Amphetamine thuộc loại gây nghiện rất nguy hiểm

Bệnh nhân hôn mê sau khi dùng ma túy tổng hợp - Ảnh: L.ANH

Nhiều em vẫn mơ hồ cho rằng đó là loại không gây nghiện, hoàn toàn vô hại nhưng thực chất đây cũng là thuốc gây nghiện thuộc loại rất nguy hiểm. Ma túy đá là chất ngoài đặc tính gây khoái cảm, ảo giác và gây sự lệ thuộc (nghiện) còn có một số tính chất dược lý hoàn toàn đối kháng với thuốc phiện, heroin, đó là thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương, gọi tắt là ma túy tổng hợp kích thích.

Ngoài ma túy đá, còn nhiều chất khác được gọi là ma túy tổng hợp kích thích. Ma túy tổng hợp kích thích đầu tiên được dùng là amphetamine. Do tính kích thích, trước đây amphetamine được dùng làm thuốc (tên biệt dược Maxiton) để thức chống lại cơn buồn ngủ. Amphetamine đã bị cấm dùng làm thuốc từ lâu và bị liệt vào ma túy nguy hiểm. Ma túy kích thích thứ hai lạm dụng rất nhiều hiện nay là thuốc lắc. Về mặt hóa học, thuốc lắc là hợp chất hóa học có tên 3-4-methylendioxymethamphetamin (viết tắt MDMA). MDMA không được dùng như thuốc trong lĩnh vực điều trị mà lại được dùng như loại ma túy mang khoái cảm, ảo giác đến cho người nghiện và được đặt tên là ecstasy (thuốc lắc).

Ma túy đá thực chất là hóa chất tổng hợp từ thuốc kích thích amphetamine. Xứ ta gọi ma túy đá vì tiếng lóng dân chơi Anh Mỹ gọi là ice (nước đá) do có dạng tinh thể trong suốt. Đặc biệt, thay vì được uống như thuốc lắc là dạng thuốc viên nén, ma túy đá lại được đốt lên để hút.

Về mặt tác dụng dược lý, khi thử trên súc vật, ma túy đá cho thấy có tác dụng hỗn hợp của sự kích thích hệ thần kinh trung ương và gây ảo giác bằng cách ảnh hưởng đến các chất sinh học trung gian của não là serotonin và dopamin mà nó gây độc tính đối với não. Do tác động đến chức năng "sinh serotonin" của não mà ma túy đá gây thay đổi cách cư xử, thái độ, bị ảo giác.

Việc sử dụng ma túy kích thích lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc hay từ từ thì cũng dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh thật sự.

Tác hại của thuốc phiện, heroin là người nghiện gây tội ác khi đói thuốc, họ làm bất cứ hành động gây hại ghê gớm nào đó để có tiền mua ma túy. Còn tác hại của ma túy đá là người nghiện gây tội ác khi no say thuốc, chính tác dụng kích thích tăng động, gây ảo giác của thuốc làm họ mất hết lý trí gây tội ác có thể tày trời.

Và điều cần lưu ý là với ma túy đá, mặc dù các nhà khoa học rất cố công vẫn chưa có thuốc hóa giải cai nghiện được ma túy đá.