16/01/2020 09:15 GMT+7

Có nên dạy trẻ rằng "lỗi lầm là phải trả giá"?

LÊ NGỌC DIỆP
LÊ NGỌC DIỆP

TTO - Tôi đưa con đến trường trễ, vì bất kỳ lý do gì, đó là "đi học trễ".

Có nên dạy trẻ rằng lỗi lầm là phải trả giá? - Ảnh 1.


Cậu bé cố gắng hết sức lao vào trường nhưng khi cách cổng một bước chân, thầy giám thị nhanh tay khóa chốt. Nó quay ra nhìn tôi cầu cứu: - Mẹ xin thầy dùm con đi! Tôi lắc đầu: - Mình trễ thì chịu thôi, nói lý do gì ra cũng không hay. Sau lưng tôi, một nhóm chừng hơn chục đứa trẻ nhốn nháo, lo lắng. Chúng phải đứng hơn năm phút để chờ thầy giám thị mở chốt cửa cho phép vào sân.

Đám trẻ bắt đầu nhốn nháo: sao thầy không cho mình vào làm bài kiểm tra tiết 1 đi, chút mình xuống làm bản kiểm điểm cũng được mà…Vì nghe lỏm được những lo lắng này, tôi cũng nấn ná trước cổng. Đám trẻ được tập trung trước phòng giám thị, phân nhóm: đi trễ lần đầu, lần hai và nhiều hơn số đó.

Thầy đi tới đi lui, cáu giận với những gương mặt "em mà trễ lần 2 cái gì?", "bộ đi sớm hơn 5 phút không được hả"…Tôi nhìn đồng hồ, đã 20 phút trôi qua…bọn trẻ vẫn xếp hàng ở đó, nhóm có tiết kiểm tra bây giờ bắt đầu được phép lên lớp (ắt hẳn cũng chẳng thể kịp giờ làm bài), nhóm còn lại phải viết bản kiểm điểm tại chỗ.

Khi tôi rời trường, buổi học đã trôi qua hơn 30 phút. Điều đó đồng nghĩa với việc các con không được phép học 1 tiết hoặc bỏ giờ kiểm tra. Tất nhiên, ngày hôm sau bản kiểm điểm phải được phụ huynh ký, điểm thi đua bị trừ.

Trẻ con nên được giáo dục ý thức kỷ luật từ nhỏ để tạo nên những công dân tôn trọng pháp luật sau này. Nhưng tôi nghĩ, một xã hội tốt đẹp không chỉ được tạo nên bởi những con người tôn trọng kỷ luật, quy định, quy trình…Nó phải được làm ấm bởi sự giáo dục dựa trên tình cảm, sự sẻ chia, cơ hội sửa sai chứ không phải là "lỗi lầm là phải trả giá".

Tất cả những đứa trẻ đi học trễ ấy cách cổng trường chưa đầy 10 giây khi thầy giám thị cố gắng thật nhanh đóng sập cánh cổng. Tôi vẫn thấy buồn làm sao hành động vội vã, rất lạnh lùng ấy. Giá như, thầy nghiêm giọng "lẹ dùm tui đi mấy cô cậu, 5 giây cuối cùng của cuộc đời là đây" rồi lùa bọn chúng chạy vào trường.

Hoặc giá như không thể tha thứ cho lỗi đi học muộn ấy, thầy gom học trò lại, chụp 1 tấm hình "kỉ niệm tập thể chuyên gia đi trễ" làm bằng chứng rồi cho chúng vào lớp, yêu cầu "giờ ra chơi không được đá cầu, nhảy dây mà xuống đây viết bản kiểm điểm, trừ thi đua"…

Bọn trẻ hoàn toàn mất 1 tiết học, bỏ 1 bài kiểm tra cho vài giây chưa lách kịp qua cổng trường là một sự trả giá cho lỗi trễ học có phần nặng nề.

Có thể nào có xử lý các em không tuân thủ nội quy ấy một cách ấm áp hơn, đem đến bài học về sự tha thứ, sự hướng thiện tốt hơn hay không? Trường học vẫn là nơi cho các con những bài học nhiều giá trị về tính kỷ luật, tình thương, sự hối lỗi, hướng thiện, mong muốn cải thiện những khuyết điểm của mình.

Tôi vẫn nhớ hoài cô giáo dạy văn của mình. Học trò của cô luôn được cho cơ hội cải thiện điểm xấu bằng cách xin cô cho làm bài vào những giờ ra chơi. Cô sẽ chấm công tâm cho các bài làm đó cho đến khi học trò hài lòng với điểm số của mình. Cô nói, với học trò, để cải thiện cách viết không có gì khác hơn là viết siêng, viết nhiều lần, sửa được cả lỗi chính tả lẫn sự cảm thụ văn học.

Học trò của cô không có đứa nào bị điểm tổng kết dưới trung bình môn văn. Nhóm học sinh thi chuyên văn do cô huấn luyện có 5/10 đứa vào vòng thi giỏi văn cấp toàn quốc. Bởi cô nói, cái kết mà học trò mong muốn là điểm nhưng điều cô mong mỏi là các con luôn được khuyến khích rèn luyện, sửa chữa khuyết điểm của mình. Bài học của cô tôi vẫn áp dụng vào công việc của mình.

Tôi là giáo viên nhưng tôi đào tạo các học viên trong thực hành. Buổi thi thực hành thông thường chỉ diễn ra 1 buổi nhưng các học viên của tôi được phép thi suốt 1 tuần, cho đến khi họ đã hài lòng với kết quả đạt được. Với tôi, cái đích của khóa huấn luyện là học viên đạt được kỹ năng tốt, càng có cơ hội rèn luyện, họ càng làm tốt hơn. Học viên không rớt nếu thực tâm chú trọng trong mội cơ hội thực hành.

Tôi học theo cô giáo của mình: ai cũng cần được tạo cơ hội sửa chữa khuyết điểm nếu thực lòng muốn, họ không nên được huấn luyện rằng: có lỗi thì ắt hẳn phải bị trả giá hay trừng phạt. Ắt hẳn chúng ta vẫn gặp đâu đó việc kiểm tra, đánh giá công việc theo kiểu "bắt lỗi", "moi cho được lỗi lầm", "kiếm ra người đáng bị phạt"… để mong mỏi tăng chất lượng công việc.

Văn hóa trừng phạt không làm giảm nguy cơ xảy ra sự cố. Sự động viên, khuyến khích, đồng hành và chia sẻ mới thúc đẩy các cá nhân phối hợp tốt với nhóm.

Sự ấm áp trong cách bọn trẻ được giáo dục trước lỗi lầm sẽ tạo ra những đứa trẻ cũng ấm áp khi nhìn thấy lỗi lầm quanh chúng sau này.

Bởi cái cuối cùng, là hạn chế hậu quả hay tác động tiêu cực của lỗi vẫn luôn mang đến dự hậu tốt đẹp hơn là tâm lý "phải trả giá" mà mỗi người luôn ám ảnh trong các hành xử với cuộc sống xung quanh mình.

Ý kiến của bạn về vấn đề này như thế nào? Xin mời để lại bình luận bên dưới hoặc gởi về [email protected]

Họp phụ huynh, cô giáo 'xin phép' được phạt học sinh mắc lỗi

TTO - Người ta thường bảo họp phụ huynh đầu năm là 'họp tiền'. Nhưng vào họp, cô giáo lớp con tôi chỉ hỏi: 'Phụ huynh có đồng ý để cô phạt nếu các con phạm lỗi không?'.

LÊ NGỌC DIỆP

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Trường Đại học FPT mở nhiều chuyên ngành mới đón đầu xu thế

Bắt nhịp cùng xu hướng chuyển dịch toàn cầu và nhu cầu bứt phá của nền kinh tế số, Trường Đại học FPT (FPTU) tiếp tục mở rộng hệ thống ngành học với những chuyên ngành mới mang tính đón đầu.

Trường Đại học FPT mở nhiều chuyên ngành mới đón đầu xu thế

19h ngày 12-7, Trường đại học Công nghệ TP.HCM lên sóng Khám phá trường học

Trường đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) sẽ tiếp tục đến với khán giả chương trình Khám phá trường học của báo Tuổi Trẻ lúc 19h tối nay 12-7.

19h ngày 12-7, Trường đại học Công nghệ TP.HCM lên sóng Khám phá trường học

Trường tiểu học đầu tiên mang tên Nguyễn Hoàng trên vùng đất chúa Nguyễn lập nghiệp

Sau sáp nhập địa giới, xã Triệu Phong - nơi chúa Nguyễn lập nghiệp gần 500 năm trước - có Trường tiểu học Nguyễn Hoàng. Đây là điều tâm huyết của nhiều người suốt một thập kỷ qua.

Trường tiểu học đầu tiên mang tên Nguyễn Hoàng trên vùng đất chúa Nguyễn lập nghiệp

Thầy giáo mở lớp học AI và chuyển đổi số miễn phí cho người cao tuổi

Lớp học về chuyển đổi số, sử dụng AI và phòng chống lừa đảo của thầy Đinh Ngọc Sơn sau 3 tháng hoạt động đã hỗ trợ hàng trăm người cao tuổi.

Thầy giáo mở lớp học AI và chuyển đổi số miễn phí cho người cao tuổi

Liên tiếp học sinh suýt sập bẫy 'việc nhẹ lương cao' sau thi tốt nghiệp THPT

Trong thời gian chờ điểm thi tốt nghiệp THPT 2025, nhiều học sinh lên mạng xã hội tìm việc làm thêm, nhiều em đã bị kẻ lừa đảo dụ dỗ vào bẫy 'việc nhẹ lương cao'.

Liên tiếp học sinh suýt sập bẫy 'việc nhẹ lương cao' sau thi tốt nghiệp THPT

Bùng nổ chatbot AI tư vấn xét tuyển đại học

Hàng loạt trường đại học triển khai hệ thống chatbot AI, hoạt động 24/7, nhằm hỗ trợ thí sinh tiếp cận thông tin tuyển sinh, tư vấn.

Bùng nổ chatbot AI tư vấn xét tuyển đại học
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar