Chưa già đã mãn

ThS.BS Trương Hoàng Minh - trưởng khoa ngoại niệu ghép thận Bệnh viện 115 (TP.HCM) - cho biết hội chứng mãn dục nam xuất hiện ở người 40 tuổi trở đi.

Phóng to

Rượu bia có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe - Ảnh: N.C.T.

Theo bác sĩ Hoàng Minh, bệnh viện có hai phòng khám chuyên về nam khoa (một phòng khám thường, một phòng khám VIP). Trung bình một ngày hai phòng khám này tiếp nhận 8-15 bệnh nhân đến khám vì hội chứng mãn dục (còn gọi là hội chứng suy giảm tình dục, hay suy tuyến sinh dục khởi phát muộn).

Tưởng là già rồi

Hầu hết bệnh nhân khi đến phòng khám nam khoa lúc đầu đều ngại ngùng không dám nói thật với bác sĩ lý do đến khám vì “chuyện vợ chồng” bị trục trặc, mà thường kể triệu chứng của bệnh đường tiết niệu như tiểu khó, tiểu đêm, tiểu nhiều. Đa số bệnh nhân không biết những triệu chứng xuất hiện trong cơ thể cũng như chuyện “gối chăn” không được như trước là do hội chứng mãn dục, mà thường cho là vì tuổi tác nên “cái khoản ấy” giảm đi.

Bác sĩ Hoàng Minh cho hay hội chứng mãn dục nam là sự suy giảm androgen ở người đàn ông có tuổi. Hội chứng này liên quan đến tuổi tác, thường bắt đầu xuất hiện từ tuổi 40 và càng già triệu chứng xuất hiện càng rõ, ảnh hưởng đến rất nhiều cơ quan trong cơ thể với các biểu hiện về thần kinh như suy giảm trí nhớ, làm việc không tập trung; biểu hiện trên xương như bị loãng xương; biểu hiện trên cơ bắp là bắp chân, tay bị teo đi nhưng mỡ lại tăng lên, bụng to lên và vú cũng to ra. Đặc biệt hội chứng này biểu hiện rõ nhất, dễ thấy nhất là người bệnh giảm ham muốn tình dục, khi quan hệ tình dục có rối loạn cương. Ngoài ra, bệnh nhân có những biểu hiện rối loạn chuyển hóa chung toàn bộ cơ thể như người hay mệt mỏi, không có sinh khí, tính tình cáu gắt, mặt mày đỏ bừng, rất dễ nóng nảy.

Về tần suất mắc bệnh, một nghiên cứu ở Mỹ trên nam giới (40-69 tuổi) cho thấy tỉ lệ mắc là 12,3 người/1.000 người/năm. Con số mới mắc hội chứng này hằng năm ở Mỹ khoảng 480.000 người. Còn ở VN đến nay chưa có thống kê cụ thể.

Suy giảm do stress

Bác sĩ Hoàng Minh cho biết ở độ tuổi 35-40 là thời kỳ sung mãn nhất của người đàn ông, lúc này testosterone ở mức cao nhất. Từ 40 tuổi trở đi testosterone bắt đầu giảm và đến 50 tuổi thì tụt xuống một cách kinh khủng, chỉ còn một nửa so với tuổi sung mãn nhất.

Những yếu tố thuận lợi giúp hội chứng này xuất hiện như, về mặt xã hội học đàn ông ở độ tuổi 40-50 là thời điểm công việc bị áp lực nhất, họ cũng đang thành công trong công việc ở độ tuổi này. Chính vì sự thành công đó nên họ thường dồn tâm sức vào công việc. Áp lực công việc, yếu tố stress thúc đẩy hội chứng mãn dục đến sớm hơn, nhanh hơn. Chưa kể, tuổi 40-50 là tuổi đàn ông hay lãng quên và chủ quan về sức khỏe. Chỉ đến khi 60 tuổi, bắt đầu nghỉ hưu người ta mới thấy sức khỏe là quý và đi khám thì đã quá trễ. Ngoài ra, từ 40 tuổi trở đi một số bệnh lý mãn tính toàn thân cũng bắt đầu xuất hiện như tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch và các bệnh chuyển hóa khác. Tất cả các yếu tố này kết hợp lại làm cơ thể có nguy cơ mắc hội chứng mãn dục nam nhiều hơn. Tuy nhiên, không phải ai cứ đến 40-50 tuổi là bị hội chứng suy giảm tình dục nam. Thực tế có những người đàn ông 60-70 tuổi vẫn cường tráng về sức khỏe tình dục là do không bị hội chứng này.

Bác sĩ Hoàng Minh cho biết chưa có nghiên cứu nào khẳng định những người đàn ông trí thức, lao động trí óc, ngồi bàn giấy nhiều thì bị hội chứng này nhiều hơn những người lao động chân tay. Tuy nhiên, những người lao động trí óc có nguy cơ stress cao hơn, ít vận động và ít chơi thể thao hơn... Trong khi tất cả các bệnh suy giảm tình dục, rối loạn chuyển hóa, rối loạn cương đều có liên quan đến vấn đề vận động.

Thay đổi lối sống

Theo bác sĩ Hoàng Minh, việc điều trị hội chứng mãn dục nam rất đơn giản. Nhiều người chỉ cần thay đổi lối sống, cách sống là cải thiện được chứ không cần phải điều trị bổ sung testosterone.

Về thuốc điều trị hội chứng mãn dục nam, trên thị trường hiện nay có ba dạng thuốc là dán, uống và chích bổ sung nội tiết tố testosterone. Việc điều trị này bắt buộc phải có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa nam học. Trong đó thuốc dạng chích khá an toàn. Do thuốc có nguy cơ phát triển u, bướu tân sinh (nếu có sẵn trong cơ thể) nên trước khi sử dụng thuốc bệnh nhân phải được khám tầm soát xem có mắc một số bệnh như: bướu lành tiền liệt tuyến, có các bệnh lý ung thư tiềm ẩn như ung thư tiền liệt tuyến hay ung thư gan không... Khi loại hết các yếu tố đó người bệnh mới được sử dụng thuốc. Ngoài ra, trong quá trình điều trị cũng phải tầm soát bằng việc thử PSA (chất chỉ điểm ung thư tiền liệt tuyến); thử hồng cầu xem có bị tăng không vì một trong những tác dụng phụ của thuốc là làm tăng hồng cầu; kiểm tra nồng độ testosterone, nếu như về mức bình thường thì ngưng không điều trị.

Để phòng ngừa hội chứng mãn dục nam, bác sĩ Hoàng Minh khuyên cần thay đổi lối sống, không ngồi bàn giấy nhiều quá, tăng cường thể dục thể thao, ăn các loại thức ăn đầy đủ dinh dưỡng, nhiều rau quả trái cây, có cuộc sống lành mạnh, duy trì quan hệ tình dục đều đặn và an toàn.