Đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Ảnh: QUOCHOI.VN
Sáng 1-6, tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) - phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội - nêu nhiều bất cập, góc khuất trong đấu giá đất.
Thứ nhất, tình trạng thắng thầu bỏ cọc, thổi giá đất lên cao. Theo đại biểu, việc thắng thầu rồi bỏ cọc không còn hiếm, nhưng vừa qua tình trạng này để lại nhiều hệ lụy. Không ít nhà đầu tư lợi dụng chiêu trò này để kích giá đất, thổi giá đất nhằm thao túng thị trường, làm lợi cho một nhóm thiểu số.
"Đơn cử tại Thủ Thiêm, ngay sau đấu giá đất, nhiều nhà đầu tư đã lợi dụng giá trúng thầu, thực chất là giá ảo để té nước theo mưa đẩy giá đất, giá nhà tại TP.HCM lên cao để đẩy một lượng hàng lớn bất động sản, nhà, đất mà họ đã mua gom trước đó.
Có nhà đầu tư lợi dụng để nâng giá trị cổ phiếu, trái phiếu. Nguy hiểm hơn, họ còn đánh võng giá trị tài sản bảo đảm cho các khoản vay tại ngân hàng, mà nếu trót lọt là có thể rút ruột các ngân hàng. Giá đất đẩy lên quá cao do giá ảo sẽ khiến giấc mơ an cư của những người thu nhập thấp ngày càng xa vời", bà Thủy nhận định.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy phát biểu sáng 1-6 - Nguồn: THQH
Thứ hai, việc bắt tay "quân xanh, quân đỏ" trong các phiên đấu giá đất nhằm dìm giá đất. Việc thông đồng này để lót đường cho một nhà đầu tư đã được định sẵn trúng với giá rẻ và giá trị thực của nhiều lô đất bị những "quân xanh, quân đỏ" này dìm xuống.
Theo bà Thủy, ngoài ra tình trạng dìm giá đất còn có sự tham gia của xã hội đen, đe dọa những người tham gia đấu giá bỏ cuộc, rút hồ sơ. Khi đó cuộc tham gia đấu giá chỉ còn một người tham gia, một mình một chợ, những người khác tham gia chỉ là "quân xanh, quân đỏ".
Giá các lô đất này ra sao do các đối tượng này thao túng, gần như được định sẵn và thấp hơn nhiều giá thị trường, cao hơn không đáng kể giá khởi điểm. Những thủ đoạn này, theo bà Thủy, gây thiệt hại lớn cho Nhà nước, không đơn thuần chỉ là việc dìm giá, hay "quân xanh - đỏ" trong đấu thầu giá đất.
Từ vụ án đưa ra xử lý cho thấy cùng là hành vi móc ngoặc giữa thẩm định viên và các tổ chức cá nhân trong đấu giá nhưng gói thầu mua sắm trang thiết bị được mua sắm từ ngân sách nhà nước, giá gói thầu được đưa ra trong nhiều trường hợp cao hơn rất nhiều so với giá thực. Còn lô đất Nhà nước đưa ra trong đấu giá, giá thẩm định đưa ra lại rất rẻ.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy
Thứ ba, tình trạng bắt tay ngầm rút ruột của Nhà nước. Theo phản ảnh của sàn kinh doanh bất động sản, không thể tác động vào giá nếu không có tay trong. Ở mức độ vi phạm đơn giản là có tay trong cấp thông tin, tiết lộ thông tin mới trục lợi để quây thầu, vây thầu để trúng với giá rẻ.
Còn mức độ vi phạm nghiêm trọng hơn là sự cấu kết của những người có thẩm quyền để tạo thành nhóm lợi ích, rút ruột của Nhà nước tại các phiên đấu giá. Lấy ví dụ gần đây vụ án ở Hà Nội, các đối tượng đã bắt tay với những người có trách nhiệm để điều chỉnh giá đất rẻ hơn gần một nửa so với giá ban đầu, từ 500 tỉ đồng xuống còn 300 tỉ đồng.
"Nếu phi vụ này trót lọt, Nhà nước sẽ mất gần một nửa tiền, nhưng đến nay vụ án này đã có 8 bị can bị khởi tố, trong đó có 2 bị can là cán bộ quản lý dự án. Dư luận băn khoăn liệu có nhiều phi vụ tương tự như vậy chưa được phát hiện hay không", bà Thủy đặt vấn đề.
Thứ tư, tình trạng móc ngoặc trong thẩm định giá, đây là khâu vô cùng quan trọng trong đấu giá đất. Tuy nhiên, pháp luật đã trao chức năng quá lớn cho đơn vị thẩm định giá trong khi cơ chế kiểm soát lại lỏng lẻo, đây chính là nguyên nhân dẫn tới nhiều sai phạm trong thẩm định giá nói chung và thẩm định giá đất trong thời gian vừa qua. Những chiêu trò đẩy giá hay dìm giá là đều rút ruột, gây thiệt hại cho Nhà nước và làm lợi cho nhóm thiểu số.
"Tôi kiến nghị Chính phủ có giải pháp chỉ đạo mạnh mẽ hơn nữa, tăng cường kiểm soát chặt chẽ, thanh kiểm tra thường xuyên hơn. Bộ Công an cần chọn một số phiên đấu giá đất mà dư luận quan tâm để xác minh, điều tra làm rõ, tăng tính răn đe", nữ đại biểu kiến nghị.
Siết bán nhà hai giá
Đại biểu Phan Thái Bình (Quảng Nam) nêu thực tế tình trạng bán nhà hai giá, giá thực tế cao hơn nhiều giá kê khai trong kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản còn phổ biến, gây thất thu ngân sách.
Dù các bộ liên quan có nhiều biện pháp chống thất thu thuế nhưng các chỉ đạo, hướng dẫn còn chung chung, chưa giải quyết được triệt để gốc vấn đề mà ngược lại còn phát sinh bất cập, hệ lụy trong quá trình thực hiện.
Một số cơ quan thuế cấp huyện có biểu hiện tùy tiện trong việc áp giá tính thuế. Nhiều nơi yêu cầu người dân chấp nhận giá trị tính thuế cao hơn gấp 1,5-2 lần giá Nhà nước quy định mới được giải quyết hồ sơ. Trường hợp thấp hơn mức trên sẽ bị ngâm hoặc mời làm việc nhiều lần, trả hồ sơ.
Đại biểu đề nghị Quốc hội sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về đất đai, thuế. Trong đó quy định xác định giá đất theo giá thị trường đúng như quy định của Luật đất đai. Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế phải quy định cần rõ ràng các biện pháp chống thất thu thuế theo đúng quy định pháp luật, để các cơ quan thuế địa phương đảm bảo tính thống nhất, công khai, minh bạch, đưa thị trường phát triển lành mạnh, tránh tình trạng nhũng nhiễu, lạm quyền, khó khăn cho người dân.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay