Nhà vệ sinh công cộng tại TP.HCM
Nhà, sân bãi để xe và nhà vệ sinh công cộng là hai nhu cầu thiết yếu của đô thị mà dự thảo nghị quyết thay thế nghị quyết 54 (nói gọn là nghị quyết đặc thù) đưa vào để tạo điều kiện cho TP.HCM.
Tuổi Trẻ giới thiệu ý kiến chuyên gia xung quanh vấn đề này.
Ông Nguyễn Hải Long (trưởng phòng tư vấn pháp lý Công ty Luật TNHH AGL):
Gỡ vướng pháp lý quy hoạch, sử dụng đất
Dự thảo nghị quyết đặc thù với quy định cho TP cấp giấy phép xây dựng có thời hạn cho công trình nhà, sân bãi để xe; nhà vệ sinh công cộng trên đất công sẽ giúp TP tháo gỡ vướng mắc pháp lý để đầu tư bãi để xe và nhà vệ sinh công cộng.
Bởi lẽ theo quy định hiện hành, để xây dựng bãi để xe thông minh, nhà vệ sinh trên đất công, nhất là ở khu vực trung tâm thì gần như TP chỉ có thể tận dụng diện tích đất công viên cây xanh, đất giao thông theo các trục, các nút giao thông hoặc tận dụng các diện tích chưa triển khai theo quy hoạch được phê duyệt.
Việc này sẽ vướng mắc quy hoạch, vướng mục đích sử dụng đất nên không thể cấp phép cho dự án.
Vì vậy, dự thảo nghị quyết đặc thù đã "gỡ" cho TP về cơ chế. Và TP cần tận dụng để sử dụng hợp lý quỹ đất công, đất chưa triển khai theo quy hoạch để kêu gọi xã hội hóa đầu tư dự án nhà vệ sinh công cộng và bãi để xe.
"Ví dụ nếu áp dụng cơ chế đặc thù thì TP có thể cấp phép có thời hạn để đầu tư xây dựng các điểm giải quyết nhu cầu vệ sinh cho du khách kết hợp nhu cầu giữ xe, ăn uống, giải trí, du lịch… cho du khách tại khu vực trung tâm chứ không chỉ là dựng tạm cabin nhà vệ sinh công cộng chỉ vài mét vuông".
TS Vũ Anh Tuấn (giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông vận tải Việt - Đức, Trường đại học Việt Đức):
Tận dụng chính sách kêu gọi đầu tư
Nhìn chung TP còn thiếu quy hoạch bãi đỗ xe, nhất là ở khu trung tâm, để làm cho đồng bộ, bài bản trong khi hệ thống đỗ xe là bộ phận không thể tách rời của hệ thống giao thông đô thị, nó là công cụ để điều tiết giao thông.
Hiện tại, khuynh hướng TP.HCM phát triển bãi đỗ xe công cộng tận dụng quỹ đất công sẵn có là rõ ràng và khả thi để làm công trình đỗ xe nhiều tầng, tầng nổi hoặc chìm hoặc ngầm, bán chìm…
Dự thảo nghị quyết đặc thù cơ bản là tháo gỡ được nút thắt về pháp lý sử dụng đất, còn lại TP phải tính toán để tận dụng hiệu quả để kêu gọi đầu tư.
TP cần phải có quy hoạch để định dạng dự án. Bên cạnh đó phải có hướng dẫn về mô hình đầu tư, tính toán chi phí đầu tư, chi phí quản lý vận hành, doanh thu, rủi ro, chính sách thu phí, giải pháp hỗ trợ như giám sát, phát hiện, xử phạt các hành vi đỗ xe trái phép… để bảo đảm môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho nhà đầu tư.
Thất bại từ 4 dự án đầu tư bãi xe ngầm tại các công viên là kinh nghiệm quý mà TP có thể rút ra để tính toán hợp lý về định dạng dự án cũng như mô hình đầu tư.
Ví dụ đầu tư một bãi đỗ xe thông minh cao tầng tốn rất nhiều chi phí đầu tư xây dựng, quản lý vận hành, doanh nghiệp phải thu phí, kinh doanh lâu mới thu hồi vốn. Nhưng tình trạng đỗ xe dưới lòng đường, vỉa hè, hẻm… mà không được chấn chỉnh thì không có ai vào bãi đỗ xe, rủi ro cho nhà đầu tư.
Bên cạnh đó cũng tính toán kết hợp khai thác hiệu quả kinh doanh từ các nhu cầu ngoài chỗ để xe thì cho nhà đầu tư bố trí kinh doanh thêm khu vực mua sắm, ăn uống, giải trí, tham quan, vệ sinh…
Thiếu trầm trọng nhà vệ sinh, bãi xe
Mới đây, quận 1 đưa vào sử dụng 3 nhà vệ sinh công cộng mới, dạng cabin lắp đặt (rộng 8m2) do doanh nghiệp đầu tư tại 3/5 khu "đất vàng" gồm 2-4-6 Hai Bà Trưng, 8-12 Lê Duẩn, 8 Nguyễn Trung Trực. Bên cạnh đó, quận 1 có 18 nhà vệ sinh công cộng và 100 điểm kinh doanh chia sẻ sử dụng nhà vệ sinh cho khách.
Còn quận Phú Nhuận cũng đang lắp mới 4 nhà vệ sinh công cộng bên cạnh cải tạo, nâng cấp 16 điểm hiện hữu. Cùng với đó, quận này cũng vận động 15 điểm kinh doanh chia sẻ nhà vệ sinh.
TP hiện có hơn 255 nhà vệ sinh công cộng. Trước đó, tháng 2-2023, một tờ báo nước ngoài khảo sát, xếp loại chất lượng nhà vệ sinh công cộng của TP đứng thứ 67/69 các TP du lịch trên thế giới.
Bên cạnh nhà vệ sinh công cộng thì bãi đỗ xe, nhà để xe cũng là nhu cầu bức thiết của TP, nhất là khu vực trung tâm. Trong khi số lượng ô tô, xe máy tại khu vực trung tâm tăng mạnh thì TP không có quỹ đất trống đủ để bố trí bãi để xe.
Trong khi đó, 4 dự án bãi đậu xe ngầm tại các công viên sân vận động Hoa Lư, sân khấu Trống Đồng, công viên Tao Đàn, công viên Lê Văn Tám được phê duyệt từ năm 2008 đến nay vẫn chỉ nằm trên giấy. Gần đây TP.HCM đang nghiên cứu để làm các bãi đỗ xe thông minh.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay