16/05/2019 09:02 GMT+7

Dân Philippines ai thích, ai không thích ông Duterte?

DANH ĐỨC
DANH ĐỨC

TTO - Cuộc bầu cử giữa kỳ như ở Philippines mới đây “thú vị” vì cho thấy đã phản ánh kha khá ý nguyện của người dân nước này.

Dân Philippines ai thích, ai không thích ông Duterte? - Ảnh 1.

Tổng thống Rodrigo Duterte chụp ảnh “wefie” với các sinh viên ở Manila tháng 9-2018 - Ảnh: AFP

Tất nhiên, cũng đã có vài cáo giác mua phiếu hay máy kiểm phiếu hư..., song đó là "số lẻ" và đâu mà chẳng có. Thế cử tri Philippines thích gì và không thích gì về tổng thống của họ, ông Rodrigo Duterte?

Ủng hộ cách bài trừ ma túy

Đầu tiên là chuyện chống ma túy và tội phạm, chính sách cốt lõi của ông Duterte trong nửa nhiệm kỳ qua.

Cách đây hơn một năm, tờ Manila Times 24-4-2018 đã viết với các con số tăng dần: 2.000, 7.000, 12.000, 20.000. Con số sau cùng "hơn 20.000" lấy từ chính báo cáo cuối năm 2017 của chính phủ đã không bị cảnh sát bác bỏ. Tuy nhiên, theo truyền thông phương Tây, số người bị giết không qua xét xử chỉ hơn 5.000 người trong giai đoạn từ tháng 7-2016 đến tháng 11-2018.

Nếu so với 30 năm 8 tháng trước trào Duterte, tức suốt bốn trào tổng thống từ Ferdinand Marcos (khét tiếng là độc tài đến bị lật đổ) cho tới ông Benigno III, tiền nhiệm của ông Duterte, số vụ giết người bên ngoài khuôn khổ luật pháp chỉ là 5.312 vụ, tức chỉ 173 vụ/năm. 

So với các con số đó, cho dù là 2.000 hay 20.000 vụ dưới thời ông Duterte, cũng là quá nhiều. Ông Duterte bị một số cá nhân, tổ chức nhân quyền trong, ngoài nước lên án là điều không khó hiểu.

Tháng 4-2017, một luật sư Philippines đã nộp đơn kiện ông Duterte nơi Tòa hình sự quốc tế (ICC). Tháng 8 năm ngoái, một số nhà hoạt động và gia đình 8 người bị giết trong cuộc chiến chống ma túy ở Philippines cũng đã nộp đơn kiện nơi ICC. Sau lá đơn kiện này, ông Duterte rút Philippines ra khỏi ICC.

Thế nhưng, kết quả bỏ phiếu lại cho thấy cảm nhận của đa số cử tri có khác. Đảng ACT-CIS (Chống - tội ác và khủng bố qua sự can dự và hỗ trợ của cộng đồng), một đảng "mới tinh" ủng hộ ông Duterte, về nhất danh sách bầu liên danh theo đảng.

Số phiếu ACT-CIS đạt được gấp đôi số phiếu của danh sách về nhì là nhóm cánh tả Bayan Muna (lần này tái tranh cử) trong một cuộc bầu cử gồm đến 134 liên danh mà chỉ có 9 liên danh đạt trên 2% số phiếu để đắc cử và chia ghế (2% được chia 1 ghế).

Kết quả này cho thấy sự ủng hộ cách bài trừ tội ác và ma túy của ông Duterte, kể cả bằng cách hạ thủ không qua xét xử, lớn tới đâu. Cũng vì thế mà 9/12 ứng cử viên đắc cử Thượng viện kỳ này là cùng cánh với ông Duterte, trong đó có "kiến trúc sư của cuộc chiến chống ma túy" là ông Ronald Rosa, nguyên tư lệnh cảnh sát quốc gia, lần đầu tranh cử Thượng viện.

Việc ông Rosa đắc cử Thượng viện phải chăng là biểu dương việc cảnh sát, ít nhất cũng là các đơn vị "cảnh sát đặc biệt", đã "rạch ròi" với các băng đảng sau khi có nhiều nghi ngờ, đề quyết rằng cảnh sát "đồng hành" với băng đảng. Những nghi ngờ này được đúc kết bằng "lý luận": băng đảng giàu mà cảnh sát cũng giàu thì đó là mafia.

Thành ra, việc có đến 71% cử tri Philippines bỏ phiếu cho những ứng cử viên thuộc cánh ông Duterte sau nửa nhiệm kỳ đầu phải chăng do họ ủng hộ những chính sách "khác thường" của ông Duterte. Tỉ như việc hạ tuổi chịu trách nhiệm hình sự từ 15 xuống 12 nhằm trấn áp tội phạm, vãn hồi tình hình?

Đến... các chính sách vì dân

Song, "an cư" mới chỉ là một trong những điều mà cử tri "chấm" ông Duterte. Sinh viên, học sinh nay đang sung sướng với luật "Toàn dân tiếp cận giáo dục đại học chất lượng" miễn phí toàn quốc được ông Duterte ký ban hành tháng 8-2017. Chưa hết, tháng 3 năm nay, ông Duterte ký đạo luật "Chăm sóc sức khỏe toàn dân" cung cấp miễn phí chẩn đoán, điều trị, phục hồi... từ A đến Z cho 100% công dân Philippines.

Đây là một cố gắng lớn ở một nước mà mới năm 2016 còn có đến 54% chi phí y tế là do bệnh nhân xuất tiền túi. Vẫn biết rằng đây là một yêu cầu được gợi ý từ WHO, song tại sao có nước thành công, có nước lại trầy trật? Phải quyết tâm tập trung ngân sách, giảm lạm dụng, giảm phí phạm, giảm đặc ân, đặc quyền... như thế nào đó, Philippines nay mới có thể "tự động đưa mỗi công dân vào trong chương trình bảo hiểm sức khỏe quốc gia".

Còn nhiều chuyện hài lòng hay bất bình khác, 79% ủng hộ so với 21% không ủng hộ. Tỉ như chuyện chính sách với Trung Quốc. Có một thực tế là trong ba năm qua, mặc cho ông Duterte có nói gì, như thế nào với Bắc Kinh thì ông cũng để mặc cho quân đội nước này đóng tốt vai trò của mình trong hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ, vẫn đặt mua và tiếp nhận vũ khí từ Mỹ, Nhật, Hàn..., vẫn tập trận như mới tuần rồi cùng Mỹ, Nhật, Úc thao diễn hải quân.

8.030 người chết vì súng

Nếu biết rằng ở đất nước dân số hơn 108 triệu người này song lại có đến hơn 1,9 triệu khẩu súng đăng ký tư nhân (nguồn: gunpolicy.org), và với 8.030 người chết vì súng năm 2018 (pbs.org), xếp thứ 7 thế giới, chỉ thua những "tên tuổi" đẫm máu vì súng đạn như Mỹ, Brazil, Colombia, Mexico, thì việc ông Duterte ra lệnh thẳng tay nổ súng là không khó hiểu.

Cử tri, trong bất ổn hằng ngày ở khu phố, cần một sự trấn an cụ thể, và ông Duterte đáp ứng nhu cầu đó, nên bỏ phiếu cho phe ông ấy. Một thái độ khá lạ trong bối cảnh một xã hội mà 80% dân số theo Công giáo, 15% theo Tin Lành cùng thông điệp "tình yêu" và điều răn "chớ giết người".

TTO - Ngày 13-5, 61 triệu người dân Philippines đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử giữa kỳ, được đánh giá như cuộc trưng cầu ý dân về cuộc chiến chống ma túy của Tổng thống Rodrigo Duterte.

DANH ĐỨC

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn tiếp xúc song phương Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị

Trong khuôn khổ tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 58 và các hội nghị liên quan tại Malaysia, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã có các cuộc tiếp xúc song phương với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, Algeria và Úc.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn tiếp xúc song phương Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị

Nga chia sẻ với Mỹ ý tưởng mới về hòa bình cho Ukraine

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết người đồng cấp Nga Sergei Lavrov đã chia sẻ một "ý tưởng mới" về Ukraine trong cuộc gặp tại Malaysia.

Nga chia sẻ với Mỹ ý tưởng mới về hòa bình cho Ukraine

Việt Nam nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của việc củng cố quan hệ ASEAN và các nước

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã đưa ra các đề xuất tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các đối tác diễn ra ở Malaysia.

Việt Nam nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của việc củng cố quan hệ ASEAN và các nước

Cướp biển châu Á tăng 83%, thời buổi khó khăn nên cướp biển nhiều

Thống kê cho thấy có 95 vụ cướp biển nhắm vào tàu thuyền ở khu vực châu Á trong sáu tháng đầu năm 2025, đặc biệt tập trung ở khu vực eo biển Malacca.

Cướp biển châu Á tăng 83%, thời buổi khó khăn nên cướp biển nhiều

Houthi lại tấn công tàu hàng trên Biển Đỏ để trả đũa?

Việc Houthi tái phát động các cuộc tấn công nhằm vào tàu Magic Seas và Eternity C tại Biển Đỏ dường như gửi đi thông điệp trước cuộc gặp giữa ông Trump và ông Netanyahu, đồng thời thể hiện sự ủng hộ với Palestine.

Houthi lại tấn công tàu hàng trên Biển Đỏ để trả đũa?

Ngoại trưởng Rubio: 'Mỹ không có ý định từ bỏ vai trò tại châu Á'

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định Washington cam kết duy trì hiện diện và tăng cường các mối quan hệ chiến lược tại châu Á - Thái Bình Dương.

Ngoại trưởng Rubio: 'Mỹ không có ý định từ bỏ vai trò tại châu Á'
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar