Hướng đến “Tăng trưởng 
chất lượng cao” tại khu vực Mekong

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe phát biểu tại Hội nghị cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 7 tổ chức tại thủ đô Tokyo ngày 3-7 - Ảnh: Reuters

Ngày 4-7, tôi rất vui mừng vì sẽ được đón tiếp Thủ tướng Việt Nam tại Tokyo và tổ chức Hội nghị cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 7 nhằm phát triển khu vực Mekong trở nên năng động và có sức hấp dẫn mạnh mẽ hơn nữa.

Năm nay là năm cột mốc lịch sử với sự hình thành Cộng đồng kinh tế ASEAN, và việc tiến hành thảo luận thẳng thắn với thủ tướng các nước Mekong về mối quan hệ đối tác cùng phát triển, cùng xác nhận sự hợp tác mạnh mẽ hơn nữa là vô cùng quan trọng. Tôi muốn gửi đến các nước Mekong đang hướng đến Cộng đồng kinh tế ASEAN một thông điệp khích lệ từ Nhật Bản thông qua “Chiến lược Tokyo mới 2015” sẽ được thông qua ngày hôm nay.

Khi đặt chân đến khu vực Mekong, tôi nhìn thấy một vùng đất trù phú xanh ngát. Bước chân ra phố là những tòa nhà và những khu chợ nhộn nhịp, tràn đầy sức sống cùng với những nền văn hóa và truyền thống từ ngàn đời xưa. Kể từ khi nhậm chức thủ tướng vào năm 2012 đến nay, chuyến công du nước ngoài đầu tiên của tôi là khu vực Mekong, mỗi khi có dịp đến vùng đất này tôi luôn bị mê hoặc bởi sức hấp dẫn của những điểm đến.

Hòa bình và ổn định của khu vực Mekong, với vị trí thiết yếu trong vận chuyển đường bộ và đường biển, có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với Nhật Bản, và chúng tôi mong muốn phát triển cùng với các bạn - những đối tác có nhiều tiềm năng.

Cho đến nay, những thế hệ đi trước đã không ngừng nỗ lực xây dựng hòa bình cũng như tăng cường tính liên kết trong khu vực. Nhiều người Nhật Bản nỗ lực công tác vì điều này; vốn, công nghệ và kinh nghiệm của Nhật Bản đã hướng đến vùng đất này.

Nỗ lực không ngừng của Nhật Bản cho thấy những thành quả vững chắc, như việc xây dựng hành lang kinh tế tại Mekong. Trong năm nay, tại Việt Nam, chúng tôi đã hợp tác hoàn thành nhà ga hành khách số 2 sân bay Nội Bài, cầu Nhật Tân vào tháng 1. Tại Campuchia, cầu Tsubasa cũng đã được khánh thành vào tháng 4. Sắp tới, Nhật Bản mong muốn tích cực cung cấp nhiều hơn nữa các kinh nghiệm và công nghệ ưu việt cho người dân khu vực Mekong.

Không chỉ hoàn thiện hạ tầng, hợp tác phần mềm cũng là một trụ cột trong “Chiến lược Tokyo mới”. Nhật Bản mong muốn tiếp tục tích cực hợp tác đào tạo nguồn nhân lực, hoàn thiện cơ chế pháp luật... của các nước.

Chính phủ Nhật Bản đề xuất “Đối tác hạ tầng chất lượng cao”, liên kết với Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) để cung cấp cho châu Á nguồn vốn đầu tư “hạ tầng chất lượng cao” với quy mô khoảng 110 tỉ USD trong năm năm. Khu vực Mekong chính là khu vực trọng điểm nhất trong hợp tác này. Chúng ta hãy cùng nhau vun đắp thành quả đầu tư.

Tôi mong muốn được nhìn thấy tương lai tăng trưởng phía trước của Mekong. Với sự gia tăng nhu cầu năng lượng và số lượng xe cơ giới, cần phải hoàn thiện hơn nữa hạ tầng và thể chế xã hội. Nâng cao dịch vụ bảo hiểm y tế ứng phó với xã hội đang có xu hướng già hóa cũng là điều không thể thiếu. Quan trọng là đối diện và giải quyết các vấn đề một cách sáng tạo.

Là một đảo quốc nghèo tài nguyên thiên nhiên, Nhật Bản đã nỗ lực nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Nhật Bản cũng phải ứng phó với các thảm họa thiên nhiên như động đất và sóng thần. Tôi mong muốn sâu sắc từ trái tim tôi là chia sẻ các kinh nghiệm này, cũng như hiện thực hóa một Mekong xanh, góp phần vào tăng trưởng chất lượng cao.

Hợp tác Nhật - Việt đang được mở rộng trên nhiều lĩnh vực dựa trên nền tảng “Quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng” đã được hai nước nâng tầm vào năm vừa qua.

Tôi có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng qua các dịp như hội đàm thượng đỉnh vào tháng 10-2014 tại Milano (Ý), điện đàm nhân dịp tết cổ truyền của Việt Nam vào tháng 2 năm nay...

Số người Việt Nam đến Nhật Bản năm nay vượt mức 120.000 người, cao nhất từ trước đến nay; số người Nhật Bản sang Việt Nam đạt khoảng 650.000 người, qua đó cho thấy giao lưu giữa người dân hai nước, vốn là nền tảng của mối quan hệ giữa hai quốc gia, đang vô cùng sôi động.

Lần này, tôi dự kiến có buổi hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, và mong đợi có thể trao đổi ý kiến thật ý nghĩa về hợp tác an ninh biển bao gồm Biển Đông, hợp tác trên các diễn đàn khu vực và quốc tế bên cạnh hợp tác vì “Tăng trưởng chất lượng cao”.

Nhân dịp hội nghị cấp cao lần này, chúng tôi đã tổ chức “Chương trình giao lưu bóng đá U-15 Nhật Bản - Mekong”, tăng cường giao lưu giữa đại diện bóng đá U-15 của các nước Mekong với đại diện của Nhật Bản. Họ là thế hệ Olympic Tokyo năm 2020. Tôi mong đợi nhiều tuyển thủ này sẽ trở thành cầu thủ bóng đá Olympic và đến Tokyo thi đấu năm 2020.

Tôi mong muốn Nhật Bản và Mekong nắm chặt tay nhau trên mối quan hệ bằng hữu, tin cậy và hợp tác đã được xây dựng trong suốt một thời gian dài để tiếp tục góp phần vào hòa bình và thịnh vượng của châu Á và cộng đồng quốc tế. Tôi mong chờ được đón tiếp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và thủ tướng của các nước Mekong khác tại Tokyo.