Án sắp tuyên cho bà Yingluck nhưng họ Shinawatra vẫn còn mạnh

Những người ủng hộ chào đón cựu thủ tướng Yingluck Shinawatra khi bà đến phiên xét xử tại Tòa án Tối cao ở Bangkok - Ảnh: Reuters

Phiên tòa xét xử cựu thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra đang đi đến hồi kết.

Bà Yingluck và đảng Puea Thai của bà cho rằng phiên xử này có động cơ chính trị nhằm làm mất uy tín của phong trào dân túy đã chiến thắng mọi cuộc bầu cử kể từ năm 2001.

"Chương trình trợ giá gạo là một chính sách nhà nước đã được thông báo với Quốc hội. Tuy nhiên lời buộc tội chỉ chống lại một mình tôi trong vụ kiện hình sự này" - cựu thủ tướng Yingluck nói với hãng tin Reuters.

Anh trai của bà, cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra (đang lưu vong) là người đầu tiên đề xuất chương trình trợ giá gạo trước khi ông bị lật đổ trong cuộc đảo chính năm 2006.

Sau đó bà Yingluck tiếp tục chương trình bằng cách đề nghị mua gạo từ nông dân với giá cao hơn 50% so với giá thị trường (bằng tiền ngân sách). Phương cách này giúp bà giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử năm 2011.

Tuy nhiên những tổn thất tài chính của chính phủ cho chương trình trợ giá ấy, vốn cũng làm biến động giá gạo thế giới, đã dẫn đến các cuộc biểu tình khiến bà Yingluck mất quyền lực sau cuộc đảo chính năm 2014.

Nếu tòa tuyên có tội, bà Yingluck có thể mất tư cách để trở lại ghế thủ tướng lần nữa như anh trai của bà. Ông Thaksin đã sống lưu vong 11 năm qua để tránh án tù 2 năm vì một hợp đồng tham nhũng đất đai.

Tình cảnh này đưa đến những suy đoán về người sẽ lãnh đạo đảng Puea Thai trong cuộc bầu cử năm sau và liệu rằng vị lãnh đạo này có thể là một ai đó ngoài gia tộc Shinawatra hay không.

Những người nông dân ủng hộ gia tộc Shinawatra ở đông bắc Thái Lan dù vậy vẫn khẳng định với hãng tin Reuters rằng họ sẽ lại bầu cho đảng Puea Thai trong cuộc bầu cử năm sau.

"Chương trình trợ giá gạo của bà Yingluck đã giúp nông dân chúng tôi kiếm được lợi nhuận vào đúng thời điểm khó khăn" - nông dân Paisan Pachanda (59 tuổi) cho biết.

"Nếu có tổ chức bầu cử thì người dân vùng đông bắc sẽ vẫn bầu cho đảng Puea Thai, kể cả khi không có người của gia tộc Shinawatra trong đảng" - ông Pachanda khẳng định.

Trong khi đó, thành viên của đảng Puea Thai tên Rotcharin Waratsirisophon (54 tuổi) cho biết việc chính quyền quân sự càng tấn công đảng Puea Thai thì đảng này càng giành được nhiều thiện cảm từ người dân.

Thậm chí đảng Dân chủ đối thủ cũng thừa nhận rằng đảng Puea Thai vẫn chiếm thế mạnh tại vùng đông bắc.

"Nền tảng chính trị của đảng Puea Thai cùng các nghị sĩ và chính trị gia của đảng đã phát triển thành các mạng lưới mạnh mẽ tại vùng đông bắc. Thậm chí nếu đảng có thay đổi dàn lãnh đạo của nó thì cũng không ảnh hưởng đến nền tảng của đảng" - một lãnh đạo đảng Dân chủ, ông Ong-art Klampaiboon, nhìn nhận. 

Bà Yingluck có thể đối mặt với bản án 10 năm tù nếu bị kết án thao túng chương trình trợ giá gạo. Phiên tòa cuối cùng trong vụ kiện kéo dài 2 năm qua của bà Yingluck sẽ diễn ra vào ngày 21-7. Lời tuyên án có thể được đưa ra vài tuần sau đó.