“Chúng tôi đấu cùng với những người Hàn Quốc, những người đem đủ loại bún/phở tới Sochi. Đầu bếp Hàn Quốc chi hơn 35.000 USD cho thực phẩm nhưng may mắn là chúng tôi biết một chợ phụ khác nên chúng tôi đáp trả được. Chúng tôi cũng thi đấu. Không phải trên dốc trượt nhưng đây là cuộc đua quốc tế về dinh dưỡng" – Tran nói với nhật báo New York Times (Mỹ). 

Bếp trưởng giỏi để VĐV đủ sức thi đấu

Với một bếp trưởng phải làm ba món vừa quen thuộc, vừa ngon, vừa đủ dinh dưỡng ở một nơi xa lạ với văn hoá ăn uống rất khác, đó là thử thách. Với VĐV, việc ăn món ăn quen thuộc không chỉ giúp họ ăn đủ no để thi đấu mà còn giúp họ tránh được các nguy cơ mắc các bệnh liên quan tới ăn uống. 

“Chúng tôi không thể để bốn năm tập luyện vất vả của VĐV trở thành lãng phí bởi bị cúm hay ngộ độc thức ăn,” Tran, 28 tuổi nói. Anh là chuyên gia dinh dưỡng được ghi nhận và là một cựu bếp trưởng chuyên nghiệp với một bằng thạc sĩ về khoa học thể thao.

Cách đây tám năm, khi thi đấu tại Olympic Turin (Ý), đội tuyển Mỹ mới nhận ra họ cần đầu bếp riêng tại Thế vận hội mùa đông để đảm bảo cho VĐV được có dinh dưỡng đầy đủ và an toàn trong suốt ba tuần tập luyện và thi đấu.

Vận động viên trượt băng Julia Mancuso năm đó mất cả buổi tối trước khi thi đấu để kiếm đồ ăn. Chị của Mancuso được giao nhiệm vụ nấu ăn nhưng khi cô chị không làm được điều đó vì chiếc xe nấu ăn hết gas, Mancuso đã phải ăn mấy cái bánh ngũ cốc tạm qua bữa.

Dù chị giành được Huy chương vàng ngày hôm sau, nhưng như bếp trưởng Tran nói, “lúc đó cả đội nhận thấy là cần phải làm tốt hơn thế, và đó là nguyên nhân mọi người nói cần phải có đầu bếp đi cùng.”

Nhưng việc đảm bảo đồ ăn cho cả đội Mỹ không phải nhiệm vụ dễ dàng, đặc biệt khi bạn làm bếp ở một vùng như ở vùng Tây Kavkaz này.

Vấn đề hậu cần luôn là thách thức. Trước hết, Tran và ba đầu bếp khác phải đem theo hàng trăm cân thiết bị, bột nêm và những đồ họ biết chắc sẽ không thể có ở miền Nam nước Nga.

Sirô từ cây phong cho bữa sáng là một ví dụ. Hay tương ớt Sriracha, Tran phải mang theo 16 lọ. Rồi vì mọi người nghi ngờ chất lượng nước ở Sochi, nên tuyển Mỹ phải đem theo hệ thống lọc nước để có thể dùng rửa tất cả các nguyên liệu họ mua ở Sochi.

Cả đội còn mang theo rất nhiều nước đóng chai, không chỉ là để uống mà còn khuyến khích VĐV dùng nước này để đánh răng. Rồi các loại thực phẩm có nhiều vi sinh có lợi hay giàu vitamin cũng được mang theo để giúp củng cố hệ miễn dịch của VĐV. Các loại hạt như hạnh nhân cũng như các loại yogurt rồi vitamin  luôn có trong phòng ăn của tuyển Mỹ.

“Dinh dưỡng có thể giúp một VĐV giỏi thành vĩ đại hoặc một VĐV vĩ đại thành bình thường,” Tran nói. “Dinh dưỡng là nhiên liệu cho vận động. Việc tập luyện của VĐV là quan trọng nhưng tập luyện sẽ chẳng tốt được nếu nhiên liệu không phải là tối ưu.

Nhưng không phải mọi thứ đều có thể mang theo từ Park City ở Utah nơi Tran làm việc cùng với khu tập luyện và tổng hành dinh của Hiệp hội trượt băng và trượt tuyết Mỹ. Vì vậy Tran và các đồng nghiệp phải lao về các khu nông thôn Nga cùng với phiên dịch để tìm thực phẩm – một cuộc đua giống như thi đầu bếp “Top Chef.” Họ được trao những nguyên liệu khác nhau và rồi có nhiệm vụ là nấu những bữa ăn giàu dinh dưỡng và ngon miệng.

“Chúng tôi được đào tạo cho việc này và tất cả chúng tôi đều giỏi về những loại thức ăn khác nhau,” Tran nói về nhóm của mình gồm có bốn đầu bếp tất cả.

"Thật ý nghĩa khi góp sức giúp VĐV giành HCV" 

Ngoài ra, các VĐV đỉnh cao thường thích những thứ quen thuộc – thức ăn họ thích, và họ không phải lo chuyện ăn đồ ăn lạ hay những thứ khác thường vì chuyện ăn. 

Rồi một số VĐV thì có dị ứng hay một số người thích ăn đồ ăn không có gluten. Rồi theo yêu cầu, Tran và các nhân viên làm rất nhiều đồ ăn Mexico, Trung Đông cũng như là các món đồ Á hay của người Acadia.

Tran đồng thời cũng nói chuyện nhiều với các VĐV để biết thêm về sở thích ăn, khẩu phần của mỗi người. Trong hai tuần tới, Tran hi vọng sẽ coi một số cuộc đua Olympic có những VĐV mà anh nấu ăn phục vụ họ. Nếu VĐV nào giành HCV, anh nói anh sẽ chuẩn bị bữa ăn mừng đặc biệt.

“Chúng tôi sẽ làm gì đó đặc biệt,” Tran nói. “Một số đầu bếp thì cố gắng giành giải thưởng cho các công thức nấu sáng tạo. Với tôi thì việc đóng góp cho HCV một VĐV có ý nghĩa rất nhiều.