Giải bài toán quyết toán thuế

Nhiều chuyên gia cho rằng nên có thêm các cải tiến trong chính sách để giảm bớt áp lực quyết toán thuế TNCN - Ảnh: A.H.

Theo các chuyên gia, cùng với việc nâng cao ý thức của người nộp thuế, cũng cần có cải tiến về chính sách thuế để “nhẹ gánh” cho người nộp thuế lẫn cơ quan thuế.

Sắp hàng chờ nộp hồ sơ quyết toán

Sáng 31-3, ngày cuối cùng của kỳ quyết toán thuế, vẫn có đông người đến nộp hồ sơ quyết toán tại Cục Thuế TP.HCM. Ngoài các kế toán của doanh nghiệp, nhiều trường hợp là cá nhân đi quyết toán lần đầu.

Sau khi được yêu cầu điền lại tờ khai, chị Lan (Q.Bình Thạnh) cho biết do lần đầu làm thủ tục nên chị không rành, dẫn đến tờ khai chị in ra tại nhà không có mã vạch nên phải khai lại.

Nhiều trường hợp khác cũng phải kê khai lại do điền sai tiểu mục. Dù cơ quan thuế đã in các tờ hướng dẫn về các thông tin cần chuẩn bị trước khi lập tờ khai quyết toán thuế TNCN cũng như hướng dẫn sử dụng ứng dụng phần kê khai quyết toán thuế nhưng nhiều trường hợp vẫn lúng túng khi tự mình làm thủ tục.

Có nhiều trường hợp đã kê khai xong nhưng gửi không được do bị nghẽn mạng ở một vài thời điểm.

Có nhiều nguyên nhân khiến số lượng hồ sơ quyết toán dồn vào những ngày cuối. Ngoài chuyện ý thức của người nộp thuế chưa cao, “chờ nước đến chân mới nhảy”, còn có nhiều nguyên nhân khách quan khác, một trong số đó là do đơn vị chi trả chậm cấp chứng từ khấu trừ.

Theo chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn, có thực tế là với đối tượng lao động vãng lai có thu nhập không thường xuyên, cơ quan chi trả thường cấp chứng từ khấu trừ ngay khi chi trả thu nhập, những đối tượng vãng lai có thu nhập thường xuyên tại một đơn vị thì đơn vị chi trả thường đợi đến kỳ quyết toán mới cấp chứng từ khấu trừ.

“Nhiều trường hợp do lực lượng kế toán của doanh nghiệp mỏng, hoặc do muốn hoàn thành quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) trước nên đơn vị chi trả “giam” chứng từ khấu trừ đến gần hết hạn quyết toán. Trong khi đó, thời hạn quyết toán thuế của cá nhân và doanh nghiệp lại trùng nhau dẫn đến áp lực rất lớn cho cả người nộp thuế lẫn cơ quan thuế” - ông Sơn nói.

Phải giảm tải quyết toán thuế TNCN

Nhiều chuyên gia cho rằng nên dời thời hạn quyết toán thuế TNCN của cá nhân, có thể sau thời hạn quyết toán thuế TNDN nửa tháng. Việc này mang lại nhiều lợi ích, ngoài chuyện giảm tải còn giúp cơ quan thuế có thể đối chiếu số liệu chính xác hơn vì khi đó cơ quan thuế đã có đủ dữ liệu của các đơn vị chi trả.

Ngoài ra, nên tiến đến hoàn thuế điện tử cho cá nhân.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Lê Thị Thu Hương, cục phó Cục Thuế TP.HCM, cho biết đã trao đổi với lãnh đạo Cục Thuế TP và sắp tới cơ quan này sẽ xem xét kiến nghị Tổng cục Thuế nghiên cứu các giải pháp để có thể hoàn thuế TNCN điện tử, thay cho việc giải quyết hồ sơ bằng giấy như hiện nay.

Theo bà Hương, nếu thực hiện được việc hoàn thuế điện tử sẽ tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí rất lớn cho cả người nộp thuế lẫn cơ quan thuế.

“Người nộp thuế không phải mất nhiều thời gian đi lại và tránh được tình trạng mỗi cuối tháng 3 lại tái diễn cảnh đông người lên cơ quan thuế để làm hồ sơ xin hoàn thuế” - bà Hương nói.

Từ tháng 3-2017, cơ quan thuế TP.HCM cũng đã thực hiện thí điểm hoàn thuế GTGT cho doanh nghiệp. Đây cũng là tiền đề để có thể mở rộng hoàn thuế điện tử với cá nhân nếu ngành thuế quản lý được đầy đủ dữ liệu.

Ngoài ra, theo các chuyên gia, cần nâng mức khởi điểm khấu trừ thuế với thu nhập vãng lai và giảm mức khấu trừ. Trong thực tế, nhiều đơn vị chi trả không cho người lao động làm cam kết mà cứ tự động khấu trừ 10% với mỗi khoản thu nhập trên 2 triệu đồng.

Trong khi đó, mức khấu trừ 10% là rất cao, tương ứng với người có thu nhập ở bậc 2, tức phải trên 14 triệu đồng/tháng trở lên (chưa kể người phụ thuộc).

“Trong khi thực tế số người thu nhập vãng lai có thu nhập đến mức này rất ít. Vào thời điểm cuối năm, khi thu nhập không đến mức phải chịu thuế, những người này phải đi làm hồ sơ xin hoàn thuế, dẫn đến số lượng hồ sơ xin hoàn thuế tăng lên theo mỗi năm.

Chỉ khi nào giải quyết được các vấn đề trên mới giải quyết được căn cơ câu chuyện đến hẹn lại lên mỗi cuối kỳ hoàn thuế” - một chuyên gia nói.