Có nên ghi tên học sinh vi phạm vào sổ đầu bài?

Cách làm này không sai, song đây không phải là phương pháp sư phạm duy nhất để giải quyết các rắc rối trong giờ học đối với giáo viên.

Trên thực tế sổ đầu bài là tài liệu quan trọng để ghi mọi thông tin chi tiết về buổi học, là một trong những công cụ để hiệu trưởng quản lý hoạt động dạy và học của giáo viên, học sinh trong toàn trường.

Sự đánh giá những ưu nhược điểm, mức độ tiếp thu của học sinh, xếp loại... đều được thể hiện chi tiết trong từng cuốn sổ đầu bài. Tuy nhiên, bấy lâu nay sổ đầu bài cũng được giáo viên coi là nơi để ghi bằng chứng về những vi phạm của học sinh trong giờ học.

Đây là cách làm phổ biến của giáo viên ở nhiều địa phương. Cũng có không ít giáo viên đã “lạm dụng” sổ đầu bài, coi đây là cách để xử phạt học sinh và cũng là biện pháp cấp thời để uốn nắn đưa các em vào nề nếp. 

Cách ghi tên cá nhân, nhóm học sinh vào sổ đầu bài đối với không ít giáo viên được cho là hiệu quả. Dẫu vậy, trên thực tế việc ghi sổ đầu bài chỉ có tác dụng đối với khá ít học sinh khi các em vi phạm.

Hơn nữa, đối với giáo viên bộ môn, việc ghi “thỏa sức” số lượng học sinh vi phạm trong giờ học mới chỉ dừng ở việc ghi tên, mức độ vi phạm chứ chưa mang tính giáo dục, thậm chí còn phản giáo dục.

Bởi nếu một học sinh vi phạm lần thứ nhất, giáo viên chỉ ghi sổ đầu bài mà không hề nhắc nhở, lưu ý bằng lời nói, cử chỉ của mình thì khó lòng học sinh đó hiểu tính chất của sự việc và điều chỉnh  được hành vi của mình.

Thực tế cho thấy nếu một học sinh bị ghi sổ đầu bài nhiều lần mà không được thầy cô giáo dục kịp thời có thể dễ bị “ lờn thuốc”, trơ lì hay thậm chí là bất cần. Lúc đó giáo viên có ghi tên vào sổ đầu bài đến vài chục lần thì em học sinh đó cũng không nhận thức được lỗi lầm của mình và điều chỉnh mình.

Sự kịp thời uốn nắn, chỉnh sửa và giáo dục các em ngay khi lỗi lầm xảy ra sẽ là cách làm khoa học và nhân văn nhất của người thầy.

Bằng lời nói nhẹ nhàng và cách làm thuyết phục thay cho việc trách phạt nặng nề hay chì chiết học trò, giáo viên cần giúp các em nhận ra việc mình vừa làm đúng hay sai, sau đó dũng cảm nhận lỗi trước thầy cô và tập thể lớp, xin hứa sẽ sửa chữa và tiếp tục tu dưỡng.

Hoặc giáo viên có thể linh hoạt tạo cho học sinh một cơ hội, một mốc thời gian ngắn để các em nhận thức được lỗi lầm và tự mình biết phải làm gì để khắc phục. Nếu sự việc nghiêm trọng, giáo viên bộ môn cần phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, phụ huynh học sinh để kịp thời giúp đỡ các em, chung tay giúp các em tiến bộ.

Nếu có những cách xử lý tình huống mang tính giáo dục cao, học sinh dù mắc lỗi ở mức độ nào, khi được thầy cô chỉ bảo, vỗ về, nhắc nhở và đặt niềm tin vào mình, chắc chắn các em sẽ tâm phục, khẩu phục.

Bởi đối với học sinh, điều cần nhất là lĩnh hội giáo dục, là việc nhận được cách giáo dục nhân văn từ thầy cô chứ không phải là sự dọa nạt, đe nẹt sẽ ghi tên vào sổ đầu bài để hạ hạnh kiểm hay trách phạt bằng nhiều hình thức. 

Hãy giúp các em tìm lại chính mình bằng sự giáo dục vừa công tâm vừa yêu thương của thầy cô giáo.