ASEAN và Trung Quốc đã đạt dự thảo COC đầu tiên?

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc họp báo ngày 8-3 tại Bắc Kinh - Ảnh: Xinhua

Thông tin được Bộ trưởng họ Vương đưa ra trong một cuộc họp báo bên lề kỳ họp Quốc hội Trung Quốc ngày 8-3.

Tân Hoa xã dẫn lời ông Vương nhấn mạnh rằng nhóm làm việc chung Trung Quốc - ASEAN đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong quá trình tham vấn lẫn nhau trước khi kết thúc tháng 2. Trên cơ sở đó, hai bên đã hoàn tất dự thảo khung đầu tiên về Bộ Quy tắc ứng xử giữa các bên trên Biển Đông (COC).

Nếu thông tin này được xác nhận thêm từ phía ASEAN, thì đây sẽ là bước tiến đáng kể trong quan hệ giữa ASEAN và Trung Quốc liên quan tới vấn đề Biển Đông trong những năm gần đây.

Bắc Kinh dược cho là đã nhiều lần cố tình trì hoãn quá trình đàm phán COC với các nước trong khu vực.

Trước COC, Trung Quốc và ASEAN đã ra "Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông" (DOC) vào năm 2002 nhưng không có hiệu lực pháp lý. Trung Quốc cũng đã nhiều lần không tuân thủ DOC khi có nhiều hành động gây hấn, gia tăng bồi đắp các thực thể đảo đá và xây dựng các cơ sở quân sự một cách nhanh chóng và qui mô khiến tình hình Biển Đông căng thẳng.

Tuy nhiên, phát biểu trong cuộc họp báo ngày hôm nay, Ngoại trưởng Trung Quốc lại nhấn mạnh rằng DOC đang được thực thi một cách đầy đủ và hiệu quả, tất cả các bên liên quan trực tiếp đều đang quay trở lại đúng đường là giải quyết tranh chấp thông qua đối thoại và tham vấn.

Ông Vương cũng nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sẽ không cho phép sự ổn định hiện tại ở Biển Đông - điều mà ông Vương gọi là nhờ "nỗ lực chung'' của Trung Quốc và ASEAN - sẽ bị xáo trộn thêm một lần nào nữa.

"Ngay bây giờ, nếu quốc gia nào muốn tạo sóng gió và gây rắc rối, nước đó sẽ phải đối mặt với việc không được ủng hộ và bị toàn khu vực phản đối", Ngoại trưởng Trung Quốc cảnh báo.

Không rõ ông Vương đang ám chỉ quốc gia nào. Trước đó Bắc Kinh đã nhiều lần phản đối các nước bên ngoài khu vực Biển Đông như Mỹ, Nhật Bản và Úc can dự vào vấn đề khu vực khi các nước này lên tiếng yêu cầu Trung Quốc ngừng các hành động bồi đắp và xây dựng đảo nhân tạo bất hợp pháp trên Biển Đông.

Tuy nhiên, phát biểu trong cuộc họp báo lần này, Ngoại trưởng Trung Quốc tỏ ra dịu giọng và kêu gọi sự hợp tác, tin tưởng lẫn nhau từ các bên.

"Thậm chí ngay cả trong mối quan hệ Mỹ - Trung Quốc, nếu chúng ta có thể thay đổi được suy nghĩ của mình, thì đại dương rộng lớn kia sẽ mở đầu cho một thời kỳ hợp tác mạnh mẽ hơn nữa", ông Vương nhấn mạnh.