“Điểm yếu của giáo viên hiện nay là phương pháp dạy học"

Một tiết học tiếng Anh ở Trường THCS thị trấn Neo (Bắc Giang) - Ảnh: Vĩnh Hà

Sau những ý kiến đóng góp của bạn đọc Tuổi Trẻ quanh dự thảo Chương trình đổi mới giáo dục phổ thông tổng thể, nhiều ý kiến đã băn khoăn liệu đội ngũ giáo viên có đáp ứng được yêu cầu đổi mới hay không. Trao đổi với phóng viên Tuổi Trẻ, Thứ trưởng  Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho biết:

Đội ngũ giáo viên phổ thông hiện nay phần lớn đã đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ đào tạo và phần lớn đang đáp ứng tốt chương trình giáo dục phổ thông hiện hành. Với việc triển khai đổi mới giáo dục phổ thông, chúng ta tin tưởng và trông đợi vào đội ngũ giáo viên đang làm việc tại các nhà trường phổ thông hiện nay.

Bên cạnh đó, theo yêu cầu, các trường sư phạm cũng sẽ phải đổi mới đào tạo để cung cấp đội ngũ giáo viên mới đáp ứng được nhiệm vụ trong tương lai.

Để triển khai chương trình mới, giáo viên cần được tập huấn nhiều hơn về phương pháp dạy học, cách tổ chức các hoạt động giáo dục và đánh giá học sinh theo yêu cầu mới. Đây là những việc Bộ GD-ĐT đã triển khai trong năm học qua và đẩy mạnh hơn vào các năm học tới.

* Vậy quá trình tập huấn, đào tạo lại giáo viên mất bao lâu mới có thể đáp ứng được, thưa ông?

- Bộ GD-ĐT đã có kế hoạch tập huấn giáo viên và đổi mới mạnh mẽ nội dung tập huấn theo yêu cầu mới, tập trung vào những nội dung quan trọng của chương trình giáo dục mới.

Cụ thể, sẽ tập huấn và khuyến khích các sở GD-ĐT, các nhà trường tổ chức hội thảo, diễn đàn, sinh hoạt tổ chuyên môn theo các chuyên đề như nâng cao năng lực về vận dụng phương pháp dạy học, giáo dục, kiểm tra đánh giá theo định hướng tích hợp, phân hóa, phát triển năng lực người học, kỹ năng phát triển kế hoạch giáo dục nhà trường, vận dụng linh hoạt chương trình môn học, năng lực hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học, tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo, tư vấn học đường, tư vấn hướng nghiệp, kỹ năng tin học…

Để giảm bớt kinh phí, tận dụng thế mạnh của công nghệ thông tin, trong cuộc đổi mới này, bộ sẽ tăng cường hình thức tập huấn, bồi dưỡng qua mạng, kết hợp với tập huấn trực tiếp.

Giáo viên có thể được tương tác với các nguồn tài nguyên về chương trình, SGK, thí nghiệm, thiết bị giảng dạy và tài liệu dạy học khác, giáo viên có thể trao đổi với chuyên gia, nhà sư phạm thông qua các diễn đàn mở, gửi ý kiến góp ý, thắc mắc và được giải đáp qua mạng.

* Theo thiết kế của chương trình, ở bậc THCS sẽ có những môn học truyền thống không còn nữa, thay thế vào đó là môn học có tên gọi mới, tích hợp nội dung của các môn học cũ. Vậy việc triển khai bố trí giáo viên dạy các môn học đòi hỏi tích hợp kiến thức nhiều lĩnh vực như thế nào trong khi giáo viên phần lớn chỉ được đào tạo đơn môn? Liệu có xảy ra tình trạng dư thừa giáo viên ở những môn học không còn đứng độc lập không?

- Trong chương trình mới, nội dung các môn học tích hợp được thiết kế gồm kiến thức thuộc từng phân môn như vật lý, hóa học, sinh học (môn khoa học tự nhiên) và lịch sử, địa lý (môn khoa học xã hội), đồng thời có các chuyên đề kiến thức liên môn. 

Các nhà trường chủ động lựa chọn giáo viên có năng lực phù hợp nhất để phân công dạy từng phân môn hoặc chuyên đề cụ thể.

Như vậy có những môn học nhiều giáo viên cùng tham gia giảng dạy và sử dụng chung tài liệu, SGK để thiết kế bài giảng cho phần mình được phân công.

Có nhiều biện pháp để hỗ trợ giáo viên như bồi dưỡng, tự bồi dưỡng giáo viên để có vốn tri thức rộng, khả năng vận dụng tổng hợp các kiến thức có liên quan. Các tổ chuyên môn cần xây dựng kế hoạch để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, cùng xây dựng kế hoạch dạy học, thiết kế bài giảng, tổ chức các chuyên đề dạy học, dự án học tập cho học sinh.

Việc trao đổi, sinh hoạt chuyên môn có thể tổ chức trong các tổ chuyên môn của trường, trong nhóm giáo viên bộ môn của từng lớp học trong trường, giáo viên của các cụm trường…

Trên thực tế hai năm học qua, nhiều địa phương đã chỉ đạo triển khai hiệu quả đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo hướng trên. Nhiều cuộc thi liên quan tới việc dạy học tích hợp liên môn, đổi mới đánh giá học sinh, cuộc thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật đối với học sinh phổ thông… cũng là cơ hội để giáo viên cùng tham gia và rèn luyện.