Sự cố như một lời cảnh báo cho toàn hệ thống điện trước yêu cầu phải vận hành an toàn, ổn định, đáp ứng đủ nhu cầu điện năm 2020.
Nhiệt điện Uông Bí là một trong những nhà máy nhiệt điện than lâu đời nhất được xây dựng từ những năm 1960, nên chủ yếu sử dụng nhiên liệu là than cám 5a3, 5a4 sản xuất trong nước. Tuy nhiên, do nguồn cung cấp than trong nước khó khăn từ năm 2019, không đủ vận hành các tổ máy, nên nhà máy đã phải sử dụng than trộn (gồm than trong nước và than nhập khẩu) để vận hành, gây nên hiện tượng đóng xỉ, xì hơi nước khu vực ngoài lò, dẫn tới sự cố trên.
Tình trạng nhiều nhà máy nhiệt điện than nằm ngay giữa mỏ than nhưng thiếu than đã diễn ra từ cuối năm 2018. Đến mức năm 2019, nguồn cung ứng trong nước không đủ khiến Tập đoàn Than - khoáng sản Việt Nam (TKV) phải tăng nhập khẩu, do nhu cầu cung ứng than cho sản xuất điện đều tăng vượt kế hoạch, đạt trên 36 triệu tấn.
Cần lưu ý trước đó: tổng nhu cầu than cho điện được TKV dự kiến năm 2019 thấp hơn với 35,55 triệu tấn, nhưng cũng đã tăng gần 4 triệu tấn so với kế hoạch báo cáo Chính phủ.
Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã phải nhấn mạnh đến vai trò của TKV khi năm 2020, lượng than mà tập đoàn này phải nhập cho các nhà máy điện lên tới trên 12 triệu tấn và 5 năm tới tăng lên 30 triệu tấn mới đáp ứng đủ nhu cầu.
Đặc biệt, trong bối cảnh cung ứng điện năm 2020 dự báo gặp khó khăn, từ năm 2021 có nguy cơ thiếu điện, nhiệt điện than đang trở thành "cứu cánh".
Kịch bản vận hành hệ thống điện được Bộ Công thương đưa ra hồi cuối năm 2019 dự kiến sẽ phải huy động 132 tỉ kWh điện từ các nhà máy nhiệt điện than - tức chiếm tới 50% tổng nguồn cung điện - là một con số không nhỏ để đảm bảo cung ứng đủ điện cho cả nền kinh tế trước nguy cơ thiếu điện.
Sẽ là những thách thức lớn để đảm bảo vận hành an toàn cho cả hệ thống, bởi những nguy cơ sự cố khi phải huy động tối đa nguồn điện than là vấn đề được đặt ra.
Các nhà máy được huy động tối đa, thậm chí vượt công suất, trong thời gian dài liên tục có thể khiến hiệu suất phát điện không cao, mà còn tiềm ẩn những nguy cơ với độ tin cậy vận hành hệ thống không cao, thậm chí phải dừng vận hành.
Bởi vậy mà mục tiêu vận hành hệ thống an toàn, ổn định, đảm bảo cung cấp đủ điện có thể bị đe dọa.
Ngành điện có lẽ đang ở tình thế cấp bách hơn bao giờ hết, không thể cứ trông chờ vào những giải pháp ngắn hạn được đưa ra, như huy động tối đa nguồn nhiệt điện than, hay chạy dầu với sản lượng lớn.
Cần tháo gỡ các vấn đề mang tính cấp bách dài hơi hơn chứ không phải huy động tối đa nguồn hiện có chạy hết sức lực dẫn đến những tiềm ẩn nguy cơ rủi ro.
Bình luận hay