15/05/2022 16:57 GMT+7
Trở lại chủ đề

Độc đáo nghề 'làm bằng tay, xoay bằng mông' ở Ninh Thuận

DUY NGỌC
DUY NGỌC

TTO - Khác với nhiều nghề làm gốm nổi tiếng khác như Bát Tràng (Hà Nội), Thổ Hà (Bắc Giang), Thanh Hà (Quảng Nam), Minh Long (Bình Dương)…, nghề làm gốm của người Chăm làng Bàu Trúc Ninh Thuận có nét độc đáo hơn là “làm bằng tay, xoay bằng mông”.

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 1.

Khi làm gốm, người Chăm làng Bàu Trúc Ninh Thuận không dùng bàn xoay mà sẽ để đất sét cố định trên bệ đỡ cố định, rồi tạo dáng cho sản phẩm. Cách làm này được gọi với cái tên rất dân dã là “làm bằng tay, xoay bằng mông” - Ảnh: DUY NGỌC

Nghề làm gốm của người Chăm làng Bàu Trúc, thị trấn Phước Dân (huyện Ninh Phước) không dùng bàn xoay mà sẽ để đất sét cố định trên bệ đỡ cố định của cái lu, cái chung rồi đi quanh và dùng đôi bàn tay để tạo tác hình thù gốm.

Đây là cách làm nguyên bản, không thay đổi từ xưa đến nay. Và đến thời điểm hiện tại, không làng nghề gốm nào ở Việt Nam có cách làm này ngoài làng gốm Chăm Bàu Trúc.

Thoạt nhìn, tưởng chừng rất dễ làm, nhưng nếu không được học và rèn luyện thì khó mà làm được. Người không biết nghề chỉ đi vài vòng quanh khối đất sét được đặt trên một cái gọi là trụ kê để nặn sản phẩm dễ bị hoa mắt chóng mặt. 

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 2.

Cùng với cách làm, nguyên liệu đất sét tạo ra sản phẩm cũng hết sức đặc biệt - Ảnh: DUY NGỌC

Sau đó gốm được phơi nắng 4 - 6 giờ rồi dùng mảnh sành hoặc cật tre để làm bóng. Gốm mộc được xếp đan xen với rơm và củi khô, nung lộ thiên trong một ngày. 

Các sản phẩm gốm Bàu Trúc sau khi làm xong có màu đỏ tự nhiên của đất hoặc vàng đỏ, đỏ hồng, đen xám, vệt nâu, thể hiện đặc trưng của nền văn hóa Champa.

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 3.

Khách du lịch thích thú chụp ảnh với các sản phẩm gốm - Ảnh: DUY NGỌC

Chị Lương Thị Thúy Kiều, khách du lịch đến từ TP.HCM, cho biết rất thích thú với hình ảnh các nghệ nhân ở Bàu Trúc làm gốm không máy móc, không bàn xoay, nhưng vẫn tạo ra những sản phẩm gốm mộc mạc. Sản phẩm của họ cũng rất tinh tế, hòa quyện giữa cái hồn của đất với hơi thở cuộc sống.

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 4.

Để làm được một sản phẩm gốm Bàu Trúc hoàn hảo, các nghệ nhân hay người thợ chỉ làm truyền thống là phải tay nặn, mình xoay - Ảnh: DUY NGỌC

Nhiều nghệ nhân ở Bàu Trúc chia sẻ, từ năm 2000 trở lại đây, ngoài các vật dụng thiết yếu trong đời sống thường ngày như: ấm đất, nồi đất, lò đun than củi, khuôn đổ bánh canh, bánh xèo…làng gốm Bàu Trúc còn cho ra đời các sản phẩm gốm mỹ nghệ nổi tiếng như tượng nữ thần Apsara, phù điêu trang trí nội thất, bình nước phong thủy…

Ông Phú Hữu Minh Thuận, giám đốc Hợp tác xã gốm Bàu Trúc Ninh Thuận, cho biết làng gốm Bàu Trúc của đồng bào Chăm là một làng nghề truyền thống lâu đời, được xem là cổ nhất Đông Nam Á.

Nghề này có vai trò to lớn trong đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội, đời sống tín ngưỡng của cộng đồng người Chăm Ninh Thuận.

Trải qua bao thời kỳ lịch sử, đến nay, nghề gốm được con cháu kế thừa và phát huy. Năm 2017, Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch đưa nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm làng Bàu Trúc vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Đây là một điều có ý nghĩa quan trọng cho đồng bào Chăm nơi đây, yếu tố này càng làm người dân phấn khích tạo ra nhiều sản phẩm đẹp, bền phục vụ tốt nhu cầu người tiêu dùng.

Đà Lạt vào cuộc đua phục hồi du lịch với '3 môn phối hợp'

TTO - Từ 'Tuần lễ vàng du lịch Đà Lạt', Đà Lạt chính thức đánh dấu bước vào cuộc đua nhằm sớm phục hồi như trước dịch COVID-19.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Bí thư Quảng Trị: Khai thác mạnh du lịch ở đặc khu Cồn Cỏ

Làm việc tại đặc khu Cồn Cỏ, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Ngọc Quang nêu đảo này phải phát triển mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng - an ninh, tinh gọn về tổ chức.

Bí thư Quảng Trị: Khai thác mạnh du lịch ở đặc khu Cồn Cỏ

Tạp chí du lịch hàng đầu thế giới gọi hang Sơn Đoòng là kỳ quan siêu thực

Tạp chí du lịch hàng đầu thế giới Travel+Leisure vừa đăng bài viết về hang Sơn Đoòng, ca ngợi đây là nơi có vẻ đẹp siêu thực.

Tạp chí du lịch hàng đầu thế giới gọi hang Sơn Đoòng là kỳ quan siêu thực

Hàng rong, ăn xin chèo kéo, Đà Nẵng tìm cách xử lý, kêu gọi du khách 'đừng cho tiền'

Trước việc nhiều du khách phản ánh bị lực lượng ăn xin, bán hàng rong chèo kéo khi đến Đà Nẵng du lịch, TP Đà Nẵng đang yêu cầu các cơ quan phối hợp xử lý dứt điểm.

Hàng rong, ăn xin chèo kéo, Đà Nẵng tìm cách xử lý, kêu gọi du khách 'đừng cho tiền'

Vui sinh nhật SASCO: Chạm - mở khóa đặc quyền dịch vụ sân bay

Tháng 7 này, kỷ niệm sinh nhật 32 năm, SASCO mời bạn 'Chạm - Mở khóa đặc quyền' tận hưởng đặc quyền trong từng dịch vụ tại sân bay Tân Sơn Nhất.

Vui sinh nhật SASCO: Chạm - mở khóa đặc quyền dịch vụ sân bay

TP.HCM có gần 700 tài nguyên du lịch hấp dẫn chờ được khai thác

TP.HCM có gần 700 tài nguyên từ di sản văn hóa đến ẩm thực có thể thành điểm đến du lịch. Ngành du lịch thành phố đang tận dụng cơ hội, lên kế hoạch phát triển các sản phẩm mới để hấp dẫn du khách.

TP.HCM có gần 700 tài nguyên du lịch hấp dẫn chờ được khai thác

Hà Nội bố trí hàng trăm màn hình LED để người dân, du khách xem diễu binh, diễu hành dịp 2-9

Hà Nội sẽ lắp đặt 14 màn hình LED tại 11 điểm thuộc 3 tuyến diễu binh, diễu hành; 7 màn hình LED tại 6 điểm cửa ngõ thủ đô; 136 màn hình LED tại các điểm công cộng...

Hà Nội bố trí hàng trăm màn hình LED để người dân, du khách xem diễu binh, diễu hành dịp 2-9
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar