50 năm con đường huyền thoại

Phóng to

Những chiến sĩ tàu không số ôn lại những kỷ niệm xưa qua những bức ảnh tư liệu - Ảnh: Nguyễn Khánh

Cùng những người lính trên tàu không số và nhiều thế hệ hải quân ôn lại những năm tháng oai hùng, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang khẳng định: “Năm tháng sẽ qua đi, nhưng đường Hồ Chí Minh trên biển mãi mãi là niềm tự hào của quân đội ta, nhân dân ta, là biểu tượng sáng ngời cho tinh thần anh hùng cách mạng, của trí thông minh, lòng dũng cảm, ý chí sắt đá, quyết tâm giành độc lập tự do, thống nhất đất nước của dân tộc ta”.

Phóng to

Đông đảo các chiến sĩ đoàn tàu không số năm xưa đã có mặt tại mittinh kỷ niệm 50 năm ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển - Ảnh: Nguyễn Khánh

“Sau khi nghiên cứu, chuẩn bị về mọi mặt, ngày 23-10-1961, Bộ Quốc phòng ra quyết định thành lập đoàn vận tải quân sự 759, mở tuyến đường chiến lược mới, đường Hồ Chí Minh trên biển, để vận chuyển người và vũ khí đến các chiến trường xa ở miền Nam, những nơi mà đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn chưa thể vươn tới.

Từ đây cho đến ngày toàn thắng, trong suốt 14 năm, từ 1961-1975, trên đường Hồ Chí Minh trên biển, cán bộ, chiến sĩ đoàn 759, đoàn 125 Quân chủng hải quân trên những con tàu không số đã lập nên những kỳ tích anh hùng. Những con tàu thô sơ, nhỏ bé chở nặng vũ khí đã bí mật bất ngờ, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm vượt qua mọi sóng to gió lớn, bão táp của biển cả, vượt qua sự ngăn chặn bao vây, lùng sục của lực lượng hải quân, không quân Mỹ ngụy để đi đến các chiến trường.

Mỗi chuyến ra đi là mỗi lần quyết tử, một cuộc đấu trí căng thẳng, đánh lừa địch để đến đích an toàn, vừa sẵn sàng chiến đấu, chấp nhận hi sinh, nhiều khi phải phá hủy cả con tàu để đảm bảo bí mật đường vận chuyển” - Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Phóng to

Niềm vui của một chiến sĩ tàu không số khi nhìn thấy đồng đội của mình - Ảnh: Nguyễn Khánh

Phóng to

Những cái bắt tay thắm tình đồng đội - Ảnh: Nguyễn Khánh

Phóng to

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đến đến đặt vòng hoa và thắp hương tưởng niệm tại tượng đài K15 ở Đồ Sơn, nơi con tàu đầu tiên của đoàn tàu không số khởi hành chở vũ khí vào chiến trường miền Nam - Ảnh: Nguyễn Khánh

Phóng to

Đại tá, anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Hồ Đắc Thạnh, nguyên thuyền trưởng đoàn tàu không số, nguyên phó tư lệnh hải quân Vùng 3, khẳng định niềm tự hào của tất cả những chiến sĩ trên những con tàu không số trong sự nghiệp giải phóng miền Nam thống nhất đất nước - Ảnh: Nguyễn Khánh

Trong lễ mittinh kỷ niệm 50 năm ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển, một trong những anh hùng của tàu không số năm nào, ông Hồ Đắc Thạnh hồi tưởng: "Tròn nửa thế kỷ trôi qua, trong sâu thẳm trái tim mình đều đọng lại ký ức đậm nét về những năm tháng làm nhiệm vụ vận tải quân sự trên tuyến đường biển bí mật mang tên Bác. Mỗi chuyến đi là một cuộc đấu trí căng thẳng, quyết liệt với kẻ thù, với thiên nhiên, sóng gió.

Có những đồng đội của chúng tôi đã quyết chiến đấu đến cùng, sẵn sàng hi sinh tính mạng cho nổ tàu để giữ bí mật con đường Hồ Chí Minh trên biển. Ông Hồ Đắc Thạnh khẳng định chính những hi sinh thầm lặng mà oanh liệt của những chiến sĩ đoàn tàu không số đã làm nên một con đường huyền thoại với những chiến công đã trở thành kỳ tích.

Cũng trong lễ mittinh, tập thể đoàn tàu không số (thuộc lữ đoàn 125 Quân chủng hải Quân) đã vinh dự đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh do Chủ tịch nước trao tặng. 7 tập thể tàu không số và Cục Vận tải đường sắt đã được nhận danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Ngoài ra, Chủ tịch nước cũng truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cho 4 liệt sĩ tàu không số và phong tặng danh hiệu anh hùng cho hai chiến sĩ tàu không số còn sống.

Phóng to

Phút hồi tưởng - Ảnh: Nguyễn Khánh

* Cũng trong sáng 21-10, vào lúc 7g30 tại cảng K15 (Đồ Sơn, Hải Phòng), Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã dẫn đầu đoàn đại biểu đến dâng hương tưởng niệm những anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống của tàu không số. Cảng K15 là nơi xuất phát của những con tàu vận tải chiến lược trên con đường Hồ Chí Minh trên biển. Chuyến tàu không số đầu tiên xuất phát ngày 11-10-1962 chở 30 tấn vũ khí của thuyền trưởng Lê Văn Một đã cập bến Vàm Lũng (Cà Mau) ngày 16-10-1962 an toàn.