Vệt sáng trong một trận mưa sao băng Draconids - Ảnh: SKY NEWS
Mưa sao băng Draconids xảy ra hằng năm vào đầu tháng 10. Tên gọi "Draconids" xuất phát từ chòm sao Draco (Thiên Long), còn nguồn gốc thật sự lại bắt nguồn từ các mảnh vụn còn lại của sao chổi 21P/Giacobini-Zinner - một sao chổi được phát hiện lần đầu vào năm 1900.
Sao chổi Giacobini-Zinner mất khoảng 6,6 năm hoàn thành một vòng quanh Mặt trời. Mỗi lần sao chổi này quay về gần Trái đất, các mảnh vụn của nó tạo ra mưa sao băng Draconids.
Mưa sao băng Draconids là một trong những trận mưa sao băng nhỏ với tốc độ trung bình từ 10 đến 20 sao băng mỗi giờ. Tuy nhiên cũng có những năm xảy ra hiện tượng bùng nổ sao băng bất ngờ với hàng trăm hoặc hàng nghìn sao băng trong mỗi giờ.
Chẳng hạn như vào các năm 1933 và 1946, số lượng sao băng trong mưa sao băng Draconids lên đến hàng nghìn sao mỗi giờ. Gần đây hơn, vào năm 2011, Draconids cũng ghi nhận một đợt bùng nổ với khoảng 600 sao băng một giờ.
Draconids thường đạt cực đại trong khoảng thời gian từ ngày 6 đến 10-10 hằng năm. Năm nay, thời điểm cực đại rơi vào rạng sáng 7-10.
Mưa sao băng Draconids dễ dàng quan sát từ bán cầu Bắc vì chòm sao Draco nằm khá cao trên bầu trời ở khu vực này.
Một trận mưa sao băng Orionids - Ảnh: JERSEY EVENING POST
Cũng trong tháng 10-2024, những người đam mê thiên văn còn có cơ hội chiêm ngưỡng mưa sao băng Orionids - một trong những trận mưa sao băng đẹp và nổi bật nhất trong năm, diễn ra vào cuối tháng 10. Tên gọi "Orionids" bắt nguồn từ chòm sao Orion (thợ săn) đặc biệt gần vị trí của ngôi sao sáng Betelgeuse.
Orionids thường đạt cực đại trong khoảng thời gian từ 20 đến 22-10 hằng năm, nhưng có thể quan sát được từ khoảng giữa tháng 10 đến đầu tháng 11. Năm nay, cực đại của mưa sao băng rơi vào đêm 21 rạng sáng 22-10.
Mưa sao băng Orionids là kết quả của các mảnh vụn do sao chổi nổi tiếng Halley để lại khi quay quanh Mặt trời. Mỗi lần Trái đất đi qua phần quỹ đạo nơi sao chổi Halley đã để lại các mảnh vụn, chúng tạo thành mưa sao băng Orionids.
Orionids có tốc độ sao băng khá nhanh, trung bình khoảng 66 km/giây, khiến chúng trở thành một trong những sao băng nhanh nhất trên bầu trời.
Đặc biệt, Orionids thường rõ nét nhất vào khoảng sau nửa đêm và trước bình minh, khi chòm sao Orion ở vị trí cao nhất trên bầu trời.
Mưa sao băng Orionids được biết đến với vẻ đẹp và độ sáng dù số lượng sao băng thường dao động từ 20 đến 30 sao băng mỗi giờ trong những năm thông thường. Tuy nhiên vì các sao băng di chuyển rất nhanh, chúng có thể để lại những vệt sáng kéo dài và rõ nét trên bầu trời đêm.
Orionids thường là một trong hai trận mưa sao băng chính được tạo ra từ sao chổi Halley, trận còn lại là Eta Aquarids diễn ra vào tháng 5. Nhưng Orionids thường được yêu thích hơn vì diễn ra trong những tháng có bầu trời trong xanh hơn ở nhiều khu vực trên thế giới.
Orionids cũng có những năm đặc biệt với số lượng sao băng tăng vọt. Ví dụ, vào năm 2006 và 2009, số lượng sao băng đã vượt mức trung bình, với khoảng 50 đến 70 sao băng mỗi giờ.
Orionids có thể được quan sát từ cả hai bán cầu, nhưng chúng rõ ràng hơn từ bán cầu Bắc vì chòm sao Orion xuất hiện cao hơn trên bầu trời.
Cũng như các mưa sao băng khác, để quan sát tốt nhất cần một bầu trời tối và quang đãng, cách xa ánh sáng đô thị. Orionids có thể quan sát bằng mắt thường mà không cần dụng cụ hỗ trợ.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay