa của cây anh đào, suốt từ năm 801.

Thời điểm ra hoa của cây anh đào khá ổn định trong hầu hết chiều dài lịch sử này. Chỉ từ năm 1850, hoa anh đào mới bắt đầu nở ngày càng sớm hơn.

Cục Công viên quốc gia Mỹ cũng ghi nhận hiện tượng này từ năm 1921, tại thủ đô Washington. Đây là nơi trồng 3.000 cây anh đào do Nhật Bản tặng.

Nhà khí tượng học Jason Samenow nhận định thời tiết ấm hơn và cây anh đào nở sớm, tại cả Kyoto và Washington, có cùng nguyên nhân.

Đó là sự gia tăng của hiệu ứng nhà kính và đảo nhiệt đô thị, hiệu ứng xảy ra khi một khu vực đô thị ấm hơn đáng kể so với các khu vực ngoại ô xung quanh.