Giá kit test, vật tư y tế ở Bà Rịa - Vũng Tàu bị 'đẩy' đến hơn 230%

Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm cho người dân Long Hải, Bà Rịa - Vũng Tàu - Ảnh: ĐÔNG HÀ

Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vừa ban hành kết luận về việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, kit xét nghiệm… trong giai đoạn 2020-2021. Qua đó phát hiện nhiều hạn chế, thiếu sót với trách nhiệm chủ yếu thuộc về Sở Y tế tỉnh này.

Theo đó, từ tháng 1-2020 đến tháng 12-2021, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã chi hơn 200 tỉ đồng từ ngân sách để mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm phục vụ phòng chống dịch. Trong đó có hơn 120 tỉ đồng mua vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm. 

Trong thời gian trên, Sở Y tế và CDC tỉnh này có "mượn" hóa chất, sinh phẩm, test kháng nguyên… của 6 doanh nghiệp, trong đó có hơn 28.500 test của Công ty cổ phần công nghệ Việt Á. Nhưng việc mượn này chưa có sự đồng ý của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu bằng văn bản. 

Đáng chú ý có vụ mượn của Công ty Amerphaco 1,5 triệu test nhanh kháng nguyên để sử dụng trước, sau đó chỉ định thầu cho chính công ty này. Tuy nhiên, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã kịp thời hủy bỏ kết quả chỉ định thầu với gói thầu này. Nếu không bị hủy, ngân sách tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phải trả cho doanh nghiệp 210 tỉ đồng để mua 1,5 triệu test nhanh kháng nguyên.

Cơ quan thanh tra cũng chỉ ra rằng khi tham mưu cho UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành các văn bản liên quan đến mua sắm vật tư y tế, giá dịch vụ xét nghiệm COVID-19, Sở Y tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chưa nghiên cứu các danh mục hàng hóa liên quan đến phòng chống dịch theo quy định của Luật đấu thầu 2013. Giá của từng mặt hàng cụ thể dựa trên giá của các nhà cung cấp và cũng chính là những doanh nghiệp trúng thầu, cũng như nhu cầu mua chỉ nêu chung chung "phục vụ phòng chống dịch".

Cũng theo kết luận thanh tra, các hàng hóa trúng thầu có giá tăng cao so với ban đầu là do được mua bán qua lại giữa nhiều nhà cung cấp và đơn vị trúng thầu. Điển hình là tại gói thầu số 5 và 6 (năm 2020) đều do Công ty An Thịnh Health trúng thầu với tổng trị giá gần 15 tỉ đồng. Hàng hóa mà công ty này trúng thầu và bán cho Sở Y tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được mua từ Công ty Tạ Thiên Ân. Nguồn gốc của hàng hóa lại được Công ty Tạ Thiên Ân mua của Công ty Đại Phúc và Công ty TNHH TMDV Y Việt.

Qua thanh tra, phát hiện tại hai gói thầu này có việc "hàng mua vào sau ngày hàng xuất bán" và giá trúng thầu so với giá nhập khẩu chênh lệch rất cao, với hàng chục mặt hàng chênh đến hơn 230%. Chưa hết, trong hồ sơ đấu thầu, các tờ khai hải quan đã bị xóa đi phần thể hiện giá trị hàng hóa. 

Theo kết luận thanh tra, Sở Y tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã chỉ định thầu đối với các công ty cung cấp các gói mua sắm nhưng những công ty này không đủ điều kiện để mua bán trang thiết bị y tế theo quy định, đó là các công ty An Thịnh Health, Tạ Thiên Ân và Lê Minh.

Thanh tra xác định Sở Y tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chịu trách nhiệm về các đề xuất mua sắm không nêu tính cấp thiết, số lượng cũng như những sai sót khi trình UBND tỉnh này về thuê tư vấn thẩm định giá; xây dựng, thẩm định phê duyệt dự toán; thẩm định và trình các kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Ngoài ra còn phải chịu trách nhiệm về việc mượn vật tư y tế, test nhanh kháng nguyên.

Do đó cơ quan thanh tra đề nghị UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giao cho Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh "phê bình" giám đốc Sở Y tế.

Mua kit xét nghiệm bị 'thổi giá' của Công ty Việt Á, đòi lại tiền được không?

TTO - Cơ quan điều tra đang làm rõ Công ty cổ phần công nghệ Việt Á bán kit xét nghiệm 'thổi giá' cho nhiều doanh nghiệp, đơn vị trên cả nước. Các doanh nghiệp, đơn vị có thể đòi lại số tiền chênh lệch mua kit xét nghiệm này?