Hư gan vì đông dược trôi nổi

Điều trị cho bệnh nhân viêm gan B tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới T.Ư - Ảnh: Q.Liên

Trong 7 tháng đầu năm, khoa hồi sức tích cực Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 đã điều trị cho 18 trường hợp suy gan, tổn thương gan tối cấp sau khi dùng thuốc đông y không rõ nguồn gốc để trị viêm gan B mãn tính. Trong số này có 8 người không qua khỏi.

Bỏ giữa chừng

Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, phó trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư, kể hầu như tháng nào khoa này cũng tiếp nhận vài bệnh nhân viêm gan B mãn tính đã điều trị ổn định nhưng lại bỏ sang dùng thuốc đông y khiến tình trạng bệnh nguy kịch.

Cách đây khoảng hai tháng, bệnh nhân nam hơn 40 tuổi, ở Hải Phòng, đã điều trị thuốc kháng virút viêm gan B và ổn định trong thời gian dài. Sau đó, người bệnh tin theo lời người khác mua thuốc của một thầy lang Campuchia về uống để trị viêm gan. Tuy nhiên, uống khoảng 3 - 4 ngày, bệnh nhân bị suy gan trầm trọng và không cứu được.

Cuối tháng 7, khoa cũng tiếp nhận một bệnh nhân nam, 33 tuổi, trong tình trạng tổn thương gan tối cấp rất nguy kịch, vàng mắt, vàng da, bụng trướng căng, xuất hiện nhiều điểm xuất huyết trên da. Dù được cấp cứu rất tích cực bằng các biện pháp: lọc máu, thở máy... nhưng bệnh nhân này cũng không qua khỏi vì tình trạng ngộ độc toàn thân do gan bị suy quá nặng.

Điều đáng nói, trước đó bệnh nhân này đã được điều trị bị viêm gan B mãn tính ổn định nhưng sau ba tháng bỏ thuốc kháng virút sang sử dụng nấm lim xanh, bệnh tiến triển nặng lên nhanh chóng, hậu quả là bệnh nhân tử vong.

Thuốc đông y không diệt được virút

Theo bác sĩ Cấp, trong số những người nhiễm virút siêu vi B có 90% là cấp tính, tự khỏi, khỏe mạnh, chỉ có 10% trở thành mãn tính, 2/3 trong số này dù có thể lây nhiễm cho người khác nhưng vẫn có thể có thể trạng ổn định do nồng độ virút có trong máu thấp nên ít có nguy cơ phá hủy tế bào gan. 1/3 số bệnh nhân còn lại có nồng độ virút trong máu rất cao, có nguy cơ rất cao có thể tiến triển thành bệnh xơ gan hoặc ung thư gan.

Thuốc kháng virút hiện nay rất có hiệu quả đối với bệnh viêm gan mãn tính, giúp giảm bớt số lượng virút, ngăn ngừa tiến triển thành xơ gan, ung thư gan... Tuy nhiên, thời gian điều trị rất lâu dài vì không diệt hoàn toàn 100% virút, nhiều bệnh nhân vì thế không kiên trì trong điều trị.

Vấn đề khác là hiện nay nhiều bệnh nhân viêm gan cấp tính dùng thuốc đông y thấy “khỏi bệnh” (nhưng thực chất bệnh có thể tự khỏi mà không cần can thiệp). Một số thầy thuốc đông y vì thế hiểu nhầm những bài thuốc của mình có thể chữa khỏi bệnh viêm gan virút (bao gồm cả viêm gan mãn tính) nên quảng cáo và ngay cả bệnh nhân viêm gan cấp tính cũng giới thiệu về những bài thuốc đông y có thể chữa được viêm gan virút như vậy.

Số 1/3 bệnh nhân viêm gan mãn tính có nguy cơ tiến triển thành xơ gan, ung thư gan kể trên vì nghe theo những lời quảng cáo, giới thiệu này đã ngưng sử dụng thuốc kháng virút chuyển sang sử dụng đông y, tạo cơ hội cho virút bùng lên nhanh chóng chuyển sang suy gan cấp, xơ gan, ung thư gan...

Bác sĩ Cấp khuyến cáo người bệnh viêm gan cấp tính (B, C) không cần phải lo lắng vì có đến 90% tự khỏi. Những bệnh nhân bị viêm gan B mãn tính nên khám định kỳ, nếu được phát hiện ở trong nhóm virút hoạt động tấn công thì cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị kháng virút, không nghe theo những lời quảng cáo chữa khỏi bệnh viêm gan bằng đông y, hoặc nếu sử dụng thuốc đông y cần theo chỉ dẫn của những thầy thuốc đông y và những bài thuốc đông y đã được thẩm định, kiểm chứng, tránh những bài thuốc trôi nổi, bài thuốc từ lời mách của người khác.

Theo bác sĩ Cấp, hiện có khá nhiều bài thuốc đông y được kiểm chứng về công dụng đối với gan nhưng chủ yếu là bảo vệ tế bào gan, hỗ trợ chức năng gan chứ không diệt được virút gây bệnh viêm gan. “Lý tưởng nhất trong điều trị bệnh viêm gan mãn tính vẫn là kết hợp tây y diệt virút còn đông y hỗ trợ, bảo vệ gan” - bác sĩ Cấp nói.