Động vật trên Trái đất 'đang tiến gần' một cuộc tuyệt chủng hàng loạt

Nhà sinh vật học tiến hóa Daniel Pincheira-Donoso cùng nhóm nghiên cứu của mình tại Phòng thí nghiệm đa dạng sinh học Macro thuộc Đại học Queen's Belfast (Anh) đã xem xét hơn 700.000 loài, bao gồm động vật có vú, chim, bò sát, lưỡng cư, cá và côn trùng, để hiểu quần thể nào có nguy cơ biến mất khỏi hành tinh và quần thể nào có cơ hội sống sót.

Trước đó, danh sách của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) chỉ có khoảng 28% số loài hiện đang bị đe dọa tuyệt chủng. Nhưng nghiên cứu mới lại cho biết 33% các loài hiện được phân loại là "không bị đe dọa" trong Sách đỏ của IUCN trên thực tế đang suy giảm dần tới mức tuyệt chủng.

Các phép tính toán trong nghiên cứu này được chính IUCN đồng thuận như một phép đo nguy cơ tuyệt chủng các loài. Dữ liệu mà nhóm nghiên cứu dùng cũng đến từ các quần thể loài do IUCN và các đối tác nhóm bảo tồn dân sự và chính phủ quốc tế thu thập năm 2022.

Dựa trên phân tích mới, động vật có vú, chim và côn trùng là những nhóm phải đối mặt với sự sụt giảm đáng kể.

Động vật lưỡng cư - từ lâu đã được biết đến là loài đặc biệt dễ bị tổn thương trước hóa chất công nghiệp, bệnh tật và nấm - cũng đang phải đối mặt với một số rủi ro nghiêm trọng nhất.

Đáng báo động là có rất ít loài thực sự được hưởng lợi từ những chiến dịch bảo tồn, phát triển số lượng và giảm tác động biến đổi khí hậu mà loài người phát động.

Theo nghiên cứu, các loài bị ảnh hưởng nặng nề nhất có xu hướng cư trú ở vùng nhiệt đới, nơi chịu những tác động rõ rệt nhất do biến đổi khí hậu.

"Động vật ở vùng nhiệt đới nhạy cảm hơn với những thay đổi nhanh chóng về nhiệt độ môi trường của chúng", nhà sinh vật học Pincheira-Donoso nói.

Mặc dù nghiên cứu mới này được giới khoa học quốc tế đánh giá rất cao nhưng vẫn tồn tại những lỗ hổng. Có nhiều quần thể loài không xác định hoặc chưa được ghi nhận. Ngoài ra, phạm vi nghiên cứu chỉ giới hạn ở các vùng nhiệt đới. Khu vực nhiệt đới có số lượng loài cao hơn nhưng không đại diện cho số lượng và đặc tính tất cả các loài trên thế giới.

Nghiên cứu này vừa được công bố trên tạp chí Wiley Online Library, vài tháng sau khi một nghiên cứu khác tiết lộ chi tiết mới về sự kiện tuyệt chủng hàng loạt đầu tiên trên Trái đất diễn ra cách đây 550 triệu năm. 

Nhà sinh vật học tiến hóa Daniel Pincheira-Donoso, tác giả chính của nghiên cứu, gọi đây là tình trạng "rất đáng báo động" và cho biết con người đã xóa sổ một số lượng lớn các loài, đẩy nhiều loài khác đến bờ vực tuyệt chủng. Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt tiếp theo cũng sẽ xảy ra vì con người.

Ếch tự nhiên nguy cơ tuyệt chủng vì dân châu Âu mê thịt ếch

Nhu cầu thịt ếch đang tăng cao ở châu Âu đã đe dọa đến số lượng và sự đa dạng của loài này tại lục địa già, cũng như nhiều nơi khác trên thế giới.