Hai chữ chính nghiệp trên hành trình 35 năm sách Trẻ

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh trong buổi ký tặng sách do NXB Trẻ tổ chức tại đường sách TP.HCM tháng 3-2016. - Ảnh: FB NXB Trẻ.

Đây là lời chia sẻ của ông Lê Hoàng - cựu giám đốc NXB Trẻ, tại cuộc tọa đàm 35 năm hành trình sách Trẻ tổ chức sáng 16-3. Một lời chia sẻ đầy tâm huyết và bổ ích trong bối cảnh xuất bản hiện nay.

Bởi như chính ông diễn giải thêm, hiện có những nhà xuất bản lập ra nhưng chỉ làm công việc “biên tập thuê”, như vậy không phải là chính nghiệp, trong khi công việc đòi hỏi "hoạt động xuất bản phải được tôn trọng và hành xử một cách chân chính đàng hoàng.

Muốn được như vậy thì người làm sách của NXB phải chịu trách nhiệm đầy đủ về sản phẩm của mình trước bạn đọc, cụ thể hơn là sự tôn trọng đầy đủ quy trình từ xây dựng đề tài, tổ chức biên tập bản thảo, in ấn, phát hành, đầy sự cẩn trọng để khi quyển sách ra đời đảm bảo tính chuẩn mực cao nhất”.

Làm nghề một cách trung chính và chuyên nghiệp đã được các thế hệ làm sách ở NXB Trẻ nhận ra và gìn giữ xuyên suốt trong hoạt động của mình.

Ông Nguyễn Minh Nhựt - giám đốc NXB Trẻ - kể lại một chi tiết: "Lúc vừa nhận quyết định về làm giám đốc NXB Trẻ, ông Nhựt đến gặp các giám đốc tiền nhiệm để mong được chỉ bảo kinh nghiệm làm nghề. Và anh Lê Hoàng đã chỉ cho tôi một “chiêu”, đó là trong quan hệ với đối tác hãy chỉ dành phần lợi cho mình tối đa 49% thôi, để cho đối tác ít nhất cũng được 51% lợi nhuận”.

Con số tỉ lệ ấy không đơn thuần là nhường nhau lợi tức, là lối tư duy “vì cái lợi lớn hơn cho đối tác”, mà quan trọng hơn là xác định vị trí của mình trong xu thế thị trường đang định hình ở nước ta.

Chính từ tâm thế ấy, giám đốc tiền bối Trương Văn Khuê mạnh dạn đi tiên phong làm liên kết xuất bản với tư nhân, đưa tên tuổi NXB Trẻ trở thành đơn vị đầu tiên của cả nước làm sách liên kết.

Đến nay thì ai cũng thấy liên kết xuất bản chính là một bước ngoặt cực lớn, mở ra một trang mới sinh động vô cùng trong đời sống xuất bản ở nước ta.

Cũng chính từ bước ngoặt này, thị trường sách chuyển mình phát triển và lột xác hoàn toàn so với giai đoạn trước và sau đổi mới.

Loạt sách về Hoàng Sa - Trường Sa của NXB Trẻ ấn hành. -Ảnh tư liệu.

Ở tuổi 35, nhiều kỳ vọng đang hướng về NXB Trẻ với những đổi mới đột phá tiếp theo. “Định vị mình theo sứ mệnh mà mình đang theo đuổi” là ý tưởng do bà Tôn Nữ Thị Ninh nêu ra với NXB Trẻ tại buổi tọa đàm.

Chữ “Trẻ” ở đây cũng được bà Ninh định nghĩa là năng động, sáng tạo, cởi mở, “chứ không nên hiểu trẻ chỉ là độ tuổi theo lý lịch”, hay chỉ hướng đến đối tượng đọc sách là người trẻ tuổi.

“Cũng không nhất thiết gói gọn hoạt động của mình theo địa bàn hay theo cơ quan chủ quản, mà quan trọng là xác định cái khác biệt của mình là gì? Là sự tử tế, đàng hoàng; là sòng phẳng, có đi có lại trong nguyên tắc 49%/51%...

Và đặc biệt, Trẻ nên chủ động đem sáng tạo của Việt Nam ra hội nhập với thế giới bằng cách dịch sách trong nước ra tiếng nước ngoài” - bà Ninh đề nghị.

NXB Trẻ tung ra hàng trăm tựa sách mới trong "Tháng ba sách Trẻ" 2016. -Ảnh tư liệu.