Ẩn số từ 7 triệu cử tri trẻ trong cuộc bầu cử Thái Lan

Anh Thanathorn Juangroongruangkit, lãnh đạo FFP, phát biểu trong sự kiện vận động tại Bangkok ngày 22-3 - Ảnh: Reuters

Chính trường Thái Lan vốn có sự chia rẽ sâu sắc giữa các đảng phái ủng hộ dòng họ Shinawatra và các đảng phái ủng hộ quân đội và hoàng gia. Và có lẽ ẩn số trong cuộc bầu cử lần này chính là hơn 7 triệu cử tri trong độ tuổi 18-25 lần đầu đi bầu.

Sự nổi lên của Thanathorn

Trong số các đảng tranh cử lần này, hai đảng lớn nhất là Pheu Thai và Dân chủ. Nhưng hai đảng mới dự kiến cũng sẽ giành được một số ghế là Đảng Tiến tới tương lai (FFP) của tỉ phú 40 tuổi Thanathorn Juangroongruangkit (FFP cùng Pheu Thai ủng hộ cựu thủ tướng Thaksin) và Đảng Palang Pracharath ủng hộ quân đội và chính quyền quân sự hiện tại.

Theo nhận định của anh Umesh Pandey, cựu biên tập viên của tờ Bangkok Post, FFP ngày càng thu hút sự quan tâm của cử tri, đặc biệt với những người trẻ lần đầu cầm lá phiếu trên tay. 

Hàng ngàn người ủng hộ FFP đã tập hợp tại một sân vận động ở thủ đô Bangkok trong tối 22-3 để phất cờ chào đón vị chủ tịch FFP như một vị anh hùng trên sân khấu. Họ đã hô vang những tiếng gọi ông là "thủ tướng, thủ tướng".

"Các cử tri trẻ đã phát ngán với tình trạng phân cực nặng nề" - anh Prajak Kongkirati thuộc ĐH Thammasat, người từng viết luận án tiến sĩ về bạo lực chính trị và dân chủ ở Thái Lan giai đoạn 1975-2011, nhận xét.

"Đó là lý do vì sao FFP hấp dẫn họ. Họ đã chán cả Thủ tướng Prayuth lẫn ông Thaksin và đang tìm kiếm những lựa chọn khác. Họ thấy tương lai của mình trong ông Thanathorn, một người đại diện cho thế hệ của họ, hi vọng của họ và cả một loại chính trị mới", chuyên gia này nói tiếp.

Chính trị gia 40 tuổi Thanathorn gây dựng sản nghiệp tỉ phú trong ngành công nghiệp phụ tùng ôtô. Về tuổi tác, ít nhất anh cũng trẻ hơn độ tuổi của một ứng cử viên điển hình trong bầu cử Thái Lan lâu nay cả chục tuổi. 

Thủ tướng Prayuth Chan-ocha của PPRP vừa qua tuổi 65, trong khi bà Sudarat Keyuraphan của Pheu Thai đã 57 tuổi. Lãnh đạo Đảng Dân chủ là cựu thủ tướng Abhisit Vejjajiva hiện cũng 54 tuổi.

Dọn đường cho quân đội?

Giới phân tích cho rằng cuộc bầu cử lần này đã bị thao túng phần nào vì những nội dung sửa đổi trong hiến pháp mới được Quốc hội Thái Lan thông qua năm 2016, với những điều khoản cho phép các quan chức do quân đội chỉ định có tiếng nói lấn át hơn trong việc bầu ra chính phủ mới.

Theo bản hiến pháp mới này, thượng viện với 250 ghế đều do quân đội chỉ định, sẽ được phép bỏ phiếu cùng hạ viện để bầu ra thủ tướng. Bởi thế, số ghế bắt buộc mà các đảng hoặc liên minh các đảng phải giành được để có quyền thành lập chính phủ là 376 phiếu, tức nhiều hơn 1 phiếu so với một nửa tổng số ghế của hạ viện và thượng viện.

Do quân đội đã nắm chắc 250 ghế trong thượng viện, nên các đảng ủng hộ quân đội, nói cách khác là ủng hộ đương kim Thủ tướng Prayut Chan o-cha, sẽ chỉ cần giành được 126 ghế trong hạ viện là sẽ nắm thế đa số trong cuộc bầu chọn thủ tướng mới.

"Những điều luật được thiết kế để tạo ra một kết quả chắc chắn cho chính quyền quân đội", Đài NPR dẫn nhận định của nhà nghiên cứu chính trị thuộc ĐH Chulalongkorn ở Bangkok, ông Thitinan Pongsudhirak.

Những người ủng hộ quân đội cảnh báo đất nước có thể sẽ tái bất ổn chính trị nếu Đảng Pheu Thai (thân với cựu thủ tướng Thaksin) trở lại nắm quyền.

Dù vậy, ngày 22-3, khi được hỏi liệu có thể có đảo chính sau cuộc tổng tuyển cử không, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng quốc phòng Thái Lan Prawit Wongsuwan đã xác nhận là không.