Ngày 27-1, hàng chục ngàn người Palestine đã bắt đầu trở về nhà ở thành phố Gaza và phía bắc của vùng lãnh thổ ven Địa Trung Hải này sau 15 tháng buộc phải di dời do xung đột giữa Phong trào Hồi giáo Hamas và Israel bùng phát.
Hành trình trở về nhà, dù biết đã đổ nát cả, với những người đi tị nạn là niềm vui vô bờ. Hôm 26-1, Văn phòng của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố người dân Palestine đã có thể bắt đầu trở về phía bắc Dải Gaza sau khi nước này và Phong trào Hamas đạt thỏa thuận ngày 26-1 về việc thả thêm 6 con tin. Theo văn phòng trên, Hamas sẽ thực hiện việc thả 3 con tin vào ngày 30-1 và 3 người nữa vào ngày 1-2.
Sau 15 tháng chạy trốn chiến tranh, người dân Palestine ở Gaza gần như chẳng còn của cải. Ngày 26-1, Nội các Ai Cập cho biết Quỹ Tahya Misr của nước này đã cung cấp đoàn xe chở 4.200 tấn thực phẩm và viện trợ nhân đạo, cùng 11 xe cứu thương có trang thiết bị cần thiết để cứu trợ người dân Palestine ở Gaza. Đây là chuyến viện trợ và cứu trợ thứ 5 do Quỹ Misr và các tổ chức xã hội tiến hành.
Hàng chục ngàn người Palestine đã bắt đầu trở về nhà ở thành phố Gaza và phía bắc Dải Gaza thông qua đường Salahudeen. Họ nhẫn nại nối đuôi nhau và có những người phải đi bộ.
Không ít gia đình trở về bằng xe ngựa kéo và trước mắt họ là cảnh hoang tàn vì đạn bom. Tổng giám đốc Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) Achim Steiner cho biết gần 65% các công trình tại Dải Gaza đã bị tàn phá và việc xử lý khoảng 42 triệu tấn đất đá sẽ rất nguy hiểm và phức tạp. Ước tính khoảng 65 - 70% các công trình tại Gaza đã bị phá hủy hoặc hư hại hoàn toàn. Theo đó, UNDP ước tính xung đột Hamas - Israel kéo dài 15 tháng qua khiến kinh tế Gaza tụt hậu như giai đoạn cách đây khoảng 60 năm. Cũng vì sự "nát bươm" sau 15 tháng xung đột này mà Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng Dải Gaza đã trở thành một "địa điểm bị phá hủy". Ông muốn Ai Cập và Jordan tiếp nhận người Palestine từ Gaza. Việc di dời cư dân Gaza có thể được thực hiện tạm thời hoặc có thể lâu dài để tạo điều kiện cho việc tái thiết nhanh chóng.
Sự nhẫn nhịn đến cùng cực của phụ nữ Palestine. Trong thời gian xung đột, phụ nữ và trẻ em Palestine là những thành phần xã hội chịu thiệt thòi nhiều nhất. Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc cho biết hơn 4.200 xe tải cứu trợ đã vào Gaza trong 6 ngày đầu tiên kể từ khi Israel và Phong trào Hồi giáo Hamas đạt được thỏa thuận ngừng bắn hôm 19-1 thông qua vai trò trung gian của Ai Cập, Qatar và Mỹ.
Người đàn ông Palestine thực hiện nghi thức hôn đất mẹ khi bắt đầu bước chân vào vùng phía bắc Gaza. Ý tưởng của ông Trump về việc "gửi tạm" người dân Gaza sang các nước láng giềng hiện đang bị phản đối dữ dội. Ngày 27-1, Liên đoàn Ả Rập (AL) đã lên án mạnh mẽ các động thái nhằm đẩy người Palestine ra khỏi vùng đất của họ, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất kế hoạch di chuyển người Palestine ở Gaza đến Ai Cập và Jordan. Trong một tuyên bố, Ban Thư ký AL nêu rõ: "Việc di dời và trục xuất người Palestine ra khỏi vùng đất của họ chỉ có thể được gọi là thanh lọc sắc tộc. Những nỗ lực nhằm trục xuất người Palestine ra khỏi vùng đất của họ, dù bằng cách di dời, sáp nhập hay mở rộng khu định cư, đã được chứng minh là thất bại trong quá khứ".
Biển người Palestine trên đường đi bộ trở về nhà ở bắc Dải Gaza. Bộ Ngoại giao Ai Cập đã ra tuyên bố bác bỏ bất kỳ sự vi phạm nào đối với các quyền bất khả xâm phạm của người Palestine, dù bằng cách định cư hoặc sáp nhập đất đai, hay bằng cách giảm dân số thông qua việc cưỡng bức di dời hoặc trục xuất người Palestine ra khỏi vùng đất của họ. Ngày 26-1, Bộ Ngoại giao Ai Cập kêu gọi thực thi giải pháp hai nhà nước, đồng thời cảnh báo giải pháp này sẽ bất khả thi nếu người Palestine bị trục xuất khỏi vùng lãnh thổ của họ.
Dẫu biết phía trước còn vô vàn khó khăn để trở lại cuộc sống thường nhật, người dân Gaza vẫn quyết tâm. Liên hợp quốc cho biết xung đột giữa Israel và Hamas khiến kinh tế Gaza bị tụt hậu 60 năm, đồng thời cảnh báo việc huy động hàng chục tỉ USD cần thiết để tái thiết vùng lãnh thổ này sẽ là một nhiệm vụ khó khăn.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay