Chương trình tăng cường tiếng Anh: Chất lượng đến đâu?

Phóng to

Phỏng vấn học sinh lớp 1 vào lớp TCTA - Ảnh: P.Đ

H.L.P.U. vào lớp 6 TCTA Trường THCS Minh Đức (Q.1, TP.HCM) năm học 2004-2005. Học bạ chương trình tiếng Anh bậc THCS của học sinh (HS) này không có bất cứ dòng nào ghi nhận kết quả hai năm lớp 6 và lớp 7. Phần điểm số và nhận xét năm em học lớp 9 (năm học 2007-2008) được ghi ngay ở trang 2. Hai trang kế tiếp bỏ trống. Trang 5 và trang 6 mới là phần điểm số năm lớp 8 (?!).Trang 7 và 8 lại là điểm số của năm học lớp 9 (giống như ở trang 2, 3). Còn quyển học bạ TCTA tiểu học đã chuyển cho trường khi vào lớp 6 giờ không ai biết ở đâu! Trường nói cô giáo dạy tiếng Anh trước đây giữ. Cô giáo bỏ trường, bỏ nghề, học bạ cũng mất theo...

Chị Lê Thị Mai, mẹ của U., bức xúc: quyển học bạ sơ sài, lộn xộn này là tất cả những gì được ghi nhận sau chín năm trời theo học chương trình TCTA của con tôi! Bạn bè của cháu giờ tản mát hết, với cách tuyển sinh lớp 10 hiện nay, hầu hết HS không được tiếp tục học lớp 10 TCTA.

Chất lượng hên xui

Lớp học chỉ có 30-35 HS, học tiếng Anh từ lớp 1, ở những phòng học đặc biệt, phương tiện học tập hiện đại, đầu vào 1 chọi 5, 1 chọi 7... được học lớp TCTA là một niềm tự hào, hãnh diện đối với bất cứ đứa trẻ nào. Chị Yến Linh, có con từng học TCTA ở Trường tiểu học Trần Hưng Đạo, quận 1, cho biết làm quen tiếng Anh từ tiểu học, rõ ràng HS lớp con tôi năng động, tự tin hơn hẳn lớp khác.

Nhưng lên đến bậc THCS, nếu không học thêm ở ngoài, khoảng cách trình độ tiếng Anh giữa HS lớp tăng cường và lớp thường không cách xa nhau mấy. Một phụ huynh là GV có hai con học TCTA ở quận 3 nói hiệu quả học lớp TCTA cũng... hên xui lắm, cũng tùy trường và quan trọng nhất là tùy vào GV. Cứ năm nào gặp phải GV kém hoặc cô giáo chán nghề, HS cũng chán theo thì coi như mất đứt cả năm, không tiến bộ!

Ngược lại, như nhận định của chị Thanh Liên có con học lớp TCTA Trường THCS Hoa Lư, Q.9 lại âu lo: "Cả lớp con tôi mê cô giáo tiếng Anh vì cô dạy tốt, giờ học tiếng Anh luôn sinh động, hấp dẫn hơn so với những giờ học khác. Thành ra về nhà con tôi chỉ chuyên chú học mỗi môn tiếng Anh, thích vẽ tranh, đóng kịch, làm tiểu phẩm cho những giờ học tiếng Anh, không còn quan tâm đến các môn học khác".

Quá nhiều nghịch lý

Theo quy định, HS TCTA tiểu học sẽ học tám tiết tiếng Anh/tuần. Thời lượng này, theo cô Nguyễn Thị Thu Huyền, hiệu trưởng Trường tiểu học Giồng Ông Tố, quận 2, khá nặng đối với HS lớp 1 khi các em còn chưa biết tiếng Việt, phải rèn nói và viết tiếng mẹ đẻ. Thực tế ở nhiều HS TCTA lớp 1, 2 bị lẫn lộn giữa hai thứ ngôn ngữ, viết sai trầm trọng chính tả tiếng Việt. Tiếng Việt lớp 1, 2 yếu kém sẽ ảnh hưởng nhiều đến các năm học sau.

Việc mở rộng các trường TCTA cũng đang dần bộc lộ những bất hợp lý, bất bình đẳng trong môi trường giáo dục ở các trường này. HS các lớp TCTA đang được học ở những lớp học tốt nhất trong những ngôi trường có cơ sở vật chất tốt nhất. Trong điều kiện trường lớp quá tải hiện nay, các lớp TCTA vẫn được đảm bảo sĩ số không quá 35 HS trong khi các lớp khác phải gánh 45-50 HS. Giáo viên chủ nhiệm các lớp TCTA bậc tiểu học cũng nhẹ nhàng hơn so với đồng nghiệp vì được dạy lớp sĩ số thấp, mỗi tuần còn được tranh thủ tám tiết rảnh (khi HS học tiếng Anh) để làm việc khác.

Theo chủ trương, các lớp TCTA đang mở rộng tại TP.HCM, mỗi bậc học có thêm hàng chục trường tham gia chương trình này. Học phí cao cộng với nhiều khoản đóng góp xây dựng cơ sở vật chất từ phụ huynh, sự cách biệt bề ngoài giữa các lớp TCTA so với lớp khác ngày càng lớn dần. Còn chất lượng thực sự các lớp này như thế nào? Vẫn chưa có những tổng kết xác đáng từ chương trình, cơ sở vật chất đến đội ngũ GV dạy TCTA, tốt xấu phần nhiều tùy từng trường. Trong đó chuyện đội ngũ GV dạy TCTA là đáng lo nhất.