Đạo diễn Trăng nơi đáy giếng tiếc một điều về vai diễn kinh điển của Hồng Ánh

Tối 21-3, buổi chiếu và giao lưu về bộ phim Trăng nơi đáy giếng diễn ra trong chương trình Cinéphile ở TP.HCM. Chương trình do nhà báo Lê Hồng Lâm dẫn dắt, có khách mời là đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn, diễn viên Hồng Ánh, nhà quay phim Nguyễn Trinh Hoan.

Diễn viên Hồng Ánh được khán giả tán thưởng với vai diễn có lẽ chỉ đến một lần trong đời. Cô Hạnh của Trăng nơi đáy giếng bước ra từ trang truyện của nhà văn Trần Thùy Mai, được chị hóa thân đắm đuối. Diễn viên như "biến mất" trong hình hài nhân vật.

Vai diễn mang lại cho Hồng Ánh nhiều giải diễn xuất, trong đó có 3 giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất ở Cánh diều 2009, Liên hoan phim Việt Nam tại Pháp 2014 và Liên hoan phim Dubai lần thứ 5 (năm 2008).

Trăng nơi đáy giếng vẫn đầy rung cảm

Trăng nơi đáy giếng ra đời năm 2008, thời điện ảnh Việt vẫn còn nhiều hạn chế về máy móc, kỹ thuật quay phim lẫn thu tiếng trực tiếp, nhưng phim có ngôn ngữ điện ảnh tinh tế, giàu chất thơ, không bi lụy nhưng dư âm đậm sâu.

Vẻ đẹp của người phụ nữ Huế, văn hóa và đời sống Huế được khắc họa trong phim cùng số phận của cô giáo Hạnh, người vợ hy sinh tất cả vì chồng. Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn đã xây dựng nên một cô Hạnh rất đời, rất thật nhờ những cú máy dài liên tiếp nhiều phút.

Hồng Ánh phải sống gần như là nhân vật. Chị chăm sóc ngôi nhà vườn của mình, ướp trà sen, nấu ăn, trình bày mâm cơm thật đẹp, dằm ớt xanh vào nước mắm cho chồng, đóng cửa, mở cửa ngôi nhà cổ mỗi ngày. 

Cô nhân hậu với tất cả mọi người, từ người chồng, đến vợ bé của chồng, đến đứa con riêng của chồng và cả chú chó chạy hoang.

Trong phim, có rất nhiều cú máy mô tả cô Hạnh đạp xe trên đường, mỗi lần là một tâm trạng khác nhau nhưng dường như lúc đó suy nghĩ của cô chỉ hướng về người khác. Chỉ có một lần cuối cùng, cô Hạnh đạp xe mà nghĩ về thân phận cô độc của mình, Hồng Ánh vừa đạp xe vừa dần dần rơi nước mắt.

Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn cảm nhận mọi phẩm chất của cô Hạnh đã dồn hết vào Hồng Ánh. Mọi thứ toát ra từ cô, chứ không chỉ là diễn xuất nữa. Nếu không có Hồng Ánh, có lẽ người khác diễn vai này sẽ rất "diễn".

Vì sao Hồng Ánh không nói giọng Huế?

Phim thu tiếng trực tiếp, hầu hết diễn viên khác đều nói giọng Huế, chỉ riêng Hồng Ánh là diễn viên chính lại nói giọng miền Nam (cô là người Trà Vinh). Có lẽ đây là "tì vết" duy nhất với vai diễn để đời này.

Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn kể: "Khi tôi chiếu bộ phim tại Pháp, có một nữ khán giả đứng dậy phát biểu bằng tiếng Việt nói khán giả rất tiếc khi xem bộ phim về người phụ nữ Huế mà nhân vật chính không nói giọng Huế, tôi phải xin lỗi".

Ông không nhận bộ phim đạt 10/10, nhưng trong vòng 2 tháng để tìm ra được một diễn viên có khả năng hóa thân thành cô Hạnh là điều rất khó. Với cách quay, cách xử lý hình ảnh cho bộ phim thì vai diễn này quá khó. Ông cũng tìm đến những diễn viên lồng tiếng nhưng giải pháp này không khả thi.

Khi được mời vào vai cô Hạnh, Hồng Ánh cũng đề xuất tập nói giọng Huế nhưng đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn gạt đi vì không có đủ thời gian để học. 

Ông cho rằng muốn nói đúng thì cô phải sống ở Huế, phải là người Huế, nếu nói không đúng trên phim thì còn bị phản đối gay gắt hơn.

Hồng Ánh nói: "Là một diễn viên, tôi muốn tham gia những phim điện ảnh thu tiếng trực tiếp. Điện ảnh là cả phần nhìn lẫn phần nghe.

Với Hồng Ánh, không gì truyền tải cảm xúc chân thật nhất bằng chính giọng nói của mình. Giống như ngoài đời, cảm xúc buồn vui, giận hờn được thể hiện bằng giọng thật của mình luôn rất rõ.

Khi ở hiện trường, mọi thứ diễn ra như ở đời thực. Giọng nói cũng là một phần cảm xúc mình bộc lộ ra. Còn nếu vào trong phòng lồng tiếng, mình phải diễn lại cảnh đó một lần nữa thì dù giỏi đến mấy cũng không mang đến cảm giác thật bằng những gì diễn ra trước mắt. Nếu chính tôi lồng tiếng thì tôi cũng không đủ kỹ năng".

Đời cát giúp Hồng Ánh có giải thưởng quốc tế đầu tiên: Cảnh khóc trên tàu quay đúng một lần

Xuất hiện trong tập 4 Thời gian ơi! Kể chuyện tối 16-3, Hồng Ánh bồi hồi nhớ về Đời cát, bộ phim mang đến cho chị bước ngoặt lớn trong sự nghiệp.