Chống IS có thể là “cuộc chiến không nhân chứng”

Ông Christophe Deloire, tổng thư ký Hội Nhà báo không biên giới (RSF) - Ảnh: AFP

Thực tế này đang trở thành nỗi nhức nhối với các phóng viên đầy ắp nhiệt huyết và đạo đức nghề nghiệp.

Theo AFP, các vụ bắt cóc, chặt đầu tỏ rõ mối thù hằn của IS với cánh nhà báo đã khiến các khu vực IS chiếm đóng đang trở thành “những điểm mù thông tin” với các phóng viên chiến trường kỳ cựu nhất.

Không thể lấy tin từ thực địa tại Syria và Iraq là đề tài chủ chốt dấy lên trong những trò chuyện bên lề lễ trao giải thưởng báo chí thường niên Bayeux-Calvados dành cho phóng viên chiến trường tại miền tây bắc nước Pháp năm nay.

Trong số bảy giải được trao, có tới ba giải dành cho các tác phẩm đưa tin về cuộc xung đột tại Syria. Theo quan điểm của các phóng viên chiến trường, việc đưa tin tại những khu vực do IS kiểm soát lúc này có thể xem là “gần như không thể”.

Nhà báo Jean-Pierre Perrin, phóng viên nhật báo Libération, nói: “Chúng tôi không biết chuyện gì đang diễn ra ở các thành phố lớn của Iraq là Fallujah, Ramadi và Mosul. Đó là một cuộc chiến không có nhân chứng”.

Sau một loạt vụ hành quyết nhà báo gần đây của lực lượng IS, rõ ràng nhà báo đang trở thành con mồi trong mục tiêu săn lùng của các phiến quân Hồi giáo. Kết quả là ngay cả các phóng viên vốn đã quen với hòn tên mũi đạn cũng từ chối không tiếp cận những vùng IS kiểm soát.

Phóng viên ảnh Laurent Van der Stockt, người từng đoạt rất nhiều giải thưởng cho các bài báo tại Syria, cho biết anh sẽ không liều lĩnh bước vào lãnh thổ của IS nữa.

Còn với nhà báo Jean-Philippe Remy, phóng viên nhật báo Le Monde, từng có chuyến công tác với nhà báo Laurent Van der Stockt tới Syria năm 2013, cho rằng quyết định phải tránh xa những nơi đó hệt như một “thất bại”. Anh nói: “Mọi việc trở nên rắc rối hơn nhiều khi nhà báo trở thành con mồi hoặc… một phần cho cỗ máy tuyên truyền”.

Theo nhà báo Christophe Deloire, tổng thư ký Tổ chức Nhà báo không biên giới, bằng cách dùng vũ lực dã man với báo giới, IS đang kéo dài thêm các “huyền thoại” của chúng và cả những điều bí mật nói chung về hoạt động của nhóm phiến quân trong khu vực chúng kiểm soát.

Theo đó, việc thông tin về cuộc chiến chống IS có nguy cơ chỉ là đưa tin từ những nguồn gián tiếp.

Tuy các nhà báo kỳ cựu đều tỏ ra bức xúc giữa bối cảnh không thể tiếp cận nguồn tin trực tiếp, nhưng ngay cả việc nhà báo Medyan Dairieh dành ba tuần thâm nhập lực lượng IS để viết bài cho Vice News cũng dấy lên những tranh cãi về cách đưa tin này.

Nhà báo Van der Stockt cho rằng “đó vẫn là sự tuyên truyền”. Bởi theo ông, “chúng ta vẫn chỉ đang ở mấp mé bên bờ của việc đưa tin trực tiếp. Đôi khi có vẻ như chính IS đang tự quay phim về chúng”.

Nhà báo Perrin từng đưa tin tại Afghanistan trong những năm chiến tranh cho rằng: "Ở chiến trường khác bạn cũng có thể bị giết, bị dính bom mìn, nhưng không hề có việc bị bắt cóc, bị đánh đập, bị tra tấn hay hành quyết. Các bên tham gia trên các chiến địa ấy không coi nhà báo là kẻ thù (như IS)”.