Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải - Ảnh: GIA HÂN
Sáng 4-6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).
Bổ sung nhiều quy định chặt chẽ quản lý hóa chất
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho hay để tăng cường quản lý hóa chất độc hại, kiểm soát rủi ro mất an toàn, an ninh từ hóa chất, dự luật đã sửa đổi, bổ sung một số quy định so với Luật Hóa chất năm 2007.
Cụ thể, sửa đổi, bổ sung quy định quản lý hóa chất trong toàn bộ vòng đời, từ khi hóa chất được tạo ra hoặc đưa vào Việt Nam với mức độ chặt chẽ bảo đảm đồng bộ phù hợp với từng danh mục hóa chất.
Bổ sung quy định biện pháp kiểm tra với hoạt động nhập khẩu hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, dịch vụ tồn trữ hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.
Bổ sung quy định ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong kiểm soát hoạt động mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, các dữ liệu của hoạt động mua, bán sẽ được xác thực với dữ liệu về tổ chức, cá nhân mua, bán theo lộ trình thực hiện do Chính phủ quy định.
Bổ sung quy định tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải đăng ký mục đích, nhu cầu sử dụng hóa chất trên cơ sở dữ liệu, đặc biệt là công tác hậu kiểm nhằm hạn chế tới mức thấp nhất việc hóa chất bị sử dụng sai mục đích.
Bổ sung quy định việc tổ chức kinh doanh hóa chất chỉ được bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt cho tổ chức, cá nhân đã thực hiện công bố loại hóa chất này và mục đích sử dụng trên cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất.
Ông Huy nêu rõ hiện nay một loại hóa chất có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, do nhiều bộ cùng quản lý; điều này dễ dẫn tới tình trạng doanh nghiệp khai báo không trung thực mục đích sử dụng để lựa chọn cơ chế thông thoáng hơn.
Vì vậy, đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu phương án và phân công hợp lý nhiệm vụ quản lý nhà nước giữa các bộ liên quan theo hướng giao một đầu mối quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh với hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.
Các bộ khác quản lý hoạt động sử dụng hóa chất theo lĩnh vực. Đồng thời, quan tâm tăng cường năng lực quản lý nhà nước với hoạt động hóa chất...
Quang cảnh phiên họp - Ảnh: GIA HÂN
Táo đắt tiền để mấy tháng không hỏng, ruồi nhặng không muốn bâu. Nêu ý kiến thảo luận sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho hay dự thảo tiếp thu các ý kiến được đại biểu nêu ra về quản lý hóa chất.
Tuy nhiên, trên thực tiễn hoạt động quản lý hóa chất vẫn còn lỏng lẻo, hóa chất xả thải ra môi trường, hóa chất trong thực phẩm bày bán tràn lan. Nguyên nhân một phần do đầu mối quản lý chưa chặt chẽ, chưa làm tốt phân công, quản lý.
Do đó, bà đề nghị trong quy định dự luật sửa đổi phải quy định rõ hơn nữa phân công đầu mối quản lý, xác định cơ quan chịu trách nhiệm chủ trì, cơ quan phối hợp.
Bà lấy ví dụ rất nhiều thực phẩm như giá đỗ ngâm, tẩm trong hóa chất có nguyên nhân do quản lý thị trường, ý thức người sản xuất...
"Nhưng tại sao người sản xuất, nuôi trồng giá đỗ lại mua được hóa chất một cách dễ dàng như vậy?
Hay như có ý kiến đại biểu nêu các vụ đầu độc bằng xyanua lại mua được dễ dàng như vậy, thậm chí có thể mua online?
Việc này xảy ra, đầu mối là Bộ Công Thương hay Bộ Y tế hay Bộ Nông nghiệp và Môi trường chịu trách nhiệm?", bà Hải nêu và dẫn lại ý kiến Chủ tịch Quốc hội về việc phải có cơ quan chịu trách nhiệm.
Bà Hải dẫn lại việc từng thực hiện thí nghiệm bằng cách mua các quả táo đắt tiền ở cửa hàng về, không để trong tủ lạnh mà để ở ngoài, trên bàn mấy tháng nhưng không hỏng.
"Trong khi trước đây về quê hái hoa quả, một hai ngày là nẫu, ruồi nhặng đến luôn. Bây giờ được ngâm tẩm, ruồi nhặng không muốn bâu vào những thực phẩm, hoa quả đó.
Trong dự luật nêu nhưng khi có sự việc xảy ra, phải có cơ quan chịu trách nhiệm. Chúng ta đều lo lắng về ăn uống, thực phẩm song không thể tránh khỏi vì tất cả phải sử dụng thực phẩm...", bà Hải nói thêm.
Bà đề nghị xem xét bổ sung vào dự luật để khi xảy ra sự việc liên quan hóa chất, giao quyền cho bộ ngành nào sẽ có quyền phối hợp với các đơn vị khác, yêu cầu các bộ ngành khác thực hiện và có chế tài với các bộ, ngành khác nếu không thực hiện...
Cần quy định chặt chẽ hơn về mua bán, vận chuyển hóa chất
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho hay nhắc đến hóa chất thường nghĩ đến các chất độc hại, chất phụ gia, cả người nông dân trồng lúa, hay trồng cây hoa trái đều sử dụng hóa chất.
Do vậy, ông lưu ý cần quy định chặt chẽ hơn về mua bán, vận chuyển hóa chất, đặc biệt là các loại hóa chất không rõ nguồn gốc, phải quản lý chặt chẽ.
Cần quy định rõ các biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất, rất quan trọng, bộ quản lý hay giao cho địa phương.
Ngoài ra, cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, đánh giá tác động các thủ tục như cấp chứng chỉ tư vấn hóa chất để không gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Ông nêu thủ tục hành chính là vấn đề quan trọng, then chốt cho doanh nghiệp phát triển. Những thủ tục nào của bộ, ngành, của cấp tỉnh, cấp xã (nếu có), cần quy định rõ. Nếu không có trong luật, phải được quy định trong nghị định.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay