Giới đầu tư chi 385.000 tỉ đồng mua trái phiếu doanh nghiệp

Lãi suất tiết kiệm giảm khiến dòng tiền có xu hướng chuyển dịch qua kênh trái phiếu - Ảnh minh hoạ: DUYÊN PHAN

Báo cáo về tác động của kênh trái phiếu với lãi suất tiền gửi ngân hàng vừa được Công ty chứng khoán SSI công bố cho thấy tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành từ đầu năm đến nay ước tính ở mức 159.000 tỉ đồng, tăng 50% so với 6 tháng đầu năm 2019. 

Tính từ đầu năm 2020 đến nay, nhà đầu tư cá nhân đã mua trực tiếp gần 22.700 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường sơ cấp, tương đương 15% tổng lượng phát hành. 

Đặc biệt kênh trái phiếu doanh nghiệp đang hút một lượng tiền đáng kể từ các kênh đầu tư khác, trong đó trực tiếp nhất là kênh tiền gửi vì so với lãi suất tiền gửi, lợi tức trái phiếu doanh nghiệp đang cao hơn từ 0,8-1,7%/năm so với lãi suất tiền gửi cạnh tranh nhất. 

Cũng theo SSI, nếu loại trừ số trái phiếu doanh nghiệp mà các ngân hàng đang nắm giữ tính đến thời điểm 31-3 thì lượng trái phiếu doanh nghiệp do các tổ chức phi tín dụng, cá nhân nắm giữ là khoảng 385.000 tỉ đồng. 

Con số này tương đương 4,2% tổng tiền gửi toàn hệ thống ngân hàng và gần bằng quy mô tiền gửi của Sacombank - ngân hàng có thị phần huy động xếp ngay sau Vietinbank. 

Theo SSI, các doanh nghiệp đang tăng tốc phát hành trái phiếu trước khi Nghị định sửa đổi Nghị định 163 theo hướng siết chặt việc phát hành riêng lẻ trái phiếu doanh nghiệp có hiệu lực. 

Trong khi hiện chưa có 1 đơn vị trung gian độc lập định hạng các trái phiếu doanh nghiệp, việc tự đánh giá các trái phiếu được cho là vượt quá khả năng của các nhà đầu tư cá nhân. 

"Mức lãi suất cao hơn hẳn tiền gửi có sức hấp dẫn mạnh với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, lợi nhuận thường đi kèm với rủi ro, sở hữu trái phiếu đồng nghĩa với việc nhà đầu tư trở thành chủ nợ của tổ chức phát hành và sẽ đối mặt với các rủi ro về mất khả năng thanh toán/ thanh khoản của doanh nghiệp. 

Do vậy nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ về năng lực của tổ chức trung gian phân phối trong việc thực hiện cam kết mua lại trước hạn trái phiếu và mức phí phải chịu. Trong nhiều trường hợp, mức phí bán lại trái phiếu trước hạn có thể ăn mòn hết phần chênh lệch với lãi suất tiền gửi", SSI lưu ý.

Trong vòng hai tháng qua, Bộ Tài chính cũng đã hai lần khuyến cáo nhà đầu tư về việc rót tiền vào kênh trái phiếu doanh nghiệp, theo đó, chỉ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu và đánh giá được các rủi ro, nhà đầu tư cá nhân mới nên mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ.

Vì nếu doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn, nhà đầu tư có khả năng không thu hồi được khoản tiền đầu tư trái phiếu, bao gồm cả gốc và lãi. 

‘Nếu doanh nghiệp gặp khó, người mua trái phiếu có thể mất trắng’

TTO - Bộ Tài chính đã cảnh báo như trên trong khuyến nghị về trái phiếu doanh nghiệp được phát đi hôm nay, 4-7. Đây là lần thứ hai liên tiếp trong vòng hai tháng, Bộ Tài chính cảnh báo về vấn đề này.