Cần cải thiện chính sách y tế dành cho người khuyết tật

Tuy nhiên, hiện nay vấn đề này mới chỉ dừng lại ở chủ trương, chính sách, người khuyết tật vẫn chưa được tiếp cận dịch vụ hỗ trợ tại nhà, khu vực sinh sống và cộng đồng.

Theo Bộ Y tế, hiện ở nước ta mạng lưới phục hồi chức năng đang được củng cố và hoàn thiện. Các bệnh viện, khoa và các cơ sở phục hồi chức năng từng bước hiện đại hóa để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và phục hồi chức năng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người bệnh.

Công tác phòng ngừa, phát hiện sớm và can thiệp sớm, phục hồi chức năng cho người khuyết tật được đẩy mạnh, nâng cao chất lượng trên cơ sở cung cấp đa dạng các hình thức phục hồi chức năng, thay đổi tích cực nhận thức của cộng đồng đối với người khuyết tật để họ không cảm thấy mặc cảm.

Tuy nhiên, tại các địa phương, việc triển khai công tác này hiện đang rất thiếu nhân lực và không có kinh phí hoạt động vì kinh phí chủ yếu vẫn do ngành Y tế cấp. Bên cạnh đó, hệ thống mạng lưới phục hồi chức năng mỏng, thiếu cán bộ; mô hình tổ chức các cơ sở phục hồi chức năng còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển.

Nhiều cơ sở y tế cấp xã thiếu người có chuyên môn, kinh nghiệm về khám, chữa bệnh cho người khuyết tật. Rất ít trạm y tế xã thực hiện việc lập hồ sơ quản lý đối tượng, theo dõi tình hình sức khỏe của người khuyết tật theo quy định của Luật người khuyết tật. Đây là thiệt thòi rất lớn đối với họ.

Các dịch vụ chăm sóc y tế, đặc biệt là các vùng nông thôn, miền núi còn nhiều hạn chế, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc phòng ngừa, phát hiện, can thiệp sớm và phục hồi chức năng cho người khuyết tật.

Một số nghiên cứu còn chỉ ra tỷ lệ người khuyết tật sử dụng thẻ bảo hiểm y tế tự nguyện đi khám bệnh tại các cơ sở y tế không cao, khoảng 70%; hoặc đối tượng không thực hài lòng với chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm.

Việc triển khai chính sách này trên thực tế còn gặp nhiều khó khăn. Một số rào cản trong sử dụng thẻ bảo hiểm y tế đối với người khuyết tật là phải khám theo đúng tuyến mà trạm y tế xã chưa có đủ trang thiết bị và nhân lực đảm bảo chất lượng cho công việc này; thủ tục sử dụng dịch vụ còn phức tạp; thời gian chờ đợi lâu, mất thời gian.

Việc nhân viên y tế không nhiệt tình hay chất lượng trang thiết bị và loại thuốc được bảo hiểm chi trả nghèo nàn cũng là những nguyên nhân khiến người khuyết tật không sử dụng thẻ bảo hiểm y tế.

Để khuyến khích người khuyết tật tham gia bảo hiểm y tế, các nhà hoạch định chính sách cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, bảo đảm tính đồng bộ trong việc ban hành giữa các văn bản pháp quy; truyền thông vận động người khuyết tật tham gia bảo hiểm xã hội; các cơ sở y tế công cần chú trọng đến các nguyên tắc ứng xử của cán bộ y tế đối với bệnh nhân bảo hiểm y tế; tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, nhân lực để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, phục hồi chức năng cho người khuyết tật.