30/07/2013 05:05 GMT+7

Cứu tranh của danh họa Nguyễn Gia Trí

QUANG THI
QUANG THI

TT - Tranh của họa sĩ Nguyễn Gia Trí được xem là bảo vật quốc gia, cấm đem ra nước ngoài. Nhưng một tin không vui là bức Giáng sinh của ông thuộc sở hữu của nhà thờ Mai Khôi (đường Tú Xương, TP.HCM) đang bị xuống cấp, hư hỏng.

Phóng to
Giáng sinh - bức sơn mài của họa sĩ Nguyễn Gia Trí -Ảnh sưu tầm của họa sĩ Nguyễn Lâm

Hiện bức tranh không còn treo trong nhà thờ nữa mà đã được hạ xuống, bảo quản, chờ gia cố. Thông tin này được linh mục Thiện Cẩm của nhà thờ Mai Khôi - một người rất yêu mến bức tranh - cho biết.

Giáng sinh là một trong những bức tranh nổi tiếng của họa sĩ Nguyễn Gia Trí. Năm 1941, một vài người Pháp muốn có một món quà tặng cho các cha đạo dòng Đa Minh nên đặt họa sĩ Nguyễn Gia Trí làm bức tranh này. Lúc đó, họa sĩ đặt điều kiện: ông sẽ nhận lời nếu vẽ đề tài Thiên Chúa bằng hình ảnh, trang phục người Việt. Lòng tự tôn dân tộc của người họa sĩ là vậy!

Và Giáng sinh vẽ ba thiên thần có cánh, cầm đàn hát ca ở trên. Hình ảnh các thiên thần này giống hình ảnh các cô tiên Á Đông, mặc áo dài - môtip quen thuộc như hình ảnh ba thiếu nữ trong bức tranh Vườn xuân Trung - Nam - Bắc của Nguyễn Gia Trí. Ở giữa là hình ảnh Chúa Giêsu, thánh Giuse, đức mẹ Maria và một con trâu trắng. Chúa Giêsu và thánh Giuse có hai vầng hào quang, đức mẹ Maria có một vòng hào quang theo quan niệm âm - dương Á Đông. Ở dưới vẽ ba người, một người tỉnh thức, một người ngủ mê và một người còn hoang mang, tượng trưng cho nhân loại.

Trong thời gian chiến tranh, bức tranh Giáng sinh từng được gửi qua Pháp. Linh mục Thiện Cẩm kể rằng năm 1958 khi qua Pháp, ông thấy bức tranh được sử dụng làm vách ngăn trên bàn rửa tay của các cha đạo. Khoảng những năm 1960, linh mục người Pháp Bernard Pineau mới đòi bức tranh về cho nhà thờ Mai Khôi. Bức tranh được treo chính giữa nhà nguyện như một tài sản quý giá của nhà thờ.

Đầu những năm 1990, họa sĩ Nguyễn Gia Trí lúc còn sống có ủy nhiệm cho họa sĩ Nguyễn Xuân Việt gia cố bức tranh một lần. Theo họa sĩ Việt, lúc đó bức tranh có đôi chỗ bị nứt, những chỗ đắp vàng, bạc bị bong tróc cần sửa chữa. Gần đây, do nắng và và bụi bặm tấn công nên bức tranh tiếp tục có dấu hiệu xuống cấp.

Hiện tại nhà thờ Mai Khôi có sự lúng túng, chưa biết quản lý, gia cố bức tranh như thế nào. Linh mục Thiện Cẩm cho biết: “Khó hơn là phải bảo vệ bức tranh trước bụi bặm. Vì bề mặt bức tranh sơn mài này họa sĩ Nguyễn Gia Trí không mài mà đắp nổi nên việc lau chùi bụi bám trên bức tranh rất khó, mỗi lần lau phải lấy khăn chấm từng chút một. Nhưng dù cách nào cũng phải cứu lấy bức tranh!”.

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam có thể phục chế

Một bức tranh khác của họa sĩ Nguyễn Gia Trí cũng đang bị hư hỏng phía góc phải là bức Bên đầm sen thuộc sở hữu của họa sĩ Bùi Quang Ngọc. Đây là một trong những bức tranh được giới chơi tranh săn lùng nhất. Bảo tàng Mỹ thuật VN và Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM từng đặt vấn đề mua bức tranh này, họa sĩ Bùi Quang Ngọc đưa ra giá 1 triệu USD. Với mức giá đó, các bảo tàng không mua được, tuy nhiên họa sĩ Bùi Quang Ngọc cho biết phía bảo tàng vẫn đưa ra đề nghị cùng ông sửa chữa bức tranh.

Trao đổi vấn đề này với họa sĩ Vi Kiến Thành - cục trưởng Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm, trước đây từng giữ chức giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật VN, ông Thành khẳng định những bức tranh Nguyễn Gia Trí có thể khôi phục được. Ông nói: “Ở Bảo tàng Mỹ thuật VN có xưởng phục chế tranh sơn mài, lụa... Họ có kinh nghiệm và có thể khôi phục các bức tranh của họa sĩ Nguyễn Gia Trí. Họ sẽ không can thiệp về mặt tạo hình, vì theo tôi biết thì hư hỏng của những bức tranh đó chưa ảnh hưởng đến mặt tạo hình. Họ chỉ gia cố lại bề mặt tranh mà thôi. Bảo tàng Mỹ thuật VN từng phục chế hàng loạt bức tranh sơn mài trong phòng khánh tiết của dinh Thống Nhất (TP.HCM) nên có kinh nghiệm và đủ khả năng về việc này. Vấn đề ở đây là người sở hữu bức tranh phải lên tiếng đặt vấn đề trước đã!”.

QUANG THI

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Check-in đã đời cùng mèo ú Doraemon trước thềm movie 2025 ra mắt

Nhân dịp tròn 45 năm loạt phim điện ảnh Doraemon ra mắt, một sự kiện đặc biệt đang diễn ra tại trung tâm thương mại Vincom Landmark 81 (TP.HCM) từ ngày 17-5 đến 1-6, thu hút sự quan tâm của đông đảo người hâm mộ mọi lứa tuổi.

Check-in đã đời cùng mèo ú Doraemon trước thềm movie 2025 ra mắt

Hàng chục ngàn người về chùa Tam Chúc chiêm bái xá lợi Phật trong ngày đầu tiên

Ngày đầu tiên xá lợi Phật tôn trí tại chùa Tam Chúc, hàng chục ngàn người từ khắp mọi nơi đã về đây chiêm bái trong thành kính và trật tự.

Hàng chục ngàn người về chùa Tam Chúc chiêm bái xá lợi Phật trong ngày đầu tiên

100 người viết sách thì chắc chắn có đến 99 người không vì mục đích kiếm tiền

Phát biểu tại talkshow 'Cuốn sách đầu tay, hành trình ai cũng có thể bắt đầu', doanh nhân Nhan Húc Quân nói bà quyết định viết sách là nhờ sự khích lệ ban đầu của người thân, chứ không tính toán khi ra sách phải bán được bao nhiêu.

100 người viết sách thì chắc chắn có đến 99 người không vì mục đích kiếm tiền

Sài Gòn từng là 'Paris thu nhỏ' trong mắt người Pháp

Theo PGS.TS Trần Thị Mai, trong quá khứ, người phương Tây ví Sài Gòn còn lớn hơn Băng Cốc của Vương quốc Xiêm và không thua kém một số thành phố ở châu Âu. Vì vậy, họ đã từng quyết tâm xây dựng Sài Gòn thành một 'Paris thu nhỏ'.

Sài Gòn từng là 'Paris thu nhỏ' trong mắt người Pháp

Con trai Kim Tử Long đóng Lý Thường Kiệt, nối tiếp vai diễn của ông ngoại và cha

Nghệ sĩ Trinh Trinh vừa đăng trên trang cá nhân tiết mục dự thi của con trai cô, cháu Gia Khánh, thể hiện nhân vật Lý Thường Kiệt. Đây là nhân vật mà nghệ sĩ Kim Tử Long cũng mới vừa thể hiện dịp đại lễ 30-4.

Con trai Kim Tử Long đóng Lý Thường Kiệt, nối tiếp vai diễn của ông ngoại và cha

Kêu gọi tăng ni, phật tử tình nguyện trực bảo vệ xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức

Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP.HCM tổ chức lễ tưởng niệm 62 năm Bồ tát Thích Quảng Đức vị pháp thiêu thân, tại Việt Nam Quốc Tự.

Kêu gọi tăng ni, phật tử tình nguyện trực bảo vệ xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar