Hệ lụy nguy hiểm từ việc Mỹ cắt giảm viện trợ dành cho Liên minh Vaccine Gavi

Nhân viên y tế tiêm vắc xin ngừa bệnh sốt rét cho trẻ em tại Kenya - Ảnh: afp.com

Kế hoạch chấm dứt tài trợ cho Gavi được báo New York Times đầu tiên đăng tải trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang đẩy mạnh cắt giảm viện trợ nước ngoài. Quyết định ngừng tài trợ cho Gavi được đưa ra trong văn kiện dài 281 trang được Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) gửi lên Quốc hội vào đêm 24-3 theo giờ địa phương.

Giám đốc điều hành của Gavi, bà Sania Nishtar, cho biết liên minh chưa nhận được thông báo chính thức từ Chính phủ Mỹ nhưng đang làm việc với Nhà Trắng và Quốc hội để đảm bảo giữ được khoản tài trợ 300 triệu USD đã được phê duyệt cho hoạt động năm 2025 và các nguồn tài trợ dài hạn khác.

Theo bà Nishtar, nếu nguồn tài trợ cho Gavi bị cắt giảm, hậu quả gây ra sẽ rất nghiêm trọng. Các chương trình tiêm chủng do Gavi hỗ trợ đã giúp hơn một nửa số trẻ em trên thế giới phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như COVID-19, Ebola, sốt rét, dại, bại liệt, tả, lao, thương hàn và sốt vàng da. 

Việc cắt giảm tài trợ không chỉ gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh mà còn kéo lùi những thành quả của 25 năm tiến bộ trong công tác phòng chống các bệnh này.

Các chuyên gia y tế như Giáo sư Jennifer Nuzzo của Đại học Brown và Tiến sĩ David Elliman của University College London cũng cho rằng khoản viện trợ của Mỹ cho Gavi không chỉ là hành động nhân đạo mà còn giúp ngăn chặn hiệu quả các đợt bùng phát dịch bệnh gây tốn kém về kinh tế. 

Theo ước tính của Gavi, mỗi 1 USD đầu tư cho chương trình tiêm chủng tại các quốc gia đang phát triển thì sau 10 năm sẽ giúp tiết kiệm được 21 USD từ chi phí y tế, thâm hụt tiền lương và giảm năng suất lao động.

Một báo cáo từ Trường Y tế Công cộng Bloomberg của Johns Hopkins cũng cho thấy các chương trình tiêm phòng vắc xin ở 73 quốc gia có thể giúp tiết kiệm gần 782 tỉ USD trong vòng 10 năm tới. 

Tiến sĩ Craig Spencer, bác sĩ và là người sống sót sau dịch Ebola tại Đại học Brown, cảnh báo rằng việc mất đi sự ủng hộ từ Mỹ dành cho Gavi sẽ đồng nghĩa với việc có nhiều trẻ em thiệt mạng. Ông đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của kho dự trữ vắc xin toàn cầu do Gavi đang duy trì.

Gavi là liên minh toàn cầu về vắc xin, được thành lập năm 2000 để hỗ trợ cung cấp vắc xin cho các quốc gia nghèo trên thế giới. Vai trò của liên minh này là giúp giảm tỉ lệ tử vong do các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc xin, đồng thời tiết kiệm chi phí y tế và cứu sống hàng triệu người trên thế giới.