Học bổng ít nhất cũng đủ đóng học phí!

Phóng to

Ông Phùng Khắc Bình, vụ trưởng Vụ Công tác HSSV (Bộ GD-ĐT)

Bản dự thảo HB mới này chuẩn bị được trình bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt với dự kiến áp dụng từ ngày 1-1-2007 tới. Ông Bình cho biết:

- Không lấy mức lương tối thiểu đã được Nhà nước điều chỉnh liên tục trong những năm qua để so sánh, tôi muốn so sánh với mức chi tiêu, giá cả sinh hoạt thực tế cho thấy mức HB đã quá thấp. Với thời giá hiện nay, mức 120.000 đồng/tháng rất thấp, không đủ để đóng học phí (HP) ở hầu hết các trường ĐH, nói gì đến chi tiêu...

Mặt khác, từ góc độ quản lý của các trường, những qui định hiện hành về HB khuyến khích học tập đã lạc hậu, không còn phù hợp, dẫn đến nhiều bất hợp lý trong quá trình thực hiện, nhất là vấn đề bất hợp lý giữa số lượng suất và mức HB, đối tượng được hưởng HB...

* Thưa ông, theo qui định mới, dự kiến các mức HB khuyến khích học tập và phương thức xét cấp HB cho HSSV sẽ thay đổi so với hiện nay như thế nào?

- Theo qui định hiện hành, HB khuyến khích học tập được qui định “cứng” là 120.000 đồng/tháng/SV, trong khi HP đã qua điều chỉnh tăng lên mức trần 180.000 đồng/tháng. Trong dự thảo của chúng tôi qui định HB tối thiểu của các trường ĐH, CĐ, trung cấp chuyên nghiệp phải bằng mức trần HP hiện hành của trường, đảm bảo để HSSV có đủ khả năng đóng HP.

Trong qui định mới, có thêm một đối tượng được xét cấp HB đó là HS các trường chuyên, năng khiếu đạt kết quả học tập xuất sắc. Ở bậc THPT HP rất thấp, do đó HB bằng mức HP sẽ không khuyến khích được những HS giỏi. Vì vậy chúng tôi dự kiến xây dựng mức HB sẽ bằng ba lần mức HP.

Có một điểm mới là đối với diện được hưởng HB chính sách, trợ cấp xã hội, trước đây nếu đã được hưởng HB chính sách hoặc trợ cấp xã hội, tuy đủ điều kiện được HB khuyến khích học tập cũng chỉ được hưởng một phần hoặc thậm chí không đến lượt được cấp nếu quĩ không còn tiền.

Trong dự thảo qui định HB mới, chúng tôi chủ trương tách bạch rõ ràng giữa chính sách xã hội và chính sách khuyến khích SV học tập, rèn luyện tốt. Đối tượng chính sách nếu đủ điều kiện vẫn được xét cấp HB khuyến khích học tập bình thường. Qui định như thế sẽ giải quyết được mâu thuẫn đã tồn tại lâu nay là HSSV diện chính sách nếu học giỏi vẫn không được hưởng HB khuyến khích.

Điểm mới nữa là hiện nay HB cấp theo học kỳ và năm học. Nhưng qui định mới đã hướng đến việc các trường ĐH dần chuyển sang đào tạo theo tín chỉ và đưa vào qui định cụ thể về HB cấp theo tín chỉ. Những trường đào tạo theo tín chỉ sẽ xét cấp HB khuyến khích học tập theo mức khoảng 25 tín chỉ, tương đương với một học kỳ.

* Điều kiện tối thiếu để HSSV được hưởng HB khuyến khích học tập theo qui định mới sẽ như thế nào?

- Theo dự thảo, HSSV phải đạt từ loại khá trở lên cả về xếp loại kết quả học tập và rèn luyện. Đối với kết quả học tập phải đạt điểm trung bình chung học tập từ 7,0 trở lên, đối với điểm rèn luyện đạt loại khá theo các tiêu chí trong qui định của Bộ GD-ĐT. Nhưng đó mới chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ. Đạt điều kiện tối thiểu kể trên, HSSV thuộc diện được xét HB nhưng có được cấp HB hay không tùy theo điều kiện cụ thể của nhà trường. Trường xét cấp HB theo nguyên tắc từ trên xuống dưới, từ người đạt điểm cao xuống đến hết quĩ HB của trường...

* Vậy việc xét cấp HB sẽ theo những nguyên tắc cụ thể như thế nào? Những qui định mới đã giải quyết được tình trạng bất hợp lý, mâu thuẫn giữa số suất HB và mức HB chưa, thưa ông?

- Từ kết quả khảo sát thực tế và trao đổi với các chuyên gia của Bộ Tài chính, chúng tôi đưa ra mức dự kiến là quĩ HB của các trường công lập phải tương đương 5% nguồn thu HP của hệ chính qui của trường, đối với trường ngoài công lập, tỉ lệ này được xác định ở mức 2,5%. Đối với những trường không thu HP, ví dụ như các trường sư phạm, sẽ xác định qui mô quĩ HB bằng mức trần HP được Nhà nước cấp bù.

Theo qui định mới, hiệu trưởng nhà trường là người có quyền xác định số lượng suất HB cho từng khóa học, ngành học, mức tiền cụ thể cho từng mức HB khá, giỏi, xuất sắc. Đối với các trường ngoài công lập, mức HB tối thiểu do hiệu trưởng qui định.