Bằng đại học hay tay nghề cao: nên lựa chọn thế nào?

Sinh viên trường Cao đẳng nghề Du lịch Sài Gòn trong giờ thực hành

Ông Đỗ Văn Giang - Phó vụ trưởng Vụ Dạy nghề chính quy - Tổng cục Dạy nghề- Bộ LĐ-TB&XH giải đáp những câu hỏi này.

* Em thấy cơ quan nào tuyển dụng lao động cũng đòi hỏi ứng viên phải  có bằng đại học. Vậy học nghề xong liệu có xin được việc không?

- Ông Đỗ Văn Giang: Thị trường lao động hiện nay đòi hỏi người đáp ứng ở các vị trí lao động chứ không chỉ nhìn vào các em có bằng đại học hay bằng cấp cao hơn nữa.

Hiện nay ở rất nhiều trường đào tạo nghề, tỷ lệ sinh viên ra trường có việc làm cao. Nhiều trường nghề cũng đổi mới chương trình để gắn với yêu cầu về nhân lực (cả về số và chất lượng), đặc biệt chú trọng đào tạo người học để có kỹ năng hành nghề tốt.

Có bằng đại học chưa chắc đã có việc nhưng có tay nghề tốt thì lại “đắt giá” nếu vị trí công việc cần người có kỹ năng thực hành thực tế, đáp ứng được yêu cầu công việc cụ thể.

* Em là người thích và tự nhận thấy mình có sở trường làm những công việc liên quan đến sự sáng tạo. Liệu với sở trường này, em có phù hợp để học nghề không khi công nghệ ngày càng hiện đại, máy móc đang theo xu hướng tự động hóa?

- Ông Đỗ Văn Giang: Các em đừng nghĩ “sáng tạo” là điều gì to tát mà chỉ ở các trường đại học lớn mới có thể giúp các em thỏa mãn. Ở nhiều trường đào tạo nghề, người học cũng cần tích lũy kiến thức, kỹ năng để sáng tạo.

Ví dụ thay đổi một khâu nào đó trong quy trình công nghệ như mẫu mã, kiểu dáng, tính năng hay sự thân thiện, tiện ích trong sử dụng một sản phẩm nào đó cũng là sáng tạo. Bắt đầu từ cái nhỏ nhất, để sản phẩm được thị trường chấp nhận tốt hơn, cũng là những sáng tạo mà hành trình hướng tới nó cũng đầy thú vị.

* Em rất băn khoăn về lựa chọn trường dù đã học lớp 12. Bố mẹ muốn em chọn một trường ĐH để ra trường dễ xin việc, nhưng em lại thấy nhiều anh chị dù tốt nghiệp ĐH vẫn bị thất nghiệp. Em muốn học một trường CĐ nghề nhưng cũng băn khoăn bằng CĐ có vẻ ít giá trị hơn bằng ĐH. Xin cho em lời khuyên?

- Ông Đỗ Văn Giang: Em băn khoăn về lựa chọn ngành nghề chứng tỏ em rất có ý thức với tương lai của mình. Thực tế, hiện tại, ngành nghề nào và học ở trình độ nào cũng cần lao động có cơ cấu số lượng phù hợp và đặc biệt có chất lượng phù hợp đáp ứng với nhu cầu của các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Nếu lựa chọn ngành nghề phù hợp và quyết tâm học tập, theo đuổi ước mơ của mình, chắc chắn em sẽ có một nghề nghiệp tốt. Nếu khả năng học tập của em tốt, em hoàn toàn có thể lựa chọn những trường phù hợp để phát huy sở trường của mình.

Tuy nhiên, nếu học xong lớp 12 mà em có nhu cầu tìm việc làm ngay, em có thể lựa chọn học các ngành nghề. Thực tế, thời gian đào tạo nghề thường ngắn hơn đào tạo ĐH, nhưng theo báo cáo từ các sở LĐ-TB&XH, tỉ lệ có việc làm từ hệ thống giáo dục nghề nghiệp đều trên 70%. 

Việc học CĐ cũng không ngăn ước mơ em học lên ĐH nếu sau này có nhu cầu. Nếu có nhu cầu đạt trình độ cao hơn cho phù hợp với công việc,  em có thể vừa làm vừa học lên trình độ cao hơn.

Vì vậy, lựa chọn học trình độ nào là do em cần quyết định dựa trên sự cân nhắc, tìm hiểu kỹ lưỡng, cân đối giữa nhu cầu thị trường với sở trường, năng khiếu, đam mê của cá nhân.