​Đồng nhiễm HCV/HIV: Hiện trạng và thách thức

Để đánh giá tình trạng đồng nhiễm HCV ở bệnh nhân HIV/AIDS điều trị ARV hiện nay, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM thực hiện nghiên cứu quan sát trên 162 bệnh nhân bắt đầu điều trị ARV phác đồ TDF/3TC/EFV tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới từ tháng 7-2013 đến 12-2015, trong chương trình hợp tác với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ).

Đánh giá lâm sàng và xét nghiệm thực hiện theo hướng dẫn điều trị của Việt Nam. Xét nghiệm HIV-RNA, HCV-RNA thực hiện mỗi 12 tháng. Số liệu phân tích so sánh 2 nhóm không đồng nhiễm viêm gan siêu vi C và đồng nhiễm HCV.

Kết quả cho thấy, 33/162 (20,4%) bệnh nhân là đồng nhiễm HCV/HIV, nam giới 84,8%, tiêm chích ma túy là 51,5%. Tình trạng suy giảm miễn dịch nặng với giai đoạn lâm sàng 3,4 là 78,8% và trung vị số lượng tế bào CD4 là 42 (1-330)/mm3.

Các xét nghiệm AST (87 IU/ml), ALT (65 (IU/ml) cao hơn nhóm bệnh nhân không viêm gan; 24/33 (72,7%) có xét nghiệm HCV-RNA (+); 11/33 (33,3%) bệnh nhân đồng nhiễm cả HBV/HCV/HIV chiếm tỉ lệ phát hiện HBV-DNA (+) là 7/11, chiếm 63,6%.

Sau 12 tháng điều trị ARV tử vong vì nhiễm trùng cơ hội là 1/33, chiếm 3%. Tình trạng lâm sàng, tải lượng HIV-RNA đều cải thiện như nhóm bệnh nhân không đồng nhiễm viêm gan. Số lượng tế bào CD4 tăng thấp hơn. Các trị số AST và ALT đều giảm nhưng không giảm về giá trị bình thường và cao trong nhóm bệnh nhân không đồng nhiễm.

Bên cạnh đó, tải lượng HCV-RNA cao (trung vị 2,05 106 IU/ml); 5/9 (55/6%) trường hợp HCV-RNA (+) trở lại, mặc dù thời điểm ban dầu dưới ngưỡng phát hiện; không trường hợp nào được điều trị PegIterferon do tình trạng miễn dịch kém và chi phí điều trị cao.

Như vậy, bệnh nhân đồng nhiễm HCV/HIV có biểu hiện lâm sàng, xét nghiệm của tình trạng HIV, viêm gan nặng hơn và đáp ứng với điều trị ARV kém hơn bệnh nhân không đồng nhiễm. Tuy nhiên, các chuyên gia nghiên cứu cho rằng, HCV-RNA dưới ngưỡng phát hiện ở bệnh nhân chưa điều trị thuốc kháng virus cần thiết phải theo dõi thêm. Hiện chi phí, tình trạng miễn dịch kém đang là những rào cản trong điều trị thuốc kháng virus.