15/05/2022 16:57 GMT+7
Trở lại chủ đề

Độc đáo nghề 'làm bằng tay, xoay bằng mông' ở Ninh Thuận

DUY NGỌC
DUY NGỌC

TTO - Khác với nhiều nghề làm gốm nổi tiếng khác như Bát Tràng (Hà Nội), Thổ Hà (Bắc Giang), Thanh Hà (Quảng Nam), Minh Long (Bình Dương)…, nghề làm gốm của người Chăm làng Bàu Trúc Ninh Thuận có nét độc đáo hơn là “làm bằng tay, xoay bằng mông”.

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 1.

Khi làm gốm, người Chăm làng Bàu Trúc Ninh Thuận không dùng bàn xoay mà sẽ để đất sét cố định trên bệ đỡ cố định, rồi tạo dáng cho sản phẩm. Cách làm này được gọi với cái tên rất dân dã là “làm bằng tay, xoay bằng mông” - Ảnh: DUY NGỌC

Nghề làm gốm của người Chăm làng Bàu Trúc, thị trấn Phước Dân (huyện Ninh Phước) không dùng bàn xoay mà sẽ để đất sét cố định trên bệ đỡ cố định của cái lu, cái chung rồi đi quanh và dùng đôi bàn tay để tạo tác hình thù gốm.

Đây là cách làm nguyên bản, không thay đổi từ xưa đến nay. Và đến thời điểm hiện tại, không làng nghề gốm nào ở Việt Nam có cách làm này ngoài làng gốm Chăm Bàu Trúc.

Thoạt nhìn, tưởng chừng rất dễ làm, nhưng nếu không được học và rèn luyện thì khó mà làm được. Người không biết nghề chỉ đi vài vòng quanh khối đất sét được đặt trên một cái gọi là trụ kê để nặn sản phẩm dễ bị hoa mắt chóng mặt. 

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 2.

Cùng với cách làm, nguyên liệu đất sét tạo ra sản phẩm cũng hết sức đặc biệt - Ảnh: DUY NGỌC

Sau đó gốm được phơi nắng 4 - 6 giờ rồi dùng mảnh sành hoặc cật tre để làm bóng. Gốm mộc được xếp đan xen với rơm và củi khô, nung lộ thiên trong một ngày. 

Các sản phẩm gốm Bàu Trúc sau khi làm xong có màu đỏ tự nhiên của đất hoặc vàng đỏ, đỏ hồng, đen xám, vệt nâu, thể hiện đặc trưng của nền văn hóa Champa.

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 3.

Khách du lịch thích thú chụp ảnh với các sản phẩm gốm - Ảnh: DUY NGỌC

Chị Lương Thị Thúy Kiều, khách du lịch đến từ TP.HCM, cho biết rất thích thú với hình ảnh các nghệ nhân ở Bàu Trúc làm gốm không máy móc, không bàn xoay, nhưng vẫn tạo ra những sản phẩm gốm mộc mạc. Sản phẩm của họ cũng rất tinh tế, hòa quyện giữa cái hồn của đất với hơi thở cuộc sống.

Độc đáo nghề làm bằng tay, xoay bằng mông ở Ninh Thuận - Ảnh 4.

Để làm được một sản phẩm gốm Bàu Trúc hoàn hảo, các nghệ nhân hay người thợ chỉ làm truyền thống là phải tay nặn, mình xoay - Ảnh: DUY NGỌC

Nhiều nghệ nhân ở Bàu Trúc chia sẻ, từ năm 2000 trở lại đây, ngoài các vật dụng thiết yếu trong đời sống thường ngày như: ấm đất, nồi đất, lò đun than củi, khuôn đổ bánh canh, bánh xèo…làng gốm Bàu Trúc còn cho ra đời các sản phẩm gốm mỹ nghệ nổi tiếng như tượng nữ thần Apsara, phù điêu trang trí nội thất, bình nước phong thủy…

Ông Phú Hữu Minh Thuận, giám đốc Hợp tác xã gốm Bàu Trúc Ninh Thuận, cho biết làng gốm Bàu Trúc của đồng bào Chăm là một làng nghề truyền thống lâu đời, được xem là cổ nhất Đông Nam Á.

Nghề này có vai trò to lớn trong đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội, đời sống tín ngưỡng của cộng đồng người Chăm Ninh Thuận.

Trải qua bao thời kỳ lịch sử, đến nay, nghề gốm được con cháu kế thừa và phát huy. Năm 2017, Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch đưa nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm làng Bàu Trúc vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Đây là một điều có ý nghĩa quan trọng cho đồng bào Chăm nơi đây, yếu tố này càng làm người dân phấn khích tạo ra nhiều sản phẩm đẹp, bền phục vụ tốt nhu cầu người tiêu dùng.

Đà Lạt vào cuộc đua phục hồi du lịch với '3 môn phối hợp'

TTO - Từ 'Tuần lễ vàng du lịch Đà Lạt', Đà Lạt chính thức đánh dấu bước vào cuộc đua nhằm sớm phục hồi như trước dịch COVID-19.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Vẽ lại bản đồ du lịch Việt Nam

Gia Lai hiện tại không chỉ là rừng núi cao nguyên đại ngàn, là hồ T’Nưng lộng gió, mà bây giờ phải nghĩ đến vị mặn mòi của Ghềnh Ráng.

Vẽ lại bản đồ du lịch Việt Nam

Mê đắm những điểm đến trên 'đường bay vàng' đến Nhật Bản

Những đền đài, cung điện ở đất nước Mặt trời mọc luôn là điểm đến hấp dẫn và quyến rũ du khách quốc tế.

Mê đắm những điểm đến trên 'đường bay vàng' đến Nhật Bản

Hàng me tây cổ thụ, điểm check-in nổi tiếng Quảng Ngãi bị lột vỏ do che ruộng lúa

Người dân cho rằng hàng me tây cổ thụ tỏa tán rộng che hết nắng ruộng lúa, giảm năng suất nên đã lột vỏ các nhánh lớn.

Hàng me tây cổ thụ, điểm check-in nổi tiếng Quảng Ngãi bị lột vỏ do che ruộng lúa

Tiềm năng du lịch tỉnh Gia Lai mới là 'rừng vàng, biển bạc'

Bà Đỗ Thị Diệu Hạnh - giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai - khẳng định sau khi hợp nhất Gia Lai và Bình Định, tỉnh Gia Lai mới có tiềm năng du lịch cực kỳ phong phú, rừng vàng biển bạc.

Tiềm năng du lịch tỉnh Gia Lai mới là 'rừng vàng, biển bạc'

Hiệp hội du lịch Đà Nẵng và Quảng Nam hợp nhất, có hai văn phòng làm việc

Hiệp hội Du lịch Quảng Nam và Đà Nẵng (cũ) đã thống nhất sáp nhập, tổ chức hai văn phòng làm việc gồm Hội An và Đà Nẵng.

Hiệp hội du lịch Đà Nẵng và Quảng Nam hợp nhất, có hai văn phòng làm việc

Du khách gặp tai nạn dù lượn trên bán đảo Sơn Trà có mua bảo hiểm, cam kết miễn trừ trách nhiệm

Du khách gặp tai nạn dù lượn trên bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng có thực hiện khai báo thông tin tại chốt kiểm soát, mua bảo hiểm tai nạn, ký cam kết miễn trừ trách nhiệm.

Du khách gặp tai nạn dù lượn trên bán đảo Sơn Trà có mua bảo hiểm, cam kết miễn trừ trách nhiệm
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar