Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đọc tờ trình kiến nghị điều chỉnh chủ trương dự án - Ảnh: Quochoi.vn
Tờ trình điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể chỉ ra những khó khăn trong huy động vốn tín dụng do tổng mức đầu tư lớn, thời gian vay vốn kéo dài tiềm ẩn nhiều rủi ro...
Trong bối cảnh dịch COVID-19, ngân hàng dành lượng lớn vốn tín dụng tập trung cho vay ngắn hạn, tiêu dùng thiết yếu... nên hạn mức cho vay dài hạn sẽ giảm. Dự án BOT giao thông triển khai khi các cơ chế chia sẻ rủi ro chưa được áp dụng nên việc huy động vốn tín dụng gặp rất nhiều khó khăn.
Khó khăn vốn, chuyển đầu tư công sẽ thành công
Trên cơ sở này, Chính phủ đề nghị điều chỉnh chủ trương đầu tư xây dựng dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo hình thức đầu tư công là để giải quyết triệt để khó khăn về huy động vốn tín dụng, bảo đảm tiến độ hoàn thành.
Các địa phương đã bàn giao mặt bằng trên 73%, nên chuyển đổi sang đầu tư công sẽ là điều kiện rất thuận lợi để khởi công ngay trong tháng 9-2020. Còn nếu triển khai theo PPP, tới cuối năm mới lựa chọn nhà đầu tư, mất thêm 6 tháng huy động vốn, thì sớm nhất phải giữa năm 2021 mới triển khai thi công và không thể hoàn thành theo tiến độ.
Trường hợp không huy động được vốn tín dụng, sẽ phải chấm dứt hợp đồng và chuyển đổi hình thức đầu tư, đến năm 2022 mới có thể triển khai và nhanh nhất đến cuối năm 2024 mới có thể hoàn thành dự án.
Do đó việc chuyển đổi hình thức đầu tư công sẽ giúp thúc đẩy kinh tế - xã hội, tác động lan tỏa đến nhiều ngành, lĩnh vực, địa phương và vùng kinh tế. Cũng như hiệu quả đầu tư, đảm bảo chắc chắn triển khai thành công, tổng mức đầu tư giảm do không tính lãi vay.
Từ cơ sở trên, Chính phủ trình Quốc hội xem xét chuyển đổi sang đầu tư công đối với 3 dự án thành phần, gồm: Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Mai Sơn - quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây; 5 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP.
Tổng mức đầu tư điều chỉnh là 100.816 tỉ đồng, bao gồm: vốn ngân sách khoảng 78.461 tỉ đồng (55.000 tỉ đồng đã bố trí và cần bổ sung 23.461 tỉ đồng); vốn huy động ngoài ngân sách 22.355 tỉ đồng và phần vốn còn thiếu (23.461 tỉ đồng) giao Chính phủ tổng hợp, báo cáo Quốc hội quyết định để bổ sung vốn.
Tuy nhiên, trong báo cáo thẩm tra của Quốc hội do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết đa số ý kiến các thành viên Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với sự cần thiết phải điều chỉnh chủ trương đầu tư và thống nhất chuyển đổi 3 dự án thành phần sang đầu tư công.
Cần đảm bảo công khai, minh bạch
Việc lựa chọn các dự án thành phần nêu trên cũng phù hợp khi dự án Vĩnh Hảo - Phan Thiết đến nay không có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển. Hai dự án còn lại mặc dù đã có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển, nhưng tỉ lệ vốn nhà nước tham gia ít, cần huy động số vốn lớn, nhất là vốn tín dụng, vì vậy việc lựa chọn được nhà đầu tư có thể gặp khó khăn.
Tuy nhiên, ông Thanh cũng cho biết một số ý kiến lại đề nghị chỉ nên chuyển đổi dự án Vĩnh Hảo - Phan Thiết, với các dự án còn lại cần tiếp tục thực hiện đấu thầu. Bởi Quốc hội sẽ thông qua Luật đầu tư theo đối tác công tư PPP tạo cơ chế huy động các nguồn lực, nên sẽ là mâu thuẫn với mục tiêu xây dựng dự án Luật PPP, ảnh hưởng tới chủ trương huy động các nguồn lực của xã hội.
Đối với kiến nghị giao Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định chuyển đổi hình thức đầu tư các dự án thành phần trong trường hợp đấu thầu không lựa chọn được nhà đầu tư hoặc không huy động được vốn tín dụng, cơ quan thẩm tra cho rằng đây là dự án quan trọng quốc gia, nên khi điều chỉnh cần trình Quốc hội theo đúng thẩm quyền.
Với vốn đầu tư công bổ sung cho việc điều chỉnh, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ báo cáo dự toán đã được phê duyệt của dự án và số vốn kết dư từ 2 dự án Cao Bồ - Mai Sơn và Cam Lộ - La Sơn để Quốc hội có cơ sở cân đối và phân bổ trong trường hợp dự án thành phần được chuyển đổi, tránh phải nợ lớn vốn đầu tư công sang kế hoạch vốn đầu tư công giai đoạn sau.
Đồng thời Chính phủ cần có các giải pháp bảo đảm công khai, minh bạch và bình đẳng cho các nhà đầu tư, khẩn trương có giải pháp quyết liệt hơn trong triển khai thực hiện, nếu trường hợp chuyển đổi cần bảo đảm tiến độ triển khai theo đúng dự kiến, không để lặp lại tình trạng chậm tiến độ, chất lượng không bảo đảm và tăng tổng mức đầu tư.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay