14/04/2011 06:12 GMT+7

Châu Á "nhập khẩu" mô hình giáo dục Phần Lan: Vì sao không thành công?

THUẬN HÒA (Theo Korea Times)
THUẬN HÒA (Theo Korea Times)

TT - Phần Lan, với dân số 5 triệu người, trở thành quốc gia có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới những năm gần đây. Nhiều quốc gia đã cử các học giả, nhà nghiên cứu sang tìm hiểu mô hình giáo dục của đất nước này, nhưng lại không thể áp dụng hiệu quả. Vì sao?

Phóng to

Giáo viên hướng dẫn học sinh trong lớp ở Phần Lan - Ảnh: FT

Bí mật thành công của nền giáo dục Phần Lan chính là chất lượng dạy học, lấy học sinh làm trung tâm và đội ngũ giáo viên được quan tâm và ưu tiên hàng đầu, chứ không chạy đua theo thành tích.

Tất cả giáo viên đều được đào tạo nghiêm ngặt, phải có bằng thạc sĩ mới được đứng lớp và họ được xem là những chuyên gia giáo dục. Phần Lan lựa chọn và tuyển dụng giáo viên rất kỹ lưỡng. Chẳng hạn trong năm 2010, có 1.258 sinh viên đăng ký chương trình đào tạo giáo viên tiểu học nhưng chỉ 123 người (9,8%) được chấp nhận để tham gia chương trình đào tạo giáo viên tiểu học trong thời gian năm năm. Mức lương hằng năm của một giáo viên tiểu học từ 40.000-60.000 USD và giáo viên làm việc 190 ngày/năm.

“Chương trình đào tạo giáo viên tiểu học năm năm rất tốn kém, nhưng đội ngũ giáo viên được đào tạo ra đều có năng lực cao và được xã hội tôn trọng” - Jari Lavonen, trưởng khoa sư phạm tại đại học Helsinki, cho biết.

Chương trình dạy học linh động

Hàn Quốc băn khoăn chuyện học bằng tiếng Anh

Các trường đại học hàng đầu ở Hàn Quốc từ nhiều năm nay đã đua nhau mở rộng những lớp dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh trong nỗ lực cạnh tranh đưa sinh viên và giảng viên Hàn Quốc lên chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, việc giảng dạy này đang gây nhiều tranh cãi, sau khi các sinh viên và giảng viên nêu ra những điểm bất cập, kém hiệu quả và thiếu tính thực tế.

Giáo sư Choi Gwang Mu, giảng viên bộ môn khoa học máy tính ở Đại học Khoa học công nghệ Hàn Quốc (KAIST), nhận xét: “Dạy các môn học chuyên ngành bằng tiếng Anh là không hiệu quả. Một sinh viên học các môn chuyên ngành bằng tiếng Anh chưa chắc giỏi hơn các sinh viên học bằng tiếng mẹ đẻ. Thật sai lầm khi buộc sinh viên học các môn chuyên ngành bằng tiếng Anh”.

Theo giáo sư Hong ở Trường đại học Quốc gia Seoul, cả giảng viên và sinh viên đang phải chịu rất nhiều áp lực. “Tiếng Anh trở thành trở ngại lớn cho cả giảng viên và sinh viên. Giảng viên phải mất gấp đôi thời gian bình thường để chuẩn bị bài giảng các môn chuyên ngành bằng tiếng Anh - ông cho biết - Rất nhiều sinh viên lại gặp khó khăn để hiểu các thuật ngữ chuyên ngành. Nhiều sinh viên của tôi cho biết họ phải về nhà dịch các bài giảng tiếng Anh sang tiếng Hàn mới hiểu nổi”.

“Thú thật nhiều khi tôi học những môn chuyên ngành bằng tiếng Hàn còn không hiểu nổi huống hồ lại học tất cả bằng tiếng Anh” - Seo Seong Woo, một sinh viên năm cuối ở Trường đại học Quốc gia Seoul, thú nhận.

Phần Lan có chính sách giáo dục linh động và giao quyền tự chủ cho nhà trường, nhất là cho giáo viên. Các trường học theo một chương trình chuẩn, nhưng giáo viên có quyền thiết kế chương trình và chọn sách giáo khoa theo đặc điểm và năng lực của học sinh.

Tùy theo từng nhóm học sinh, giáo viên có thể áp dụng nhiều phương pháp dạy học khác nhau, nhưng phải đảm bảo nguyên tắc giáo dục “một người vì mọi người và mọi người vì một người”. Nghĩa là học sinh được giáo dục cùng nhau tiến bộ chứ không hơn thua nhau từng điểm số một. Giáo viên tạo điều kiện cho học sinh giỏi giúp đỡ học sinh yếu và phải đảm bảo tất cả học sinh đều nắm vững kiến thức. Giáo viên theo sát từng học sinh để giúp từng học sinh tiến bộ trong học tập.

Một năm học chỉ có 190 ngày và mỗi ngày 4 giờ, tuyệt đối không dạy thêm ngoài giờ hay đi học thêm... Nhưng ngoài trường học, Phần Lan có nhiều thư viện đa chức năng ở tất cả các địa phương nhằm đảm bảo nhu cầu đọc sách và học tập cho học sinh sau giờ học.

Theo Bộ Giáo dục Phần Lan, 6% GDP của quốc gia này được chi cho giáo dục. Giáo dục ở Phần Lan được xem là quốc sách và hoàn toàn miễn phí. Bà Sirpa Maenpaa, đại sứ Phần Lan ở Thái Lan, chia sẻ: “Phần Lan áp dụng mô hình giáo dục miễn phí bởi vì giáo dục là đầu tư cho con người và thực hiện sự công bằng giữa con người với con người. Giáo dục miễn phí là cánh cổng chính để thúc đẩy sự năng động và tiến bộ xã hội. Dù cho bạn được sinh ra trong một gia đình nghèo khó, nhưng giáo dục sẽ giúp bạn bước lên những bậc thang cao hơn trong xã hội”.

Khó áp dụng ở châu Á

Khoảng 1.000 nhà giáo dục ở các nước đã đến Phần Lan để học hỏi kinh nghiệm mô hình giáo dục của nước này trong thời gian từ năm 2003-2010, theo bà Maenpaa.

Một số chính sách giáo dục Phần Lan được “xuất khẩu” ra nước ngoài, nhưng không phải nước nào cũng có thể áp dụng thành công. Thái Lan, chẳng hạn, đang nỗ lực áp dụng mô hình này của Phần Lan nhưng không gặt hái được nhiều thành công. Nhiều học sinh Thái Lan hơi thua kém bạn bè một chút là phụ huynh lập tức đóng tiền cho con em đi học thêm ngoài giờ, còn Phần Lan không có tình trạng dạy thêm học thêm.

“Phần Lan là một xã hội công bằng. Một số nước châu Á, như Nhật Bản và Hàn Quốc vốn là hai xã hội có tính cạnh tranh cao, vì thế nếu học sinh học thua kém bạn bè trong lớp thì phụ huynh lập tức đóng tiền cho con em đi học thêm vào buổi tối.

Ở Phần Lan, học giỏi hơn bạn không quan trọng. Bởi vì mọi người đều ở một mức trung bình, quan trọng hơn là bạn phải nâng cái mức trung bình đó cao hơn nữa” - Reijo Laukkanen, một nhà nghiên cứu chính sách giáo dục, cố vấn Hội đồng giáo dục quốc gia của Phần Lan, nhận xét. Nghĩa là mỗi học sinh đều phải nỗ lực phấn đấu hơn trong học tập, chứ không phải cố gắng để hơn thua bạn bè cùng lớp một vài điểm để được xếp hạng cao.

“Ở châu Á, học sinh không những phải căng thẳng học nhiều giờ ở trường mà còn phải đi học thêm và phải đối đầu với nhiều kỳ thi cấp quốc gia. Ở Phần Lan, học sinh không phải học tập căng thẳng nhưng vẫn tiếp thu bài tốt, còn nhà trường và giáo viên đều đảm bảo chất lượng đầu ra cho học sinh. Đây là một mô hình giáo dục rất lôi cuốn” - bà Andreas Schleicher, quản lý Chương trình đánh giá chất lượng học sinh quốc tế PISA, cho hay.

THUẬN HÒA (Theo Korea Times)

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Đã có đáp án tất cả môn thi tốt nghiệp THPT 2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa chính thức công bố đáp án các môn thi tốt nghiệp THPT 2025. Theo lịch chung của bộ, 8h ngày 16-7 sẽ công bố điểm thi.

Đã có đáp án tất cả môn thi tốt nghiệp THPT 2025

Công an xác minh vụ cô giáo đánh bầm mông học sinh lớp học thêm vì làm sai bài tập

Phụ huynh ở phường Thành Nhất (tỉnh Đắk Lắk) phản ánh con trai bị cô giáo dạy thêm đánh bầm mông vì làm sai bài tập, công an đang xác minh vụ việc.

Công an xác minh vụ cô giáo đánh bầm mông học sinh lớp học thêm vì làm sai bài tập

Khi con thi trượt

Khi bị trượt tốt nghiệp THPT; hay ước mơ vào đại học, cao đẳng 'tan thành mây khói', thường tâm lý chung của các thí sinh là sẽ rất buồn chán.

Khi con thi trượt

Điểm chuẩn vào lớp 10 ở Hà Nội: Nơi 24 điểm vẫn rớt, chỗ 10 điểm đã đậu

Năm nay, chỉ có 9 trong số trên 100 trường THPT công lập tại Hà Nội có mức điểm chuẩn từ 24 điểm trở lên (điểm trung bình môn là 8 trở lên).

Điểm chuẩn vào lớp 10 ở Hà Nội: Nơi 24 điểm vẫn rớt, chỗ 10 điểm đã đậu

Một trường công an có tỉ lệ trung bình 1 'chọi' gần 89

Năm 2025, Học viện Chính trị Công an nhân dân xét tuyển 100 học viên nhưng có tới gần 8.000 thí sinh đăng ký thi đánh giá của Bộ Công an xét tuyển vào học viện.

Một trường công an có tỉ lệ trung bình 1 'chọi' gần 89

Khối ngành Ngôn ngữ & Xã hội nhân văn DTU với nhiều thí sinh điểm cao và Giải thưởng Sinh viên

Được ghi nhận là khối ngành đón rất nhiều Thủ khoa DTU qua các năm với điểm số trung bình luôn trên 9 điểm/môn, khối ngành Ngôn ngữ & Xã hội nhân văn của Đại học (ĐH) Duy Tân đã có rất nhiều bứt phá trong hơn 5 năm trở lại đây.

Khối ngành Ngôn ngữ & Xã hội nhân văn DTU với nhiều thí sinh điểm cao và Giải thưởng Sinh viên
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar