Gợi ý bài giải môn văn thi lớp 10 TP.HCM

Sáng nay 6-6, hơn 76.000 thí sinh bắt đầu kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025-2026 ở TP.HCM với môn đầu tiên là ngữ văn, thời gian làm bài 120 phút.

Đề thi môn văn:

Gợi ý bài giải môn văn:

PHẦN I

Câu 1.

a. Những động từ diễn tả hành động của con khi nằm trong chiếc nôi êm: lật, trườn, cười, reo.

b. Học sinh dựa vào nội dung câu thơ và đưa ra cách hiểu phù hợp.

Gợi ý:

Hai dòng thơ diễn tả hình ảnh đứa con nhỏ nằm giữa vòng tay yêu thương của cha và mẹ. Đó là không gian tràn ngập tình yêu thương, sự chở che, bao bọc dịu dàng của gia đình dành cho con trẻ. Đồng thời, cũng khẳng định gia đình chính là nơi ngập tràn yêu thương, là cái nôi hạnh phúc đầu đời nuôi dưỡng con người.

c.

- Lời dẫn trực tiếp: “Chữ ít mà nghĩa rất nhiều. Không phải nghĩa nữa, đó là hồn, tâm hồn, cái không thể đo bằng đơn vị chữ nghĩa.”

- Chuyển lời dẫn thành gián tiếp:

Gợi ý:

Nhà thơ Chế Lan Viên đã từng nhận xét về thơ Tế Hanh rằng chữ ít mà nghĩa rất nhiều, không phải nghĩa nữa mà đó là hồn, tâm hồn, cái không thể đo bằng đơn vị chữ nghĩa.

d. Học sinh đưa ra quan điểm cá nhân sao cho phù hợp.

Gợi ý:

Vai trò của tình yêu thương trên hành trình trưởng thành của mỗi người:

- Đó là nguồn sức mạnh tinh thần giúp ta vượt qua những khó khăn, vấp ngã trong cuộc sống.

- Tình yêu thương từ gia đình nuôi dưỡng tâm hồn, giúp mỗi người biết yêu quý, trân trọng cuộc sống và sống có trách nhiệm hơn.

- Nhờ có tình yêu thương, con người lớn lên trong hạnh phúc và trở thành người tốt, biết yêu thương và sẻ chia với mọi người xung quanh.

Câu 2.

1. Mở đoạn:

Giới thiệu khái quát vấn đề nghị luận: Nội dung chủ đề và một số nét đặc sắc nghệ thuật trong bài thơ “Con nằm” của Tế Hanh.

2. Thân đoạn:

* Nội dung, chủ đề: Ca ngợi tình yêu thương ấm áp, thiêng liêng trong gia đình, đặc biệt là tình yêu của cha mẹ dành cho con cái. Nội dung chủ đề đó được thể hiện qua:

- Hình ảnh đứa con nằm giữa cha mẹ tượng trưng cho sự ấm áp, yêu thương, che chở và gắn kết.

- Đứa con là kết tinh của tình yêu, là trung tâm hạnh phúc của gia đình.

=> Bài thơ thể hiện tình yêu thương gia đình, đặc biệt là tình cảm giữa cha mẹ và con cái.

* Đặc sắc nghệ thuật:

- Hình ảnh gần gũi, gợi cảm: “chiếc giường nhỏ hẹp”, “cha mẹ nằm hai bên”, “con nằm giữa”… tạo không khí ấm cúng.

- Ẩn dụ: “Làn sóng giữa hai bờ biển bắc”, “Cánh chim bay giữa hai bờ trời xanh”… Hình ảnh thiên nhiên - hai bờ (ẩn dụ cho cha mẹ): Cho thấy cha mẹ chính là điểm tựa, giúp con có cuộc sống hạnh phúc, tương lai tươi đẹp…

- Thủ pháp liệt kê, điệp ngữ: làm tăng nhịp điệu, cảm xúc và nhấn mạnh sự kết nối giữa cha - mẹ - con.

- Ngôn ngữ nhẹ nhàng, dịu dàng, cảm xúc chân thật.

- Sử dụng các động từ, tính từ linh hoạt, giàu giá trị biểu cảm.

- Thể thơ tự do, nhịp điệu linh hoạt.

3. Kết đoạn: Tổng kết vấn đề nghị luận.

PHẦN II

Câu 1.

- Luận điểm: Vai trò của nhận biết và phân biệt giữa bên ngoài và bên trong sự vật, hiện tượng trong cuộc sống.

- Lý lẽ: “Đôi khi ngây thơ nông nổi, ta có thể khiến bản thân trở thành cột tiếp sóng lan truyền đi những tín hiệu sai lạc”.

- Bằng chứng:

+ “Ta phán xét và ném đá một con người qua vài dòng tin lan truyền trên mạng”.

+ “Ta rơi vào một mê lộ ngụy tạo thông tin do ai đó thêu dệt và dẫn dắt, để rồi ta góp phần lan truyền những thông tin ấy”.

- Tác dụng của lý lẽ và bằng chứng:

+ Giải thích, làm rõ cho luận điểm.

+ Làm tăng tính thuyết phục, độ tin cậy cho luận điểm.

Câu 2.

1. Mở bài: Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận: Việc biết đọc - biết nhận ra những giá trị tốt đẹp (sự thật, tình yêu thương, điều ngay lẽ phải,…) đang bị che lấp - là một biểu hiện của sự trưởng thành.

2. Thân bài:

- Giải thích:

+ Biết đọc: quá trình con người suy nghĩ, nhận thức về cuộc sống, để nhận ra bản chất của sự vật, hiện tượng giữa cuộc đời, dù chúng đang bị che lấp.

+ Trưởng thành: khi con người phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần.

=> Ý kiến khẳng định vai trò quan trọng của việc “biết đọc” - nhận ra những giá trị tốt đẹp của cuộc sống trong hành trình trưởng thành, khôn lớn của mỗi người.

- Bàn luận: Nêu ý kiến của bản thân về vấn đề nghị luận và sử dụng lý lẽ, dẫn chứng để phân tích, chứng minh: học sinh có thể đồng tình/ không đồng tình/ đồng tình một phần với ‎ý kiến đã cho. Sau đây chỉ là một gợi ý:

+ Đồng tình vì:

+) Cuộc sống rất phức tạp, đôi khi những điều con người nhìn thấy, nghe thấy chưa phải là bản chất của sự vật, hiện tượng.

+) “Biết đọc” - tìm ra những vẻ đẹp khuất lấp bên trong giúp con người thay đổi góc nhìn, suy nghĩ và hành động của bản thân. Đây là điều cần có để mỗi người cẩn trọng trong cách đánh giá, ứng xử với người xung quanh. Để ta không khiến những người tốt phải buồn vì những điều tốt đẹp họ mang đến, và cũng không để những người xấu có thể “mở cờ trong bụng” vì đạt được mục đích của mình.

- Mở rộng: Trưởng thành không chỉ là biết đọc - tìm ra những vẻ đẹp khuất lấp mà còn là biết hành động, sống có trách nhiệm với bản thân, với gia đình và xã hội.

+) Liên hệ, rút ra bài học: Luôn tỉnh táo, suy nghĩ một cách thấu đáo khi đánh giá một sự vật, hiện tượng trong cuộc sống, tránh phán xét, đánh giá một cách phiến diện về người khác…

3. Kết bài: Khẳng định vấn đề.

Ban giải đề Tuyensinh247.com

Hơn 76.000 thí sinh TP.HCM bắt đầu thi môn đầu tiên vào lớp 10

Trước giờ thi môn ngữ văn, nhiều thí sinh dự thi vào lớp 10 ở TP.HCM năm nay chia sẻ các em thấy thoải mái, tự tin vì đã ôn bài kỹ lưỡng.