Châu Âu cần "tường lửa"

Phóng to

Cảnh sát Thụy Sĩ bắn hơi cay vào người biểu tình chống WEF ở Davos - Ảnh: Reuters

Theo báo Wall Street Journal (WSJ), hôm qua 29-1, ngày cuối cùng của WEF tại Davos, Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Christine Lagarde khẳng định khối đồng euro cần một “bức tường lửa đơn giản, rõ ràng” để vượt qua cơn bão nợ công. Bộ trưởng tài chính Anh George Osborne nhấn mạnh “tường lửa” này cần đủ lớn để khôi phục niềm tin của giới đầu tư quốc tế vào đồng euro.

“Tường lửa” đó là quỹ giải cứu cơ chế ổn định châu Âu (ESM), sở hữu 500 tỉ euro (656 tỉ USD). WSJ cho biết ESM sẽ bắt đầu hoạt động từ tháng 7-2012. Hiện các nhà lãnh đạo châu Âu vẫn đang thảo luận cách tăng cường sức mạnh của ESM để giải cứu các nước đang có nguy cơ vỡ nợ và ngăn chặn khủng hoảng toàn cầu. Giới chuyên gia cho rằng ESM cần có quy mô lớn hơn nhiều để trấn an giới đầu tư.

Hi Lạp hi vọng được xóa nợ 100 tỉ euro

Hi Lạp vẫn đang là vấn đề lớn nhất của khối đồng euro. Theo báo New York Times, tính đến hôm qua Chính phủ Hi Lạp vẫn đang thảo luận với các ngân hàng và giới đầu tư tư nhân về thỏa thuận xóa nợ 100 tỉ euro (132 tỉ USD) trong tổng số 350 tỉ euro (462 tỉ USD) nợ công. Đổi lại, các chủ nợ sẽ nhận tiền mặt và trái phiếu mới.

Qua đó, Athens sẽ tránh nguy cơ vỡ nợ. Hai bên cho biết sẽ đạt được thỏa thuận sơ bộ vào tuần tới. Hi Lạp cần sớm đạt một thỏa thuận trong vài ngày tới để được nhận khoản cứu trợ kế tiếp trong gói cứu trợ đầu tiên ký với châu Âu. Theo WSJ, nếu không có khoản cứu trợ này, Athens sẽ không thể trả nợ 14,4 tỉ euro (19 tỉ USD) vào tháng 3 và sẽ trở thành thành viên đầu tiên của khối đồng euro vỡ nợ.

Tuy nhiên, Athens phải đối mặt với rắc rối mới. Theo báo Financial Times, Đức muốn Ủy ban châu Âu (EC) chỉ định một ủy viên giám sát kế hoạch ngân sách và chi tiêu của Hi Lạp. Ủy viên này có quyền phủ quyết các dự thảo ngân sách của Hi Lạp nếu xác định Athens không tuân thủ các quy định thắt lưng buộc bụng của Liên minh châu Âu (EU).

“Athens phải chấp nhận mất chủ quyền ngân sách cho châu Âu trong một thời gian” - Financial Times dẫn đề xuất của Đức. Reuters cho biết các quan chức Hi Lạp tuyên bố sẽ không chấp nhận đề xuất của Đức vì cho rằng vi phạm chủ quyền quốc gia của Athens. Athens cho rằng EU cần thay đổi các hiệp ước châu Âu nếu muốn đưa ra yêu sách như vậy. Tại Brussels, EC trấn an Athens sẽ không đánh mất chủ quyền ngân sách.

Tiêu điểm Brussels

Hôm nay 30-1, WEF đã kết thúc và mọi chú ý sẽ tập trung vào hội nghị EU ở Brussels. Theo báo Financial Times, các nhà lãnh đạo EU sẽ thông qua các thỏa thuận cuối cùng để khởi động ESM và thắt chặt kỷ luật ngân sách của các nước thành viên. Thỏa thuận xóa nợ 100 tỉ euro của Hi Lạp sẽ là một trong những chủ đề chính.

Báo Anh Telegraph tiết lộ bất chấp lời trấn an của EC rằng Hi Lạp sẽ không đánh mất chủ quyền, sau cuộc họp hôm nay 30-1, EU sẽ nắm trong tay quyền kiểm soát chính sách thuế, ngân sách và chi tiêu của các nước đang khủng hoảng trong khối đồng euro. Ngoài ra, theo trang Dow Jones, dự thảo tuyên bố của hội nghị cho biết EU sẽ tập trung vào các biện pháp thúc đẩy tăng trưởng.

Chủ tịch EC Jose Manuel Barroso đã cam kết thực hiện các biện pháp tạo việc làm và tăng trưởng, trong đó có sử dụng các quỹ EU để tạo việc làm cho thanh niên châu lục và cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ vay vốn. Tại Davos, Tổng giám đốc IMF Lagarde kêu gọi các nền kinh tế khỏe mạnh ở châu Âu thúc đẩy tiêu dùng trong nước, kích thích kinh tế.

Tại diễn đàn WEF ở Davos, rất nhiều nhà kinh tế vẫn tỏ ra lo ngại với nguy cơ khủng hoảng nợ châu Âu bùng nổ. Theo báo New York Times, chuyên gia Nouriel Roubini, người dự đoán chính xác khủng hoảng tài chính 2008, cho rằng có thể Hi Lạp sẽ rời khối đồng euro trong năm nay và có 50% khả năng khối đồng euro sẽ tan vỡ trong 3-5 năm.

“Không ai miễn nhiễm cả - Tổng giám đốc IMF Lagarde cảnh báo về khủng hoảng nợ châu Âu - Đó không chỉ là khủng hoảng khối đồng euro. Cuộc khủng hoảng có tác động dây chuyền đến toàn thế giới”.