'Cuồng' men tiêu hóa, men vi sinh, coi chừng tác dụng ngược

Chỉ dùng các chế phẩm hỗ trợ tiêu hóa khi thực sự cần thiết - Ảnh: X. MAI

Theo các bác sĩ, việc lạm dụng các chế phẩm hỗ trợ tiêu hóa có thể gây ức chế các tuyến tiết ra nội sinh có trong cơ thể, làm trẻ bị lệ thuộc men, không men sẽ không ăn...

Xem như thuốc bổ

Chị Phùng Thị Dung tỏ ra lo lắng khi những ngày gần đây con trai chị (2 tuổi) liên tục bỏ bữa, ăn được vài muỗng lại nôn ra hết. Thấy vậy, chị đến quầy thuốc gần nhà mua 10 gói với 3 loại khác nhau. Vào những ngày đầu, việc ăn uống của bé có cải thiện.

Vui mừng chẳng được bao lâu, vài ngày sau chị nhận những cái lắc đầu và quấy khóc của con khi tới giờ ăn. Tưởng con không hợp loại men này, chị lại đổi sang men khác, nhưng tình trạng trên vẫn không cải thiện nên ai mách gì chị cũng làm.

Còn chị H.M.T. cho biết mặc dù các con có sức khỏe tốt, ít bệnh lặt vặt nhưng trong tủ thuốc gia đình chị T. lúc nào cũng có sẵn vài hộp men tiêu hóa. Cứ một tuần chị cho các con uống men hai lần với mong muốn hệ tiêu hóa của các con luôn khỏe mạnh.

Tìm hiểu 10 phụ huynh có con nhỏ dưới 5 tuổi đang sử dụng các chế phẩm hỗ trợ tiêu hóa, có tới 8/10 phụ huynh cho rằng men tiêu hóa và men vi sinh là một, chỉ khác nhau tên gọi và nghĩ rằng hoàn toàn có lợi nên không khắt khe về liều lượng, thời gian sử dụng. 

Gói men được hòa lẫn vào thức ăn, đồ uống là cách phụ huynh hay dùng cho trẻ nhất.

Ghi nhận tại một số quầy thuốc tây ở Q.Phú Nhuận và Thủ Đức (TP.HCM), nhân viên bán thuốc cho biết men tiêu hóa có nhiều loại, giá các loại không chênh lệch nhiều, dao động từ 5.000 - 10.000 đồng/gói.

Khi thắc mắc về men tiêu hóa và men vi sinh khác hay giống nhau, người bán khẳng định: "Chúng là một, chỉ khác nhau ở tên gọi".

PGS.TS Nguyễn Hữu Đức cho rằng hiện có khá nhiều người gọi các thuốc hay chế phẩm có tác dụng giúp chức năng tiêu hóa được tốt hơn, đặc biệt dùng cho trẻ chán ăn, không chịu ăn...là "men tiêu hóa", "men vi sinh". 

Tuy nhiên, hai chế phẩm này thực chất là hai loại khác nhau hoàn toàn về bản chất.

Coi chừng tác dụng ngược!

PGS.TS Lâm Vĩnh Niên, trưởng khoa dinh dưỡng - tiết chế Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, khẳng định men vi sinh là cách dùng không chính xác của probiotic - đây là những vi khuẩn sống, chứ không phải là men (trong probiotic không có thành phần men nào).

Trong khi đó, các sản phẩm men tiêu hóa chứa các enzyme hỗ trợ cho hoạt động tiêu hóa trong một số trường hợp như đầy bụng, tiêu hóa kém, hấp thu kém, biếng ăn...

Các bác sĩ cho biết trong ruột con người hiện diện rất nhiều loại vi khuẩn và chúng tạo thành quần thể gọi là tạp khuẩn ruột. Trong tạp khuẩn ruột, ngoài vi khuẩn gây bệnh còn có vi khuẩn có ích (lợi khuẩn).

Chính các vi khuẩn có ích giúp tiêu hóa thức ăn, tiêu sạch và tái hấp thu phần thức ăn sót lại ở ruột già, giúp tổng hợp một số vitamin B, vitamnin K... Đặc biệt, làm cân bằng và không tăng sinh phát triển vi khuẩn có hại gây bệnh.

Khi sự cân bằng trong hệ tạp khuẩn ruột bị đảo lộn, thể hiện qua tiêu chảy, khó tiêu, tiêu hóa kém, trướng bụng, giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng... thì mới bổ sung các chế phẩm hỗ trợ tiêu hóa từ bên ngoài vào nhằm cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột, ngăn ngừa sự phát triển vi khuẩn có hại.

Tuy nhiên, nên dùng khi thật cần thiết để tránh lệ thuộc. Nếu dùng men tiêu hóa hay probiotic tùy tiện trong thời gian dài, có thể cơ thể sẽ bị tác dụng ngược là ức chế các tuyến tiết ra men tiêu hóa nội sinh có trong cơ thể.

TT - Thấy con cái gầy yếu, cha mẹ thường cho rằng do tiêu hóa không tốt. Vậy là lập tức đi mua men tiêu hóa với hi vọng... thúc tăng cân thật nhanh cho trẻ.