Người biểu tình đụng độ với lực lượng an ninh tại Caracas ngày 30-4 - Ảnh: Reuters
Trong bài phát biểu kéo dài một giờ trên truyền hình tối 30-4 (giờ địa phương), ông Maduro tố cáo thủ lĩnh đối lập Juan Guaido âm mưu khơi bạo lực nhằm tạo cơ hội cho sự can thiệp quân sự của nước ngoài.
Đó rõ ràng không phải đảo chính. Chúng tôi công nhận ông Juan Guaido là tổng thống lâm thời hợp pháp của Venezuela và không phải đảo chính khi tổng thống Mỹ ra chỉ thị cho Bộ Quốc phòng và ông Juan Guaido cố giành quyền chỉ huy quân đội Venezuela.
Cố vấn an ninh Mỹ John Bolton quả quyết, nhấn mạnh rằng chính quyền Tổng thống Trump muốn thấy sự chuyển giao quyền lực tại Caracas
Đảo chính hay nổi dậy?
Sáng 30-4, ông Guaido và người ủng hộ tập trung tại căn cứ quân sự La Carlota ở phía đông Caracas. Trước đó, cho rằng một bộ phận các lực lượng vũ trang đứng về phía mình, thủ lĩnh phe đối lập đã đưa ra quyết định táo bạo nhất từ trước đến nay khi phát đi thông điệp kêu gọi người dân và quân đội xuống đường để tham gia "giai đoạn cuối cùng chiến dịch tự do" nhằm chấm dứt sự "tiếm quyền" của chính quyền ông Maduro.
Lời kêu gọi "nổi dậy hòa bình" của phe đối lập dẫn đến những vụ đụng độ giữa lực lượng an ninh và người biểu tình tại nhiều địa điểm ở thủ đô Caracas. Hàng chục người bị thương và ít nhất 83 người bị bắt, theo Hãng tin Tass của Nga. Một lãnh đạo đối lập khác là ông Leopoldo Lopez của Đảng Dân ý được cho là đang trú trong Đại sứ quán Tây Ban Nha.
Tuy nhiên, ông Maduro cũng khẳng định căn cứ không quân La Carlota chưa bao giờ "bị chiếm quyền kiểm soát" như thông tin mà phe đối lập đưa ra nhằm tạo ra sự hỗn loạn và hiểu lầm rằng quân đội đã đứng lên chống lại chính phủ hợp hiến. "Kế hoạch và lời kêu gọi của họ thất bại vì người dân Venezuela muốn hòa bình" - ông nói.
Ngoài ra, Tổng thống Maduro cho biết phần lớn các sĩ quan và cảnh sát có mặt vào những thời điểm đầu tiên tại nơi tập trung của nhóm phản loạn là do bị đánh lừa. Bộ Tổng tham mưu lực lượng vũ trang quốc gia Bolivar (FANB) cũng khẳng định tất cả các đơn vị thuộc 8 quân khu quốc phòng toàn diện trên lãnh thổ Venezuela vẫn hoạt động bình thường và sẽ tiếp tục tuân thủ hiến pháp dưới sự chỉ huy của các tướng lĩnh trung thành với ông Maduro.
"Việc này không thể không bị trừng phạt. Tôi đã nói chuyện với tổng công tố và ông ấy đã chỉ định ba công tố chất vấn bất cứ ai liên quan đến sự kiện này và nhiệm vụ của họ là điều tra, đưa ra cáo buộc hình sự" - trang Sputnik dẫn lời ông Maduro.
Chính quyền Caracas cũng cáo buộc chính quyền Mỹ đã tham gia kích động, tài trợ và đứng sau thúc đẩy âm mưu đảo chính do ông Guaido đứng đầu, với sự tham gia của một nhóm nhỏ binh sĩ phản bội.
Ông Maduro muốn tị nạn ở Cuba?
Nói về tình hình Venezuela, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Washington tiếp tục theo dõi sát tình hình và việc bảo vệ người dân Venezuela. Trong phỏng vấn trên Đài CNN, ngoại trưởng Mỹ tiết lộ ông Maduro đã lên kế hoạch chạy sang Cuba ngày 30-4 nhưng được Nga can ngăn.
Ông Maduro cũng bác bỏ thông tin ông chuẩn bị rời Venezuela, gọi phát ngôn của ông Pompeo là "dối trá và thao túng". Nga cũng đứng về phía Tổng thống Maduro khi cáo buộc ngoại trưởng Mỹ tung tin giả về tình hình Venezuela.
Tình hình tại Venezuela dự kiến chưa lắng dịu khi ông Guaido kêu gọi người biểu tình tiếp tục xuống đường ngày 1-5, với hi vọng những hình ảnh bạo lực trước đó sẽ lôi kéo nhiều người dân xuống đường chống chính phủ.
"Chúng ta biết rằng ông Maduro không có sự ủng hộ và tôn trọng của các lực lượng vũ trang. Chúng ta đã thấy kết quả của cuộc biểu tình. Hãy tiếp tục gây sức ép" - ông Guaido viết trên Twitter tối cùng ngày.
Theo giới quan sát, lời kêu gọi biểu tình vào Ngày quốc tế lao động nhắm vào các công đoàn và tầng lớp lao động sẽ là thước đo cho sự ủng hộ của ông Guaido. "Nếu ông ấy có được sự tham gia nhất định của các phong trào lao động, ông ấy sẽ như hổ mọc thêm cánh" - ông Risa Grais-Targow, giám đốc phụ trách Mỹ Latin của Tổ chức tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group tại Washington, nhận định trên Reuters.
"Dù có phải là đảo chính hay không, cuộc nổi dậy lần này là thách thức lớn nhất cho ông Maduro từ trước đến nay. Câu hỏi hiện nay là liệu nó sẽ thành công đến mức nào" - cây viết chính trị Ana Campoy viết trên tờ Quartz.
Cuba kêu gọi giảm căng thẳng ở Venezuela
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 1-5 cảnh báo sẽ áp lệnh cấm vận toàn diện lên Cuba nếu Havana tiếp tục hỗ trợ quân sự cho chính quyền Tổng thống Maduro. CNN dẫn lời ông Trump cho biết Cuba vẫn tiếp tục gửi bác sĩ, cố vấn tình báo và quân sự cho Caracas.
"Chúng tôi cương quyết bác bỏ lời đe dọa phong tỏa hoàn toàn nhắm vào Cuba. Không có chiến dịch quân sự hay quân đội (Cuba) nào ở Venezuela" - Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel viết trên mạng xã hội Twitter, đáp trả đe dọa cấm vận trước đó của Washington, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế ngừng leo thang tình hình tại Venezuela.
Nga cũng cảnh báo sự can thiệp của Mỹ tại Venezuela sẽ khiến tình hình thêm tồi tệ. "Vô số nhân tố chính trị ở Washington không nhìn thấy được sự nguy hại trong hướng mà họ đang thúc đẩy mọi chuyện. Nếu Washington tiếp tục ý định xen vào chuyện nội bộ (của Venezuela), nó có thể khiến tình hình đổ sập" - Hãng tin Tass dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói.
Các nước phản ứng
Tổng thống Bolivia Evo Morales kêu gọi các chính phủ Mỹ Latin "cùng lên án cuộc đảo chính tại Venezuela và ngăn chặn bạo lực làm dân thường thiệt mạng", trong khi Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel chỉ trích việc gây bất ổn và khủng bố tại Caracas.
Các nước châu Âu kêu gọi giải pháp chính trị hòa bình cho Venezuela trong khi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres hối thúc các bên kiềm chế bạo lực.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay