
Quân đội Campuchia chở bệ phóng rocket BM-21 trên đường phố Phnom Penh ngày 28-5 - Ảnh: AFP
Báo Khmer Times ngày 5-6 trích dẫn toàn văn tuyên bố từ Chính phủ Hoàng gia Campuchia.
Cam kết theo đuổi hòa bình
Theo tuyên bố, Chính phủ Hoàng gia Campuchia (RGC) cam kết luôn theo đuổi chính sách đối ngoại dựa trên nền tảng hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia, đặc biệt là với các nước láng giềng, những nước có chung đường biên giới với Campuchia được hình thành từ thời Pháp thuộc.
"Kể từ khi giành được độc lập, ngoại trừ thời kỳ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, Campuchia luôn kiên định trong cam kết biến các đường biên giới chung này thành khu vực hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
Mặc dù hành trình này không tránh khỏi những thách thức, Campuchia vẫn luôn ưu tiên giải quyết các vấn đề biên giới bằng con đường hòa bình, ngay cả khi phải đối mặt với những căng thẳng và tổn thất đáng tiếc về sinh mạng của các chiến sĩ dũng cảm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia", tuyên bố nêu rõ.
Sự cam kết vững chắc của RGC đối với việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình được thể hiện rõ qua các hành động trong lịch sử, bao gồm việc đưa các tranh chấp ra Tòa án Công lý quốc tế (ICJ), nơi đã ra phán quyết có lợi cho Campuchia vào năm 1962, và một lần nữa vào năm 2013 trong các tranh chấp biên giới với Thái Lan.
"Những hành động này phản ánh cam kết sâu sắc của Campuchia đối với luật pháp quốc tế và việc giải quyết xung đột bằng biện pháp hòa bình.
Đáng tiếc, vào khoảng 5h30 rạng sáng 28-5-2025, một vụ đụng độ vũ trang đã xảy ra khi lực lượng quân đội Thái Lan nổ súng vào vị trí đóng quân của quân đội Campuchia tại làng Techo Morokot, xã Morokot, huyện Choam Khsan, tỉnh Preah Vihear, nơi từ lâu đã được công nhận là khu vực quân sự của Campuchia.
Vụ việc thương tâm này đã khiến một binh sĩ Campuchia thiệt mạng", RGC đề cập trong tuyên bố.
Sau vụ việc, RGC đã chính thức phản đối hành động sử dụng vũ lực vô cớ này, xem đây là sự vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Campuchia, cũng như các nguyên tắc láng giềng tốt đẹp được thừa nhận trong Biên bản ghi nhớ (MOU) năm 2000 giữa hai quốc gia.
Sự việc lần này là một trong các tiến triển đáng lo ngại nhấn mạnh những hạn chế của cơ chế giải quyết tranh chấp hiện nay trong việc xử lý các điểm nóng đã tồn tại từ lâu dọc theo đường biên giới chung giữa hai nước.
Đưa vụ việc ra Tòa án Công lý quốc tế
Trước tình hình này, và nhằm đảm bảo một giải pháp công bằng, khách quan và bền vững, vào ngày 2-6-2025, RGC đã quyết định đưa tranh chấp liên quan đến bốn khu vực nhạy cảm - Mom Bei, đền Ta Moan Thom, đền Thom, đền Ta Moan Tauch và đền Ta Krabei - ra ICJ tại The Hague.
Theo RGC, đây là bốn khu vực nhạy cảm và vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, có nguy cơ leo thang căng thẳng nếu tiếp tục bị bỏ ngỏ.
Quyết định này đã nhận được sự ủng hộ nhất trí từ Quốc hội và Thượng viện tại phiên họp chung lần thứ nhất tổ chức cùng ngày.
Trong khi theo đuổi phán quyết pháp lý tại ICJ, RGC vẫn cam kết duy trì hoạt động đối thoại và ngoại giao.
Campuchia sẽ tiếp tục tham gia thông qua các khuôn khổ song phương hiện có, và tổ chức phiên thảo luận tiếp theo của Ủy ban Biên giới chung Campuchia - Thái Lan (JBC) vào ngày 14-6-2025 tại Phnom Penh.
Tuy nhiên do vụ việc đã được đưa ra ICJ, bốn khu vực trên sẽ không nằm trong chương trình nghị sự của phiên họp JBC sắp tới.
Campuchia bày tỏ hy vọng Thái Lan sẽ hợp tác cùng đưa vụ việc này ra trước ICJ, trên tinh thần công bằng, củng cố lòng tin, hữu nghị lâu dài và láng giềng tốt đẹp.
Trong trường hợp không đạt được sự hợp tác, Campuchia sẵn sàng tiếp tục tiến trình pháp lý này một cách độc lập.
Sau cùng, RGC kêu gọi toàn thể người dân Campuchia tiếp cận vấn đề này một cách bình tĩnh và kiềm chế, tránh biến nó thành vấn đề mang tính sắc tộc hay chủ nghĩa dân tộc.
"Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng trong việc duy trì quan hệ bình thường với Thái Lan, đặc biệt trong thương mại, du lịch, cũng như sự hợp tác sâu rộng ở nhiều lĩnh vực, nhằm mang lại lợi ích chung cho nhân dân hai nước", bản tuyên bố kết luận.
Bình luận hay