Chính quyền lấp kênh đặt cống, lúa dân 'chết khát'

Ông Lớn cho biết, toàn vùng này có trên 7.000ha lúa nhưng hiện tại lúa chết, bị thiệt hại do thiếu nước và rầy nâu gây ra đã trên 40% diện tích. Ảnh: BỬU ĐẤU

Ngày 12-2, phản ánh với Tuổi Trẻ Online, nhiều hộ dân xã Tân Lập, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang bức xúc cho rằng, trên 40% diện tích của 7.000ha lúa đông xuân vùng này đang đứng trước nguy cơ “chết khát” vì kênh Định Thành - kênh huyết mạch phục vụ nước tưới tiêu cho cả vùng đã bị chính quyền lấp kênh để đặt cống hở.

Gần 40 năm canh tác lúa, nhưng chưa bao giờ ông Nguyễn Văn Lớn (xã Tân Lập) lại thấy tình trạng lúa trổ đẹp nhưng có khả năng mất trắng như hiện nay. Theo ông Lớn, lúa của ông đã được hơn 70 ngày tuổi, còn chừng 1 tháng nữa là thu hoạch được. Thế nhưng hiện tại đã có trên 2.000m² lúa bị chết héo và số còn lại cũng đang chết từ từ.

 “Thấy bông lúa xanh vậy chứ ở dưới thân cây lúa đã khô và bị rầy nâu tấn công dữ lắm. Do không có nước sạch mà chỉ dùng nước phèn pha chung với thuốc để xịt rầy nên nó không chết. Kiểu này chừng 10 ngày nữa cả cánh đồng này sẽ khô héo hết thôi. Chi phí tăng gấp đôi mà lúa chắc không cứu được rồi” - ông Lớn nói.

Ông Lớn và ông Kỉnh đứng chỉ tay về 2 cống đã bị chính quyền moi lên để bít lại đặt cống hở mặc dù bà con không đồng ý - Ảnh: BỬU ĐẤU

Theo ông Lớn, khu vực này trên 7.000ha lúa nhưng hiện tại trên 40% lúa thiếu nước và bị rầy nâu tấn công mà không thể nào phun, xịt diệt trừ được. “Ban đầu tụi tui đề nghị chính quyền đặt cống hở ở kênh 1/5 nhưng mấy ổng không làm mà lại chọn kênh Định Thành để lấp lại xây cống hở. Trong khi vụ đông xuân là vụ làm ăn 'ngon' của chúng tôi mà kiểu này chắc tụi tui thua lỗ rồi” - ông Lớn buồn bã nói

Ông Lớn (bía phải) cho rằng, trước khi lấp ở đây là cống có nước lưu thông ra vào bình thường. Kênh này được xem là huyết mach giúp tưới tiêu nước cho cả vùng nhưng giờ đây đã lấp lại để đặt cống hở - Ảnh: BỬU ĐẤU

Còn ông Nguyễn Văn Kỉnh (xã Tân Lập) đang canh tác 5ha lúa nhưng hiện tại đã có 1/2 diện tích bị rầy nâu ăn sạch đã úa vàng và khô héo, số còn lại thì “chết khát”. Nhiều nông dân khác cặp kênh cũng lo lắng việc lấp kênh này khiến việc vận chuyển lúa sau thu hoạch của họ sẽ gặp khó do đường chưa làm xong. 

Người dân cho rằng, kênh 1/5 này nên làm cống hở trước nhưng chính quyền không làm mà chọn lấp kênh Định Thành nên đã xảy ra tình trạng lúa thiếu nước - Ảnh: BỬU ĐẤU

“Mùa này xem như anh em tụi tui trắng tay rồi. Nhiều lần bà con kiến nghị chính quyền mở kênh cho nước vào nhưng đến nay vẫn im ru mà chỉ mở cửa ở đoạn kênh 1/5 rất nhỏ thì làm sao cứu lúa được. Mong muốn của tôi cũng như nhiều bà con nơi đây là chính quyền làm sao đưa nước vào để cứu lúa, chứ kiểu này thì nợ nần tiền phân bón, thuốc biết lấy đâu trả đây” - ông Kỉnh nói.

Kênh Định Thành không còn nước ngọt mà chỉ còn lại nước phèn vàng rực nên dù nông dân có sử dụng nước này pha chế thuốc phun xịt rầy nâu cũng không thể cứu lúa - Ảnh: BỬU ĐẤU

Ngày 12 - 2, ông Phan Văn Khoa - phó chủ tịch UBND xã Tân Lập - cho biết, không chỉ bà con bức xúc mà lãnh đạo xã, huyện cũng bức xúc trước việc bà con bị thiệt hại nặng do thiếu nước. 

Xã đã thống nhất mở một phần kênh 1/5 để đưa nước vào ruộng phục vụ đỡ một số diện tích lúa. Tuy nhiên, do mùa hạn hán nên nước trên sông Cần Đăng - Tri Tôn đang xuống rất thấp, không thể cung cấp đủ nước cho bà con được. 

Còn việc lấp kênh Định Thành là thực hiện theo dự án Vnsat (chuyển đổi nông nghiệp bền vững - PV) do Ban Quản lý dự án Vnsat tỉnh An Giang triển khai thực hiện 3 cống trên địa bàn xã Tân Lập gồm: Cống Định Thành, 1/5 và cống 12 dưới, cùng với 2 tuyến đường dài 4,4km. Tổng kinh phí khoảng 11 tỉ đồng.  Dự án này được triển khai thi công từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2019.

Ông Kỉnh cho rằng, hiện tại nhiều diện tích lúa dù con xanh nhưng dưới thân đã khô héo và bị rầy nâu tấn công rất dữ mà không cách nào diệt được nên khả năng mất trắng rất cao - Ảnh: BỬU ĐẤU

 “Chúng tôi mới làm việc với huyện xin chủ trương nạo vét một phần kênh Định Thành để tiến hành 'bổ' bờ đê kênh Hậu để đưa nước từ kênh Hậu vào 'cứu' lúa ở tiểu vùng này. Vì hiện tại đã có hàng trăm ha lúa bị ảnh hưởng nặng, nông dân có thể mất trắng. Song song đó, chúng tôi cũng lập danh sách những hộ bị thiệt hại trong vụ này để báo cáo về huyện hỗ trợ bà con” - ông Khoa nói.