Đề xuất Chính phủ được tự quyết sửa quy định luật khi 'chồng chéo, mâu thuẫn'

Chiều 20-6, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày tờ trình dự thảo nghị quyết của Quốc hội về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

5 nguyên tắc xử lý khó khăn, vướng mắc

Theo ông Ninh, dự thảo nghị quyết quy định 3 tiêu chí xác định khó khăn, vướng mắc pháp luật: quy định mâu thuẫn, chồng chéo; quy định không rõ ràng, không hợp lý, không khả thi; quy định gây gánh nặng chi phí, hạn chế đổi mới, sáng tạo và tăng trưởng.

Cùng với đó đề ra 5 nguyên tắc xử lý khó khăn, vướng mắc pháp luật, định hướng sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành văn bản, bảo đảm chặt chẽ, tránh tùy tiện.

Đáng chú ý, dự thảo nghị quyết đưa ra 2 phương án xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật gồm: giải thích hoặc hướng dẫn áp dụng văn bản quy phạm pháp luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh hoặc sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành.

Theo đó, các khó khăn, vướng mắc do quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải được xử lý theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Tuy nhiên một điểm rất đáng chú ý, dự thảo nghị quyết cho phép Chính phủ được ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định có liên quan tại luật, nghị quyết của Quốc hội do Chính phủ trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội tại phiên họp, kỳ họp gần nhất.

Trường hợp đồng thời phải sửa đổi, bổ sung các luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không do Chính phủ trình phải xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Vướng mắc pháp luật phải trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tháo gỡ nên còn chậm, chưa kịp thời

Về sự cần thiết ban hành nghị quyết, bộ trưởng Bộ Tư pháp cho hay thời gian qua, Đảng có nhiều chủ trương, định hướng quan trọng trong việc tập trung giải pháp hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật.

Đặc biệt, ngày 30-4-2025, Bộ Chính trị ban hành nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, đặt ra mục tiêu năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những "điểm nghẽn" do quy định pháp luật.

Tại thông báo 05 của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, Tổng Bí thư đã chỉ đạo Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua nghị quyết của Quốc hội về xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật vào đợt 2, kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Ông Ninh cho hay để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, Chính phủ đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tuy nhiên chỉ giới hạn trong phạm vi thuộc thẩm quyền của Chính phủ.

Đối với các vướng mắc do quy định của luật, nghị quyết, pháp lệnh vẫn phải trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định nên nhiều trường hợp còn chậm, chưa kịp thời.

Do vậy việc xây dựng, trình Quốc hội ban hành nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật là rất cần thiết để kịp thời tháo gỡ những "điểm nghẽn" do quy định của pháp luật kìm hãm, cản trở, gây ách tắc phát triển kinh tế - xã hội.

Tổng Bí thư Tô Lâm: Khắc phục ngay mâu thuẫn, chồng chéo giữa các luật

Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu tháo gỡ điểm nghẽn, nút thắt có nguyên nhân từ quy định của pháp luật; thực hiện cơ chế "sửa một luật, điều chỉnh nhiều luật" để khắc phục ngay tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo của các luật.