04/11/2010 13:24 GMT+7

Hệ điều hành nguồn mở Fedora 14 chào sân

THANH TRỰC

TTO - Nhấp nhổm với sự kiện Apple ra mắt Mac OS X "Sư tử" hay Canonical trình làng Ubuntu 10.10, RedHat cũng chính thức phát hành hệ điều hành nguồn mở Fedora 14 với tên mã "Laughlin".

Fedora 14 ra mắt không lâu sau khi Canonical chính thức phát hành Ubuntu 10.10 - Ảnh: Internet

Fedora là hệ điều hành nguồn mở dựa trên nền Linux, đây là phiên bản miễn phí do nhóm phát triển của Red Hat và cộng đồng nguồn mở xây dựng. Ngoài Fedora, Red Hat còn có hệ điều hành Red Hat Enterprise Linux là bản thương mại dành cho môi trường doanh nghiệp.

Xem thêm: | 10 lời khuyên hữu ích khi chuyển sang Linux | Fedora 11 Leonidas: "Anh hùng Spartan xứ... chim cánh cụt"

Trong các phân hệ Linux, nổi bật nhất hiện nay cho người dùng phổ thông là Ubuntu và đối thủ chính của hệ điều hành nguồn mở này là Fedora. Trong những phiên bản trước, Fedora có phần thất thế so với Ubuntu vì Red Hat chú trọng quá nhiều vào các chức năng máy chủ trong Fedora, làm hệ điều hành này kém thân thiện với người dùng phổ thông. Tuy nhiên, từ phiên bản 10, Fedora đã lột xác với giao diện người dùng thân thiện hơn thay cho giao diện dòng lệnh, nhiều ứng dụng tích hợp sẵn...

Fedora 14 có tên mã là Laughlin, tên mã đã được cộng đồng nguồn mở bầu chọn sử dụng, gắn kết với tên mã Goddard của Fedora 13. Cả Goddard và Laughlin đều là hai nhà vật lý học. Đây cũng là lần đầu tiên Fedora có tên mã là tên của một nhân vật sống, đó là giáo sư vật lý học và vật lý ứng dụng Robert B. Laughlin tại trường Đại học Standford, người đã cùng Horst L. Strörmer và Daniel C. Tsui đoạt giải Nobel Vật lý vào năm 1998. (Tham khảo thêm về tên mã "Laughlin" tại đây)

Tương tự phiên bản tiền nhiệm, Fedora 14 không chỉ khắc phục lỗi còn hiện hữu, thay đổi giao diện người dùng và bổ sung tính năng mới, mà còn cải tiến công nghệ nền tảng. Theo xu hướng chung, Fedora 14 cũng hướng đến điện toán đám mây, kết hợp với nền tảng đám mây Amazon EC2 (Elastic Cloud Computing).

Một số tính năng đáng chú ý

Tuy đã thân thiện hơn với người dùng phổ thông nhưng Fedora 14 vẫn dành nhiều ưu ái hơn cho các lập trình viên phát triển và quản trị hệ thống. Một số tính năng mới đáng chú ý theo từng nhóm đối tượng sử dụng bao gồm:

Những "điểm son" của Fedora 14:

Linux kernel 2.6.35

GNOME 2.32

KDE 4.5

X.Org Server 1.9

Python 2.7

Sugar 0.90

OpenSCAP, framework nguồn mở bảo mật hệ thống.

GNOME Shell, bản thử nghiệm cho môi trường shell, một phần của phiên bản GNOME 3.0 sắp ra mắt.

* Người dùng phổ thông: tải và lưu hình ảnh jpg nhanh hơn nhiều so với bản Fedora 13, tăng tốc biên dịch đồ họa 2D. Trang bị SPICE (Simple Protocol for Independent Computing Environments) một cổng hữu ích cho các desktop ảo hóa, trải nghiệm mới cho người dùng trong việc điều khiển desktop từ xa.

* Lập trình viên: Fedora 14 đã hỗ trợ D, một ngôn ngữ lập trình hệ thống kết hợp sức mạnh và khả năng xử lý cao cấp của ngôn ngữ C và C++ cùng với những ngôn ngữ hiện đại như Ruby và Python.

Hệ thống Python 2 nâng cấp lên phiên bản 2.7. Rakudo Star, triển khai Perl 6, Memory Debugging Tools, hỗ trợ Milkymist và GNUStep.

* Quản trị hệ thống: virt-v2v giúp việc chuyển đổi từ máy ảo Xen sang máy ảo KVM dễ dàng hơn. Virtualization Technology Preview Repo cho phép người dùng kiểm tra nội dung phát triển trong các gói ảo hóa liên quan.

Varnish được cải tiến linh hoạt hơn kèm theo tính năng log mới. Phần mềm máy chủ web Apache được cập nhật và bổ sung một số bản vá bảo mật cùng module.

Khi triển khai Fedora 14, người dùng nên chú ý đến một hệ thống khởi động mới mang tên Systemd được Red Hat thử nghiệm thay thế cho Upstart và System V hiện có, dự kiến có mặt trong Fedora 15. Tuy nhiên, Systemd không được kích hoạt mặc định trong Fedora 14.

Các phiên bản Fedora 14

Fedora 14 có các phiên bản dành cho cả hai nền tảng 32-bit và 64-bit, bạn đọc có thể tải về tại đây. Trong đó, Fedora 14 Spin cho phép người dùng tự lựa chọn và thiết lập ứng dụng, tham khảo tại đây.